Rob Hartmans

Freek : de cultuurkritiek van een komiek
Ambo/Anthos 2014, 215 pagina's - € 18,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Rob Hartmans (1959)

Korte beschrijving
In Freek beschrijft en analyseert historicus Rob Hartmans de ideeën van Freek de Jonge en plaatst hij ze tegen de achtergrond van de ontwikkelingen die Nederland sinds de jaren vijftig heeft doorgemaakt.

Hoewel Freek de Jonge zonder meer de grootste komiek van zijn generatie is, heeft hij nooit uitsluitend de lach gezocht. Hij geldt als een van de iconen van de jaren zestig en zeventig, toen alle taboes en heilige huisjes gesloopt dienden te worden en de ultieme vrijheid het ideaal was. Op zoek naar de spanning tussen vrijheid en gebondenheid, en verstand en gevoel, heeft Freek de Jonge zich ontpopt als een intellectueel die met theatrale middelen het vanzelfsprekende ter discussie stelt en ingaat tegen het kuddedenken.

Fragment uit hoofdstuk 1. Maar zeker niet als dominee
Wie stelt dat Freek iets van een dominee heeft is weliswaar niet origineel, maar zit er ook niet ver naast. Op voorwaarde dat 'dominee' niet geldt als synoniem voor fundamentalistische betweter of fanatieke dogmaticus. Als hij een soort dominee is, dan in de traditie van zijn vader, die geheel in de geest van zijn leermeester Van der Leeuw vooral aandacht had voor de liturgie, de gezamenlijke viering van de individuele geloofsbeleving, voor de waarde van verhalen. Een dominee ook voor wie het Woord niet meer in marmer gebeiteld en slechts voor één uitleg vatbaar was. Je kunt zeggen dat Freek een prediker is in wie zekere spanningen en tegenstellingen van het christelijk geloof leven. Want terwijl theologen als Van der Leeuw en zijn vader met hun nadruk op liturgie en rituelen in zekere zin weer aansluiting zochten bij de katholieke traditie, kent het protestantisme ook de drang tot beeldenstorm, en was Luther niet voor niets lange tijd een van Freeks helden. Verzoening, viering, synthese versus kritiek, consequentie en confrontatie; de katholieke hang naar mystiek en mythes versus calvinistisch intellectualisme - dit alles was aanwijsbaar bij dominee Andries de Jonge en het is zichtbaar in het werk van zijn zoon. Scheppen en omverhalen, het creëren van mythes en strijd tegen de smerige en onrechtvaardige realiteit, het streven naar het hoogste en kritiek op holle, valse frasen. (pagina 42-43)

Lees ook: Gouden jaren : hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd van Annegreet van Bergen (2014)

Klik hier voor een artikel over deze twee boeken.

Hans Achterhuis & Nico Koning

De kunst van het vreedzaam vechten : een zoektocht naar de bronnen van geweldbeteugeling
Lemniscaat 2014, 671 pagina's - € 34,95

Wikipedia: Hans Achterhuis (1942), Nico Koning (1950)

Korte beschrijving
Hans Achterhuis, emeritus hoogleraar filosofie, schreef eerder over facetten van geweld in 'Met alle geweld' (2008)*. Het voorliggende boek, waarin een theorie over ontstaan en beheersing van geweld wordt gepresenteerd, kan gezien worden als een voortzetting daarvan. Achterhuis en Koning zoeken een verklaring voor de tegenwoordig lage mate van geweld tussen en binnen maatschappijen. Zij zijn van mening dat dit komt doordat de verhouding tussen individu en maatschappij is veranderd. In concreto beschrijven zij uitgebreid hoe een rechtsstaat is ontstaan, handel en roof zijn vervangen door de markt, wetenschap in plaats van religie waarheidsbron werd, democratie en sport tot wijdverbreide omgangsvoren en -normen voor strijd zijn geworden. De auteurs citeren en bouwen voort op het werk van vele andere denkers, onder meer Plato, Rousseau, Darwin, Hobbes, Freud, Arendt, L. Strauss, Fukuyama en Girard. Een erudiete, omvangrijke maar goed leesbare verhandeling met register en bibliografie. De vele thema's die aan de orde komen, maken het boek interessant voor een brede groep.

