Amin Maalouf 2

Een doolhof vol verdwaalden : het Westen en zijn uitdagers
Tzara 2024, 335 pagina's - € 29,99

Oorspronkelijke titel: Le Labyrinthe des égarés : l’Occident et ses adversaires (2023)

Wikipedia: Amin Maalouf (1949)

Korte beschrijving
Een kritische analyse van de huidige geopolitiek en de toestand van de wereld. Schrijver Amin Maalouf analyseert de huidige geopolitieke situatie, waar een krachtmeting tussen het Westen enerzijds en landen als China en Rusland anderzijds dreigt te escaleren. In dit boek keert de auteur terug naar de oorsprong van deze confrontatie en volgt de ontwikkelingen van vier historische hoofdrolspelers: het Japan van de Meiji-periode, Sovjet-Rusland, China en de Verenigde Staten. Het boek biedt een historisch overzicht dat inzicht geeft in de huidige wereldproblematiek en de paradoxen van onze tijd. Helder en met diepgang geschreven. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep. Amin Maalouf (Beiroet, 1949) groeide op in Libanon maar woont al jaren in Frankrijk. Zijn werk wordt wereldwijd vertaald en werd onder meer bekroond met de Prix Goncourt. Eerder verschenen van hem 'Moorddadige identiteiten' en 'Oorsprong.'

Tekst op website
Een nieuw standaardwerk over geopolitiek en de toestand van de wereld. Er woedt opnieuw een oorlog in het hart van Europa, die de trauma’s uit het verleden doet herleven. Een krachtmeting tussen het Westen enerzijds en China en Rusland anderzijds lijkt steeds verder uit de hand te lopen. In dit boek keert Amin Maalouf terug naar de oorsprong van deze confrontatie en volgt hij het pad van vier historische hoofdrolspelers. Om te beginnen het Japan van de Meiji-periode. Daarna was er Sovjet-Rusland, en vandaag is China de belangrijkste uitdager. De Verenigde Staten zijn de vierde protagonist, die door verschillende oorlogen heen is uitgegroeid tot leider van het Westen. Een doolhof vol verdwaalden is een groots historisch fresco dat een ongezien licht werpt op wat er op het spel staat in de wereld en op de vreemde paradoxen van onze tijd.

Fragment uit (het) Woord vooraf
Voordat we ons buigen over de heel verschillende trajecten die deze landen hebben afgelegd, en zonder vooruit te willen lopen op de uitkomst van de huidige conflicten, dringt één centrale vraag zich op: zijn wij daadwerkelijk getuige van de neergang van het Westen?
  Dat is natuurlijk geen nieuwe vraag, want hij klinkt al herhaaldelijk sinds de Eerste Wereldoorlog - vooral uit de mond van Europeanen zelf trouwens. Dat is niet verwonderlijk, aangezien de mogendheden van het Avondland inderdaad flink aan 'status' hebben ingeboet vergeleken bij hun positie in de wereld ten tijd van de grote koloniale rijken.
  Veel van de dominantie die Europa is kwijtgeraakt is echter beland bij die andere westerse macht, de Verenigde Staten van Amerika. Meer dan honderd jaar geleden heeft de grote natie aan de andere kant van de Atlantische Oceaan de koppositie van Europa overgenomen; die natie nam de taak op zich om alle vijanden van zijn medestanders de weg te versperren. Terwijl ik deze regels schrijf, behoudt Amerika zijn primaat - door zijn militaire overwicht, zijn wetenschappelijke en industriële kunnen, en ook door zijn politieke, culturele en mediatieke invloed over de hele planeet.
  Staat Amerika ook op het punt om van zijn voetstuk te vallen? Zijn we getuige van de neergang van het héle Westen en daarmee van de opkomst van andere beschavingen en andere dominante mogendheden?
  Op die vragen, die onze soortgenoten ook deze eeuw onvermijdelijk weer zullen achtervolgen, wil ik een genuanceerd antwoord geven. Ja, de neergang van het Westen is reëel en neemt  soms de vorm aan van een heus politiek en moreel faillissement. Het punt is echter dat al diegenen die, om goede of slechte redenen, het Westen bestrijden en zijn suprematie uitfagen, een nog ernstiger bankroet ervaren dan het Westen zelf.
  Ik ben ervan overtuigd dat het Westen noch zijn vele tegenstanders in staat zij het mensdom uit het labyrint te leiden waarin het verzeild is geraakt.

Ik kan me voorstellen dat die diagnose sommigen van mijn tijdgenoten geruststelt. Ze zijn zich bewust van de problemen waar hun respectieve landen mee kampen en de gedachte dat het andere landen even slecht vergaat zal hun niet onwelgevallig zijn. Maar als we de situatie in een breder perspectief proberen te overzien, moet het ons wel van angst vervullen dat iederéén op de dool is, dat de wereld uitgeput raakt, dat onze verschillende beschavingen niet bij machte zijn om de netelige problemen op te lossen die onze planeet plagen.
  Toch houd ik mezelf graag voor dat de angst die ik ervaar, en die vele anderen overal ter wereld ervaren, uiteindelijk zal leiden tot een heilzame wake-upcall. Als geen enkel land, geen enkele gemeenschap, geen enkel beschavingsgebied moreel superieur is of de wijsheid in pacht heeft, als geen enkel land het vermogen of het recht heeft om over anderen te heersen en als ook geen enkele natie onderdrukt, gekleineerd of gemarginaliseerd wil worden, moeten we dan niet eens grondig nadenken over de manier waarop onze wereld wordt bestudeerd? Om voor toekomstige generaties een serener toekomst voor te bereiden? Een toekomst die niet bestaat uit koude of warme oorlogen en zonder eindeloze strijd om de suprematie?

Want we maken een denkfout als we geloven dat de mensheid per se een hegemoniale macht aan het hoofd moet hebben, dat we alleen maar kunnen hopen dat het de minst slechte zal zijn, de mogendheid die andere landen het minst zal vernederen en wier juk het minst zwaar zal zijn. Geen enkele mogendheid verdient het om zo'n almachtige positie in te nemen - China niet, Amerika niet, Rusland niet, India niet, Engeland niet, Duitsland niet, Frankrijk niet, zelfs een verenigd Europa niet. Al die landen zouden zonder uitzondering arrogant, roofzuchtig, tiranniek en verfoeilijk worden als ze een almachtige positie zouden verwerven, hoe nobel hun principes mogelijk ook zijn.
  Dat si namelijk de grote les die de geschiedenis ons leert. En misschien schuilt juist daarin - voorbij de tragedies van gisteren en vandaag - de eerste aanzet van een oplossing. (pagina 7-9)

Lees ook: Schipbreuk der beschavingen (2020)

Terug naar Overzicht alle titels