Miriam Rasch

Zwemmen in de oceaan : berichten uit een postdigitale wereld
De Bezige bij 2017, 239 pagina's - € 19,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Miriam Rasch (1979) (website uitgever)

Korte beschrijving
Geruisloos zijn we in minder dan tien jaar in een wereld beland waarin 'alles online is en online alles'. We leven in de technologie. Deze bundel bevat twaalf essays waarin aan de hand van literatuur en filosofie wordt gereflecteerd op de digitalisering van het leven. De auteur werkt bij het Instituut voor Netwerkcultuur van de Hogeschool van Amsterdam. Ze schrijft onder meer over de volledige transparantie in Dave Eggers dystopische roman 'The Circle' (2013), over de datahonger van het bedrijfsleven, wifi als eerste levensbehoefte en de onbeheersbare krachten achter het internet, Google en Facebook. Haar beschouwingen geven te denken zonder dat er duidelijke conclusies worden getrokken. Behalve misschien deze: net als zwemmers in de oceaan moet je in de postdigitale wereld de kracht hebben om het hoofd boven water te houden en tegelijk in staat zijn je op tijd ontspannen door de stroom te laten meevoeren. Voor alle liefhebbers van reflectie op het hedendaagse leven.

Fragment uit Zwemmen in de oceaan
5
Veel hedendaagse filosofen hebben geschreven over het nut van ascetisme bij het vinden van zelfdiscipline, in het bijzonder Peter Sloterdijk in zijn boek Je moet je leven veranderen. Als 'oefenfilosoof', zoals Marli Huijer dat noemt, ontwerpt hij een levenskunst gericht op het verbeteren van het zelf door middel van oefening en training. Ascese zou niet uitsluitend moeten leiden tot matiging maar juist in dienst staan van het vergroten van een kunde. Als voorbeeld gelden voor hem mensen die ergens heel goed in zijn, zoals professionele sporters en muzikanten. Zij zijn zo goed geworden in wat ze doen omdat ze langdurig hebben geoefend, ze zijn gedisciplineerd in het oefenen. Maar ook de discipline zelf kun je oefenen.
  Dat hoeft niet heel moeilijk te zijn. het komt neer op het veranderen van je gewoonten, zegt Sloterdijk. Elke gewoonte is te veranderen in een andere, betere gewoonte. Net zoals je jezelf kunt aanleren om uit gewoonte de trap te nemen in plaats van de lift, kun je jezelf aanleren om je uit gewoonte te concentreren, zoals Murakami dat heeft gedaan. Het bevechten van de afleiding is op allerlei manieren te oefenen. je kunt een app installeren die je internettoegang afsnijdt, je kunt je tv wegdoen, je kunt jezelf dwingen elke dag een uur te lezen zonder naar je telefoon te grijpen, je kunt je telefoon in je tas laten zitten met het geluid uit. Zo kom je tot een gematigd mediagebruik, tot je kunt zeggen: ik beoefen media-ascetisme.
  Is dat alles? Is het echt een kwestie van pure wilskracht die je uit jezelf naar boven moet halen? Bij het veranderen van drinkgewoontes werkt het toch ook niet zo gemakkelijk, dat kost vele meer moeite dan we willen toegeven. De vraag is nu juist hoe ik mijn wilskracht kan gronden in wat gebleken is een zwakke wil te zijn. (pagina 106-107)

Terug naar Overzicht alle titels