Korte beschrijving op website uitgever
‘Nooit eerder in de geschiedenis zaten de levens van mensen zo vol met conflicten. We moeten voortdurend ons mannetje staan, of ons vrouwtje – op straat, op het werk, in winkels en zelfs thuis. Het gekke is: ondanks al die confrontaties vloeit er maar zelden bloed. Nooit eerder zelfs was een beschaving zo effectief in het bewaren van vrede. Hoe lukt dat in onze moderne samenleving, wat is het geheim? Daarnaar gaan wij in dit boek op zoek.’ – Hans Achterhuis en Nico Koning Een wereld zonder conflicten is niet alleen ondenkbaar, maar ook onwenselijk. Botsingen van tegengestelde meningen en belangen zijn een groot goed in een open samenleving. De vraag is alleen: hoe gaan we hiermee om en welke middelen zetten we in? Of anders gezegd: hoe gaan we krachtig het conflict aan en zorgen we er tegelijkertijd voor dat het niet uit de hand loopt? Dat geldt voor allerlei krachtmetingen in het openbare leven – denk aan sport, wetenschap, rechtspraak, politiek – en nog meer voor internationale crisissituaties zoals die in Oekraïne en Irak. ‘Vreedzaam vechten’ is een kunst die vrede en welvaart met zich meebrengt, zo leert de geschiedenis. In dit boek gaan Hans Achterhuis en Nico Koning terug naar de vroege bronnen van geweldbeteugeling, uiteenlopend van het Gilgamesj-epos en de klassieke Oudheid tot de joods-christelijke traditie. Een rijk en erudiet werk.

‘Duizenden leraren, sociaal werkers, agenten, vrijwilligers en anderen binnen onze landsgrenzen treden dagelijks op als veerkrachtige buffers tussen botsende beschavingen. Ze spelen een meestal onderschatte geweldbeteugelende rol en gebruiken daarbij meer of minder effectieve verleidingsstrategieën. In dit boek voeren we als voorbeeld een immigrantengezin uit een achterstandswijk op, waarvan de ouders zich ernstig zorgen maakten over hun stelende zoon. Voor de zoon werd het speelveld van de school uiteindelijk belangrijker dan het slagveld van de straat. Zijn vakinhoudelijke interesse werd gewekt via een begripvolle docent en een stage deed de rest. In dit geval lukte het, zoals het veel gevallen uiteindelijk lukt. Ook de vorming op een ander speelveld heeft daaraan bijgedragen: de jongen ging voetballen en leerde daar samenwerken, spelregels respecteren en verlies incasseren. Dat voetballen vonden zijn ouders maar niks, maar ze waren trots toen hij gediplomeerd werd.’ – Hans Achterhuis en Nico Koning

Fragment uit hoofdstuk 23 - Verzet tegen modernisering
3 Populistisch verzet
Een derde manier om crisisverschijnselen als gevolg van modernisering het hoofd te bieden, is de oeroude reflex van verbroedering van verwanten tegenover indringers en buitenstaanders. De oude verbanden van familie, dorp, regio of natie verbrokkelen in de moderniseringsprocessen en men poogt die oude identiteiten en groepskleuren te revitaliseren. De verbanden moeten gezuiverd worden van vreemde invloeden. Er wordt een beroep gedaan op het 'volksgevoel', een gemeenschappelijk onbehagen over een verwaterende groepsidentiteit. Dit sentiment keert zich tegen minderheden en immigranten, maar ook tegen overheden en beleidsmakers die kennelijk onvoldoende bescherming bieden tegen de ontkleuring of verkleuring van de gemeenschappen, en die bovendien te weinig optreden tegen bepaalde personen en groepen die door populisten tot zondebokken of vijanden zijn bestempeld.
Het populisme is dan ook een ander type verzet dan het verzet van de conservatieven, omdat hier niet gepoogd wordt het gezag te herstellen, maar eerder het gezag ter verantwoording te roepen. Men loopt warm voor de symbolen van de traditionele gemeenschap, niet voor de personen die deze vertegenwoordigen. Men is trots op Nederland, maar niet op de Nederlandse regering, trots op de vlag, maar niet op de koning, trots op de rechtsstaat, maar niet op de rechters, trots op een superieur geachte Europese cultuur, maar niet op de Europese instituties en functionarissen. In populistische stromingen kunnen egalitaire opvattingen en zelfs anti-autoritaire tendensen een rol spelen. (pagina 573)

Lees ook: Steven Pinker. Ons betere ik : waarom de mens steeds minder geweld gebruikt (2011)

