Lipjes getuit, borstjes vooruit of ergens voor staan

Op donderdag 20 juni 2013 was de laatste bijeenkomst van de Lezers van Stavast. Het eerste seizoen. Telkens is in de dagen die daaraan vooraf gaan weer de vraag hoe we zo'n bijeenkomst gaan invullen. De afspraak was dat alle deelnemers een 'hapje' mee zouden brengen en de bieb zou voor een drankje zorgen. Oh ja, en we zouden terug- en vooruitkijken. Maar dat is niet voldoende.

Een vrouwenorganisatie
Gelukkig werken we in een organisatie waar veel vrouwen werken. En tijdens de koffiepauze op die donderdagmiddag kwamen we te spreken over een artikel in de nieuwe Vrij Nederland. Over 'iets' oudere vrouwen die op hun manier proberen te voldoen aan 'het' schoonheidsideaal. Titel van de bijdrage van Emma Brunt is 'Toch maar geen beha met ruches : XL-vrouwen op leeftijd'. Veel gelach en gegiebel over dat onderwerp. Herkenning. Gelukkig stond in hetzelfde nummer een foto van Aad Nuis, die in een achtertuintje in Nuis (nabij Zwolle) een 'rijk geschapen' man fijntjes in zijn tuin portretteert. Vanwege het harde werken en de hitte (?) heeft de goede man zijn T-shirt uitgetrokken en krijgen we een ruime blik op zijn blote (té) dikke buik en zijn tattoos.

Een strakgetrokken lijf
Even later kwam tijdens die jolige koffiepauze iemand aanzetten met een vrouw, die alle vrouwen kenden. En de haan in het gezelschap niet. Een bijna bejaarde vrouw, die er alles aandoet om er jeugdig uit te blijven zien. Dus: aan de botox en andere toeters en bellen. Marijke Helweg. Van de guitige uitspraak "Lipjes getuit, borstjes vooruit".
Ook een manier om de wereld tegemoet te treden.

Ondertussen in Turkije
Even daarvoor, tijdens de middaglunch, was een artikel in dagblad Trouw opgevallen ("De Turken veranderen in standbeelden"). Over het oproer in Turkije.  Dat maar doorgaat. En dat daar (misschien) een nieuwe vorm van protesteren is 'uitgevonden', nl. door op een plek in het publieke domein zomaar stil te gaan staan. Blijven staan. Met je boodschappentas, rugzak, fiets aan de hand. Enkele minuten, een half uur, uren. Voor de eerste keer 'gedaan' door beroepsdanser Erdem Gündüz. Alhoewel er in het verleden anderen waren.

Voorspelling? Wedje?
Het is wellicht té vroeg in het jaar, maar dit stilstaan zou wel eens hét beeld van 2013 kunnen worden. Keurige burgers die willen dat dingen gaan veranderen, maar niet betrokken willen worden bij opstanden die bijna altijd eindigen in chaos, geweld, toestanden. Nee. Op zeker moment bewust ergens 'zomaar' gaan staan en daarmee een signaal afgeven. Als je de voorpagina van de Hürriyet van 19 juni (haziran) 2013 bekijkt dan zie je daar ook een staander staan in New York. Van Occupy naar Staander.

Klik hier voor een filmpje over Erdem Gündüz (3:39, 15.795 views op 21-6-2013)

Antony Gormley
Marijke Helweg en 'de Staanders' hebben alles te maken met de Engelse beeldhouwer Antony Gormley. Of niet, je moet wel in staat zijn dingen met elkaar in verband te brengen. Antony Gormley is in Nederland een klein beetje bekend geworden door zijn beeld van 'de poepende man' in Enkhuizen. Aan het water. Zesentwintig meter hoog. Een open staalconstructie. Maar Gormley is vooral bekend geworden - over de hele wereld - met zijn beelden van ... staande mannen. Mannen, geen vrouwen. Die staan op pleinen, in parken en ook verdacht vaak op (hoge) gebouwen. Mannen die letterlijk ergens voor staan. Die positie innemen. Als het ware uitdrukken dat ze bereid zijn voor die positie hun leven te geven. Mannen die voor het vuurpeloton zouden kunnen eindigen of staan. Kolonel Aureliano Buendia? Burgers. Geen consumenten. Die staan voor zaken die ertoe doen, geen trivialiteiten. Voor principes. Zaken die (wellicht?) (waarschijnlijk!) groter zijn dan zijzelf. For a right cause. Echte waarde(n).

Lezers van Stavast
Toen we in juni 2012 het Lezers van Stavast project opzetten hadden we een logo nodig. Dat is er gekomen met hulp van Marjon Grendel. Een van de inspiratiebronnen voor dit leesproject én voor het jaarthema 2012-2013 van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken - Echte waarde(n) - was een filmpje. Op het net. Youtube. Titel: MBA Oasth 2011. Waarin een creatieve geest in 3 minuten probeert uit te leggen wat de MBA Oath (eed) inhoudt. Klik hier voor een artikel daarover. Kern van die eed is dat aankomende directeuren zweren de rest van hun leven in hun werk integer te zullen handelen en niet alleen aan hun bonus te denken. Dat filmpje eindigt met het ultieme doel van eindverantwoordelijke mensen: draag bij aan het laten ontstaan van 'goede', waardevolle producten, diensten. Create real value. Die zin is verworden tot Echte waarde(n). In dat filmpje figuren tientallen beelden van Antony Gormley. Mannen die ergens voor staan.

De cirkel is rond
Op zo'n donderdagmiddag komen dus verschillende 'dingen' samen en vormen daarmee een bruggetje naar het nieuwe Lezers van Stavast-leesseizoen én het nieuwe jaarthema: Oefenen voor een andere tijd.

Oefenen voor een andere tijd
Het komend staat dit thema centraal. Onze samenleving zit in een langdurig transformatie-proces. Of we het nu leuk vinden of niet, we zullen op zoek moeten naar een ander model. Helaas ligt er geen kant en klaar op de planken. Onze politici gaan  met 20e eeuwse methoden 21e eeuwse problemen te lijf. Kansloze missie. We zullen - om met de Duitse filossof Peter Sloterdijk - in alle 'sferen' waarin de Westerse mens zit opgesloten moeten gaan oefenen. Oefenen om uit te vinden wat werkt.

Oefenaars zullen we nodig hebben. Mensen die ergens voor gaan staan. Niet zozeer voor hun eigen gewin (de "Lipjes getuit, borstjes vooruit"-houding), maar voor iets 'groters' dan onszelf. Denk aan 'de Staanders' in Turkije.

Staanders die de komende jaren overal zullen gaan staan.

The MBA Oath 2011
Hieronder alle zinnen die in het filmpje langskomen, vergezeld van beelden van Antony Gormley en muziek van . Klik hier voor een artikel over deze eed.

This year
More than 150.000 students will earn their MBAs
They will be leaders of firms and industries
But what kinds of leaders will they be?
What kind of leader will you be?
What will you stand for?
What will you stand against?
When will you take a stand?

I will lead will integrity
I will manage in good faith
I will uphold the letter & spirit of the law
I will oppose corruption
I will act with justice to all
I will be honest about the risks we face
I will invest in myself and my profession
I will take responsibility for my actions
I take this oath freely, and upon my honor

The MBA Oath   Create real value

Huiswerkopdracht
Maak uw eigen (vrije) vertaling met daarin de woorden 'staan', 'staanders', 'oefenen', 'kantelaars'.



Homepage Achtergrondartikelen