Digitale dementie : hoe wij ons verstand kapotmaken
Atlas Contact 2013, 352 pagina's - € 19,95
Lenen als E-book via bibliotheek.nl
Oorspronkelijke titel: Digitale Demenz (2012)
Wikipedia: Manfred Spitzer (1958)
Korte beschrijving
De auteur, Duits neuropsycholoog en geheugenonderzoeker, luidt hier op basis van een grote hoeveelheid wetenschappelijk onderzoek de noodklok over de toenemende digitalisering in onze samenleving. Nu hersenonderzoekers de beschikking hebben over steeds geavanceerdere analysetechnieken, kan worden aangetoond dat gebruik van de hersenen leidt tot groei van de betreffende hersengebieden. Volgens dit principe, neuroplasticiteit genoemd, moet ook de toenemende rol van digitale media in ons leven leiden tot fysieke veranderingen in de hersenen. Gevolgen daarvan zijn onder meer geheugenproblemen, aandachtsstoornissen, afname van het intellectueel prestatievermogen en stress. Met name binnen het onderwijs zou het toenemend gebruik van digitale media een risico vormen. Onderzoek toont aan dat digitale media bij jonge mensen kunnen leiden tot achterstanden in de cognitieve en sociale ontwikkeling. Een actueel en verontrustend boek, waarin de auteur zijn controversiële standpunt op een toegankelijke wijze voor een breder publiek presenteert. Bevat een uitgebreide literatuurlijst.
Veel van ons denkwerk is
overgenomen door het internet, de computer en de smartphone. Kinderen
besteden meer tijd aan sociale media dan ze doorbrengen op school.
Studieboek en schoolbord zijn vervangen door iPads, laptops en
smartboards.
De gerenommeerde Duitse geheugenonderzoeker Manfred Spitzer volgt deze ontwikkelingen met grote zorg: ons geheugen verschrompelt. Aan de hand van alarmerende onderzoeken waarschuwt Spitzer op overtuigende manier voor 'digitale dementie'; hoe meer we gebruikmaken van digitale media, hoe meer ons geheugen achteruitgaat. Bovendien veroorzaakt intensief gebruik van digitale media spraak- en leerproblemen, aandachtsstoornissen, stress en depressie.
Net als Dick Swaab weet Spitzer moeilijke materie uit degelijk wetenschappelijk onderzoek zeer toegankelijk te presenteren aan de lezer.
Fragment uit artikel in De Volkskrant over zogenaamde iPad-scholen (8 juni 2013)
Volgens de Duitse psychiater Manfred Spitzer, van wie op 26 juni het boek Digitale dementie verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact, is het grote probleem van computers op school dat ze alleen vluchtig leren stimuleren. Hij verwijst naar onderzoeken uit de jaren zeventig, waaruit volgt dat mensen dingen beter onthouden als ze er harder voor moeten werken.
handelingen als copy-pasten, swipen en multitasken zijn volgens Spitzer 'te oppervlakkig' om informatie goed te laten indalen in de hersenen. Ook ergert hij zich aan de trend dat leerlingen steeds minder uit hun hoofd hoeven te leren, omdat alles toch op internet te vinden is.
En iets eerder in dat artikel:
Toch is er ook een tegenbeweging. Nota bene in het hart van de digitale revolutie, Sillicon Valley, houdt een populaire basisschool alle computers buiten de deur. Een verslaggever van The New York Times spotte op deze Waldorf School of Peninsula opvallend veel kinderen van ouders die werken voor bedrijven als Google, Apple en eBay. Ouders die middenin de digitale wereld staan dus, maar die hun lerende kroost daar nog zo min mogelijk aan willen blootstellen.
Ik ben het pertinent oneens met het idee dat je technologie nodig zou hebben op de basisschool', zegt Alan Eagle, een Google-directeur die zijn dochter naar de computerloze school stuurt.
Fragment uit hoofdstuk 11. Zelfbeheersing versus stress
Digitale media werken het vermogen tot zelfbeheersing tegen en zorgen daardoor voor stress. Wie zich sterk maakt voor mediagebruik op de kleuter- of de basisschool, moet zich uitvoerig met dit feit bezighouden. En met name dient bewezen te worden dat de vermoede voordelen groter zijn dan de beslist aanwezige nadelen. Dat bewijs hebben mensen die computergebruik met name in de kleuterklas propageren tot nu toe niet geleverd.