Aankondiging reeks lezingen door beide heren (Universiteit van Amsterdam)

Terug naar Overzicht alle titels

Uri Gneezy en John A. List

Alles is economie : de verborgen motieven van ons gedrag
Meulenhoff 2014, 312 pagina's  € 19,95

Oorspronkelijke titel: The why axis : hidden motives and the undiscovered economics of everyday life (2013)

Wikipedia: Uri Gneezy (1967) en John A. List (1968)

Korte beschrijving
Waarom handelen mensen zoals ze handelen? Wat zijn daarbij de onderliggende drijfveren en motieven? De auteurs, beiden hoogleraren economie, zochten de antwoorden op deze vragen niet in de studeerkamer, maar trokken de wereld door om via veldstudies bij de Kilimanjaro en in India tot inzicht en oplossingen te komen. Dat leidt tot boeiende, maar soms wat langdradige verslagen en uiteenzettingen over uiteenlopende economische en sociaal-psychologische vraagstukken. Zoals: zijn mannen echt competitiever dan vrouwen, waarom discrimeren we, hoe krijg je mensen zo ver om geld voor goede doelen te doneren, heeft de hedendaagse manager toegevoegde waarde in een bedrijf? De stories kunnen de lezer aan het denken zetten over de ware reden van het gedrag van mensen. Met een uitgebreide verwijzing naar bronmateriaal voor wie aan de teksten niet voldoende heeft en een nawoord over hoe je de wereld kunt veranderen of er in ieder geval iets meer uit kunt halen.

Fragment uit de Inleiding - Onze aannames voorbij
Hoe kunnen we meer te weten komen over de onderliggende motivatie en de werking van prikkels? Hoe kunnen we de basale drijfveren van mensen blootleggen? De afgelopen twintig jaar hebben we het laboratorium steeds vaker verruild voor de echte wereld om te ontdekken waarom mensen in hun natuurlijke omgeving doen wat ze doen. De reden was eenvoudig: als je een racist in een lab neerzet, een omgeving waarin hij weet dat hij wordt geobserveerd, zal hij zich niet als racist gedragen. Hij zal denken wat hij denkt dat de onderzoeker wil horen of hij zal zich gedragen zoals de maatschappij van hem verwacht omdat hij de onderzoeker wil plezieren. Maar als we observeren hoe hij in zijn eigen buurtkroeg reageert als er iemand binnenkomt die er wat 'anders' uitziet (of als we hem in gesprek brengen met iemand die oogt en klinkt als Borat), zullen we getuige zijn van onverbloemd racisme. (pagina 17)

Youtube - The economics of everyday life (24:42)



Terug naar Overzicht alle titels

Willem Vermeend

Arm & rijk in Nederland : hoe het echt zit met inkomen en vermogen
Carrera 2014, 173 pagina's - € 15,--

Wikipedia: Willem Vermeend (1948)

Tekst op website uitgever
Op basis van cijfers en trends verkent Willem Vermeend de toenemende kloof tussen arm en rijk. Hij gaat lijnrecht in tegen het toekomstbeeld van econoom Thomas Piketty, die een samenleving van renteniers voorspelt waarbij de rijken ten koste van de armen steeds rijker worden en overal de dienst gaan uitmaken. Ook weerlegt Vermeend Piketty’s suggestie, en die van zijn aanhangers, dat zwaardere belastingen op rijken een oplossing bieden. ‘Armen maak je niet rijker door rijken armer te maken,’ zo stelt Vermeend. Hij zegt dat een verkleining van de kloof het best gerealiseerd kan worden via onderwijs, extra economische groei, het scheppen van voldoende banen en het aanpakken van extreme loonverschillen in het bedrijfsleven.

Fragment uit 6 Conclusies op hoofdlijnen
Uit het voorgaande blijkt dat ik van mening ben dat Nederland op dit moment geen ongelijkheidsprobleem heeft op het terrein van de inkomens- en vermogensdeling. Er is dan ook geen enkele reden om nu met ondoordachte en economisch schadelijke voorstellen als belastingverhogingen en verhogingen van het minimumloon te reageren op omstreden onderzoeken en daarop gebaseerde voorstellen.
  Uit mijn analyse wordt duidelijk dat door economische en technologische ontwikkelingen de ongelijkheid ook in Nederland zal toenemen. De vraag of die toename met (overheids)maatregelen moet worden tegengegaan, is vooral een kwestie van politieke smaak, ideologie en persoonlijke opvattingen. Onafhankelijke onderzoeken maken wel duidelijk dat aan een meer gelijke inkomens- en vermogensdeling meer voor- dan nadelen zijn verbonden. Vanuit die optiek bezien, rijst de vraag wat de 'beste' aanpak is. (pagina 167)

