Ambo/Anthos 2015, 238 pagina's - € 19,99
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Website Sebastien Valkenberg (1978)
Korte beschrijving
De auteur is publicist en schrijft onder andere voor Trouw, Elsevier en Filosofie Magazine. Hij schreef eerder 'Het laboratorium in je hoofd' (2006)* en 'Geluksvogels' (2010)**. Dit boek gaat op dezelfde toon verder. De hoofdstukken zijn relatief losstaande essays die zijn samengesteld uit eerdere publicaties (essays, boekbesprekingen etc.). De titel suggereert dat het gaat om een handleiding om zo zuiver mogelijk te denken en denkfouten te vermijden. Het boek wil de lezer wapenen tegen 'dooddoeners' die discussies plat slaan, zoals 'wetenschap is ook maar een theorie', 'iedereen heeft zijn eigen waarheid' of 'wetenschap is ook maar een vorm van geloof'. Dat is enigszins misleidend. In de veertien hoofdstukken berijdt Valkenberg vooral zijn eigen – bij voorkeur politiek incorrecte – stokpaardjes: postmoderne filosofie is gevaarlijke filosofie en ideologie, openheid voor alternatieve geneeskunst is spelen met levens, religieus geloof is achterlijke onzin en gelovigen zijn goedgelovige fantasten. Vooral voor liefhebbers van niet al te diepgravende, populistische filosofie.
De veranderde samenstelling van de samenleving biedt hooguit een gedeeltelijke verklaring voor het succes van 'Iedereen heeft zijn eigen waarheid'. Daarnaast is er nog een andere verklaringsmodel. De afgelopen decennia, grofweg vanaf de late jaren zestig, hebben postmoderne denkers de samenleving klaargestoomd voor de dooddoener in kwestie.
Ongetwijfeld laat 'Iedereen heeft zijn eigen waarheid' zich niet direct herleiden tot het postmodernisme. Historische ontwikkelingen hebben nooit één enkele noodzaak. Maar er was op zijn minst een vruchtbare voedingsbodem waarop de dooddoener tot wasdom kon komen. Net zoals een schaal overrijpe appels 's zomers ook geen oorzaak is van een fruitvliegjesplaag, maar hier wel een ideaal klimaat voor vormt.
Laat ik het als volgt samenvatten: 'Iedereen heeft zijn eigen waarheid' is postmodernisme in gevulgariseerde vorm. Een typisch voorbeeld van gesunkenes Kulturgut. Iets - bepaald gedrag of een gedachtegoed, zoals in dit geval - begint bij de elite en in de loop van de tijd sijpelt het door tot de andere geledingen van de samenleving. Maakten aanvankelijk hoofdzakelijk hogeropgeleiden gebruik van de mogelijkheid tot echtscheiding, nadien werd het ook voor lageropgeleide echtparen normaler om hun huwelijk te laten ontbinden. Ook de waarheidsdevaluatie is hoog op de maatschappelijke ladder begonnen en gaandeweg gemeengoed geworden.
Nu is het spreken over het postmodernisme als het betreden van een mijnenveld. (pagina 29-30)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen