Nicholas Christakis

Het goede in de mens : de evolutionaire wortels van de samenleving
Balans 2019, 439 pagina's  -  € 27,50

Oorspronkelijke titel: Blueprint : the evolutionary origins of a good society (2019)

Wikipedia: Nicholas Christaks (1962)

Korte beschrijving
De schrijver, arts en socioloog, beschrijft in dit boek dat de evolutie van de mens sterk geselecteerd is voor genen die leiden tot samenwerking en 'goedheid'. De auteur ontkent niet dat ook eigenschappen als gewelddadigheid en egoïsme tot de menselijke natuur behoren. Maar de nadruk ligt bijna uitsluitend op de 'goede genen'. Dit leidt tot een zeer eenzijdige benadering van de goedheid van de mens.

Tekst op website uitgever
In een wereld vol toenemende politieke en economische polarisatie is het verleidelijk om de positieve kanten van de menselijke samenleving te negeren. Toch is er welbeschouwd meer wat ons verbindt dan wat ons verdeelt. De donkere kant van onze biologische erfenis, ons talent voor agressie, wreedheid en het najagen van eigenbelang, is genoegzaam onderzocht en bekend. Maar de evolutie heeft ons óók voorzien van sociale eigenschappen: een talent voor liefde, vriendschap, samenwerking en kennisoverdracht.

In dit baanbrekende, erudiete en tegelijk meeslepende boek werpt Nicholas Christakis het fascinerende idee op dat onze genen niet alleen ons lichaam beïnvloeden, maar ook ons gedrag en de manieren waarop we samenleven. Hij laat overtuigend zien dat wij, ondanks een geschiedenis die is doordrenkt van geweld, niet kunnen ontsnappen aan de genetische blauwdruk voor goedheid. Onder alle menselijke uitvindingen – van werktuigen en machines tot steden en naties – zit de aangeboren drang om een goede samenleving te vormen. Christakis illustreert dit met tal van levendige voorbeelden: culturen en gemeenschappen uit heden en verleden, utopische communes, online groepen, en zelfs de tedere en complexe sociale orde van dieren als olifanten en dolfijnen, die veel overeenkomsten vertoont met die van ons.

Christakis laat aan de hand van de evolutiebiologie, geschiedenis, filosofie, sociologie, neuro- en netwerkwetenschap zien hoe en waarom de evolutie ons op een humaan pad heeft gebracht en hoe we zijn verenigd door onze gemeenschappelijke menselijkheid.

Fragment uit Woord vooraf
Volgens mijn kijk op ons als menselijke wezens, die de kern van dit boek vormt, worden mensen verenigd door hun gemeenschappelijke menselijkheid, zoals het ook hoort te zijn. En deze gemeenschappelijkheid vindt haar oorsprong in onze gemeenschappelijke evolutie. Ze ligt vast in onze genen. Dat is ook de reden waarom ik geloof dat we onderling tot wederzijds begrip kunnen komen.
  Hoezeer ik hier ook de nadruk op leg, ik wil wel duidelijk maken dat ik niet beweer dat er geen verschillen zijn tussen sociale groepen. Sommige groepen hebben zonneklaar te kampen met sociale , economische of ecologische lasten waar andere groepen nauwelijks weet van hebben. Het is niet direct duidelijk wat de overeenkomsten zouden kunnen zijn tussen hedendaagse jagers-verzamelaars in de Riftvallei in Tanzania en softwareontwerpers in Silicon Valley in Californië. Maar wie zich concentreert op de verschillen tussen sociale groepen (hoe boeiend en reëel die ook mogen zijn), ziet ene fundamentele realiteit over het hoofd. Onze nadruk op verschillen is vergelijkbaar met het benadrukken van de weerstanden tussen Boston en Seattle. De twee steden verschillen inderdaad qua temperatuur, hoeveelheid neerslag en zonneschijn en windkracht, en dat kan een rol spelen (misschien een heel grote rol!). Desalniettemin gelden in beide dézelfde atmosferische processen en onderliggende fysieke wetten. Bovendien is het weer overal ter wereld onverbreekbaar onderling verbonden. Het fundamentele doel van de studie van de diverse microklimaten op aarde is dan ook niet het vergroten van het begrip van de lokale weersomstandigheden, maar juist het verwerven van een completer begrip van het weer in het algemeen. (pagina 12-13)

Youtube - Michael Shermer with Nicholas A. Christakis — Blueprint: The Evolutionary Origins of a Good Society 




Rutger Bregman sluit in De meeste mensen deugen : een nieuwe geschiedenis van de mens (2019) bij dit boek en verhaal aan. En ook Yuval Noah Harari heeft het hier over in zijn Sapiens : een kleine geschiedenis van de mensheid (2014)

Terug naar Overzicht alle titels