Lees vooral ook Kapitaal in de 21e eeuw van Thomas Piketty en de bundel Waarom Piketty lezen? : 49 reflecties op 'Kapitaal in de 21e eeuw' (2014)

Terug naar Overzicht alle titels

Michael Lewis 2

Flitshandel
Carrera 2014, 302 pagina's - € 19,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Oorspronkelijke titel: Flash boys : a Wall street revolt (2014)

Wikipedia: Michael Lewis (1960)

Korte beschrijving
Flitshandel (high-frequency trading) is een methode om met behulp van supersnelle en superslim geprogrammeerde computers te speculeren op kleine wijzigingen in valuta- en aandelenkoersen waarbij in een fractie van een seconde zowel gekocht als verkocht kan worden. Hierdoor kunnen grote winsten behaald worden. De opkomst van de flitshandel veroorzaakte grote beroering in de financiële wereld en heeft de financiële handel inmiddels enorm veranderd. Is het legaal of illegaal? Is het handelen met voorkennis en zijn gewone beleggers de dupe? Inmiddels bekijkt de FBI samen met de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC deze manier van high tech/beurshandelen. Lewis beschrijft op heldere wijze het ontstaan en de werking van de flitshandel en alles eromheen. Zo vertelt hij hoe er min of meer in het geheim een nieuwe, zo recht mogelijk tussen Chicago en New Jersey lopende glasvezelkabellijn werd aangelegd (dwars door bergen en onder rivieren door) om nog een paar milliseconden tijdwinst te bereiken. Een boeiend, vlot geschreven, bijna thrillerachtig boek over dit nieuwe fenomeen in de financiële wereld. Lewis is financieel journalist en auteur van enkele financiële bestsellers, zoals 'Vuil spel', 'Boomerang' en 'Moneyball'.

‘Flitshandel gaat ten koste van de gewone belegger’
Artikel op Belegger.nl over dit boek en de betekenis daarvan voor de 'gewone' belegger.

Fragment uit Introductie - Venster op de wereld
In de loop van de afgelopen tien jaar zijn de financiële markten zo snel en ingrijpend veranderd dat het beeld dat we van ze hebben niet meer overeenstemt met de werkelijkheid. In het beeld dat veel mensen van de markten hebben, staan mensen centraal. Over een televisiescherm loopt een ticker tape en alfamannen in felgekleurde jasjes staan elkaar in pits toe te schreeuwen. Maar dat beeld is gedateerd; die wereld bestaat niet meer. Sinds ongeveer 2007 staan er geen mannen meer met dikke nekken in jasjes in pits; als ze er nog staan, is dat zinloos. Er werken nog altijd mensen op de vloer van de New York Stock Exchange en verschillende beurzen in Chicago, maar ze leiden geen financiële markten meer en hebben er ook geen  bijzonder inzicht in. De handel op de Amerikaanse aandelenmarkt speelt zich tegenwoordig af in zwarte dozen in zwaar beveiligde gebouwen in New Jersey en Chicago. Wat er in die zwarte dozen precies gebeurt, valt moeilijk te zeggen. De ticker tape die over het schermen van kabelstations loopt, geeft slechts een fractie weer van wat er op de aandelenmarkt gebeurt. De berichtgeving over wat er in die zwarte dozen gebeurt, is vaag en onbetrouwbaar. Zelfs de experts weten niet precies wat zich erin afspeelt of wanneer het gebeurt of waarom. De gemiddelde belegger heeft uiteraard geen schijn van kans om dat kleine beetje te weten te komen dat voor hem van belang is.
  ()) De wereld klampt zich aan een achterhaald beeld van de aandelenmarkt vast omdat dat troostrijk is, omdat het lastig is om te beschrijven wat ervoor in de plaats is gekomen, en omdat de weinige mensen die dat nieuwe beeld zouden kunnen schetsen, niet de behoefte hebben om dat te doen. Dit boek is een poging om dat beeld wél te geven. (pagina 11-12)

Youtube - Michael Lewis: Nobody Understands the Stock Market (13:19)



Lees van Michael Lewis ook Boomerang : wake up call voor de westerse wereld (2012)