Computerondersteunde geheugentraining heeft in zoverre effect dat je door schietgames een aandachtsstoornis eigen kunt maken. Het algemene mentale prestatievermogen wordt niet beter, hoewel dit graag en vaak door aanbieders van dit soort programma's wordt beweerd. Daar komt bij dat we nog geen definitieve uitspraken voor de lange termijn kunnen doen over de steeds vaker computer- en internetgebaseerde werkzaamheden en vrijetijdsbesteding. (pagina 245)
Brandpunt
Klik hier voor een Brandpunt-aflevering over Manfred Spitzer (23 juni 2013): Het gewiste geheugen.
Aanvulling
Klik hier voor een artikel van Lezer van Stavast Tamara de Leijer over dit boek: Wat wens je als ouder je kind toe?
Artikel: Ook dagelijks verhaaltjes vertellen had een significant positief effect, net als ... (juli 2013)
Artikel: Wat wens je als ouders je kinderen toe? (september 2013)
De gerenommeerde Duitse geheugenonderzoeker Manfred Spitzer volgt deze ontwikkelingen met grote zorg: ons geheugen verschrompelt. Aan de hand van alarmerende onderzoeken waarschuwt Spitzer op overtuigende manier voor 'digitale dementie'; hoe meer we gebruikmaken van digitale media, hoe meer ons geheugen achteruitgaat. Bovendien veroorzaakt intensief gebruik van digitale media spraak- en leerproblemen, aandachtsstoornissen, stress en depressie.
Net als Dick Swaab weet Spitzer moeilijke materie uit degelijk wetenschappelijk onderzoek zeer toegankelijk te presenteren aan de lezer.
Fragment uit artikel in De Volkskrant over zogenaamde iPad-scholen (8 juni 2013)
Volgens de Duitse psychiater Manfred Spitzer, van wie op 26 juni het boek Digitale dementie verschijnt bij uitgeverij Atlas Contact, is het grote probleem van computers op school dat ze alleen vluchtig leren stimuleren. Hij verwijst naar onderzoeken uit de jaren zeventig, waaruit volgt dat mensen dingen beter onthouden als ze er harder voor moeten werken.
handelingen als copy-pasten, swipen en multitasken zijn volgens Spitzer 'te oppervlakkig' om informatie goed te laten indalen in de hersenen. Ook ergert hij zich aan de trend dat leerlingen steeds minder uit hun hoofd hoeven te leren, omdat alles toch op internet te vinden is.
Toch is er ook een tegenbeweging. Nota bene in het hart van de digitale revolutie, Sillicon Valley, houdt een populaire basisschool alle computers buiten de deur. Een verslaggever van The New York Times spotte op deze Waldorf School of Peninsula opvallend veel kinderen van ouders die werken voor bedrijven als Google, Apple en eBay. Ouders die middenin de digitale wereld staan dus, maar die hun lerende kroost daar nog zo min mogelijk aan willen blootstellen.
Fragment uit hoofdstuk 11. Zelfbeheersing versus stress
Digitale media werken het vermogen tot zelfbeheersing tegen en zorgen daardoor voor stress. Wie zich sterk maakt voor mediagebruik op de kleuter- of de basisschool, moet zich uitvoerig met dit feit bezighouden. En met name dient bewezen te worden dat de vermoede voordelen groter zijn dan de beslist aanwezige nadelen. Dat bewijs hebben mensen die computergebruik met name in de kleuterklas propageren tot nu toe niet geleverd.
Computerondersteunde geheugentraining heeft in zoverre effect dat je door schietgames een aandachtsstoornis eigen kunt maken. Het algemene mentale prestatievermogen wordt niet beter, hoewel dit graag en vaak door aanbieders van dit soort programma's wordt beweerd. Daar komt bij dat we nog geen definitieve uitspraken voor de lange termijn kunnen doen over de steeds vaker computer- en internetgebaseerde werkzaamheden en vrijetijdsbesteding. (pagina 245)
Brandpunt
Klik hier voor een Brandpunt-aflevering over Manfred Spitzer (23 juni 2013): Het gewiste geheugen.
Aanvulling
Klik hier voor een artikel van Lezer van Stavast Tamara de Leijer over dit boek: Wat wens je als ouder je kind toe?
Artikel: Ook dagelijks verhaaltjes vertellen had een significant positief effect, net als ... (juli 2013)
Artikel: Wat wens je als ouders je kinderen toe? (september 2013)
Terug naar Overzicht alle titels
Spitzer komt waarschijnlijk op 14 november naar Den Haag voor een lezing tijdens het Crossing Border Festival.
BeantwoordenVerwijderen