Terug naar Overzicht alle titels

Nolan Bushnell

Op zoek naar de nieuwe Steve Jobs
LeV 2014, 255 pagina's - € 19,95
Op omslag: creativiteit, talent en passie op de werkvloer

Oorspronkelijke titel: Finding the next Steve Jobs : how to find, keep and nurture talent (2013)

Wikipedia: Nolan Bushnell (1943)

Korte beschrijving
De auteur Nolan Bushnell is een beroemde ondernemer en stond aan de wieg van Atari en vele andere computergerelateerde bedrijven. Bovendien wordt hij ook gezien als de ontdekker van Steve Jobs. In dit boek wordt de lezer meegenomen in de wereld van succesvol ondernemen. Aan de hand van diverse tips en praktijkvoorbeelden word je wegwijs gemaakt in het succesvol opzetten van een bedrijf. De toverwoorden zijn creativiteit en flexibiliteit. Zolang een bedrijf in kan spelen op veranderingen en medewerkers de ruimte geeft hun volledige potentieel te gebruiken, kan een bedrijf zich ontwikkelen tot een belangrijke speler. Elke schakel is even belangrijk en zorgt ervoor dat iedereen zich deel voelt van het eindproduct. Dit boek loopt over van enthousiasme en nuttige tips (vooral geen regels) en geeft inspiratie aan iedere ondernemer die het even niet meer ziet zitten. Het boek leest als een biografie en laat zien dat alles mogelijk is zolang je erin gelooft en er naar handelt op een creatieve, open en enthousiasmerende manier.

Fragment uit 0
Omdat, zoals Steve en ik die dag in Parijs vaststelden, een bedrijf zonder creativiteit geen bestaansrecht heeft. Dit is misschien geen verrassende conclusie, maar het is wel verrassend hoe weinig bedrijven zich dit realiseren, of er ten minste energie in stoppen. Creativiteit is de belangrijkste motor voor elk bedrijf. Daarmee begint alles, dat is waar de energie en vooruitgang vandaan komen. Zonder de eerste uitbarsting van creativiteit gebeurt er helemaal niets.
  Natuurlijk zijn sommige bedrijven zich daarvan meer bewust dan andere. Hollywood, de gamewereld, de uitgeverijbranche, zij moeten allemaal proberen voorop te lopen in hun markt. Pong was een geweldig videospelletje, maar als je het tienduizend keer gespeeld had, wilde je weer eens iets nieuws. Star Wars was een geweldige film, maar als je hem één keer gezien had (of misschien wel tienduizend keer) was je toe aan een nieuwe en andere cinematografische ervaring. In de entertainmentwereld zijn de creatievelingen niet alleen maar lid van een team, maar ze zijn ook de belangrijkste mensen binnen het bedrijf.|
  Vrijwel alle andere bedrijven zijn net zo afhankelijk van creativiteit. Alleen realiseren ze zich dat niet. (pagina 16-17)

Youtube - Nolan Bushnell's New Book Finding The Next Steve Jobs (10:28)



Terug naar Overzicht alle titels

Annegreet van Bergen

Gouden jaren : hoe ons dagelijks leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd
Atlas Contact 2014, 351 pagina's - € 19,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Website Annegreet van Bergen (1954)

Korte beschrijving
Tussen 1948 en nu is het inkomen per hoofd van de Nederlandse bevolking verviervoudigd. Dat is meer dan het dubbele van de groei in de Gouden Eeuw en een unicum in de economische geschiedenis. Dit feit maakte de auteur (1954), journaliste en econome, nieuwsgierig naar hoe het dagelijkse leven hierdoor is veranderd. Ze deed onderzoek en inventariseerde veranderingen in zeven gebieden: eerste levensbehoeften, opleiding en opvoeding, communicatie en informatie, mobiliteit, gezondheid, comfort en kwaliteit, en werk en vrije tijd. In een relatief korte tijd veranderde er zeer veel. Zo kwam de bakker vroeger nog aan huis, verdwenen de onverwarmde slaapkamers waarin in vriesnachten ijsbloemen op de ruiten kwamen, kwamen wasmachine en koelkast breed beschikbaar, nam het aantal telefoonaansluitingen toe zodat bellen bij de buren niet meer nodig was, werd de betaalautomaat geïntroduceerd, nam het autobezit toe, groeide de hoeveelheid huisvuil enorm, kwam de vrije zaterdag, verdwenen beroepen en kwamen er nieuwe, en werden de winkeltijden verruimd. Een leuk en interessant boek, herkenbaar voor ouderen, voor veel jongeren verbazingwekkend: de tijd - niet eens zo lang geleden - waarin het leven er zoveel anders uitzag dan nu. Met zwart-witfoto's, literatuuropgave en personenregister.

Tekst op website van de schrijfster
Gouden jaren' is mijn nieuwe boek en het vertelt het verhaal van de ongekende naoorlogse groei die ons leven op alle fronten heeft veranderd. De wekelijkse teil werd een dagelijkse douche, het papieren loonzakje een digitale bankrekening en de boterham met tevredenheid een broodje gezond. Vertrouwde beroepen verdwenen, nieuwe deden hun intrede. Wie had er in de jaren vijftig al gehoord van mondhygiëniste of activiteitenbegeleider? Gouden jaren staat vol herkenbare anekdotes, scherpe observaties en schitterende foto’s. Het laat zien hoe compleet anders ons leven er een halve eeuw geleden uitzag en dat we rijker zijn geworden dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden.

Fragment uit Rijker dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden
Wat met Nico is gebeurd, hebben alle Nederlanders meegemaakt: we zijn rijker geworden dan we ooit voor mogelijk hadden gehouden. Daar staan we lang niet altijd bij stil. Want weelde went. En al helemaal wanneer het geleidelijk is gegaan en we het jarenlang stapje voor stapje steeds beter hebben gekregen. Dan dreigen we te vergeten hoe goed we het in feite hebben. Dat we dat vergeten, komt ongetwijfeld ook omdat we, wanneer we naar alle economendiscussies luisteren, het idee krijgen dat Nederland al jarenlang tegenslag na tegenslag heeft moeten incasseren en dat we bij wijze van spreken al blij mogen zijn dat er volgend jaar nog voldoende te eten is. Maar wanneer we ons losmaken van de actuele discussies en van een afstandje naar de wereld om ins heen kijken, beseffen we in welke weelde we leven en zien we dat ons leven compleet anders is geworden dan dat van onze ouders en grootouders. (pagina 16)

Lees vooral ook: De geschiedenis van de vooruitgang van Rutger Bregman

Artikel: Annegreet en Freek - aandacht () voor de waarde van verhalen. (september 2014)

Terug naar Overzicht alle titels

Naomi Klein

No time : verander nu, voor het klimaat alles verandert
De Geus 2014, 607 pagina's + los register (32 pagina's ), € 29,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Oorspronkelijke titel: This changes everything : Capitalism vs. the Climate (2014)

Wikipedia: Naomi Klein (1970) en website rondom dit boek

Korte beschrijving
'No time' is een handboek om de planeet te redden. Het zet nauwgezet uiteen waarom het ongebreidelde kapitalisme de grote boosdoener is van klimaatverandering en welke fundamentele veranderingen nodig zijn. De Canadese schrijfster en activist Naomi Klein pleit voor een wereld die 'uitgaat van groei en vernieuwing en niet van overheersing en uitbuiting.' Haar radicale toon kennen we van haar bestsellers 'No logo' en 'De shockdoctrine'. Geholpen door een onderzoeksteam beargumenteert zij nauwgezet een scala van ingrijpende veranderingen: van minder consumptie tot lokale productieprocessen. Het boek vereist van de lezer doorzettingsvermogen. Toch kan het boek een inspiratiebron zijn voor diverse massale bewegingen die het economische stelsel willen veranderen en argumenten in de klimaatverandering zoeken. 'System change not climate change' is Kleins devies. Voorzien van een uitgebreid notenapparaat en van een afzonderlijk bijgevoegd register.

Tekst op website uitgever
Klimaatverandering is al tijden een veelbesproken onderwerp. Aan de ene kant staan milieuactivisten die de wereld proberen te waarschuwen voor de gevolgen van temperatuurstijging, terwijl aan de andere kant geluiden klinken die deze uitspraken ontkennen. Zoals in haar grote bestsellers No Logo en De shockdoctrine slaagt succesauteur en wereldberoemd activiste Naomi Klein erin ons met verbazingwekkende verhalen, gedegen onderzoek en genadeloze analyses de ogen te openen: het roer moet om. Een beter milieu begint niet uitsluitend bij jezelf – in een wereld die draait om kapitalisme moeten eerst de achterliggende sociale, economische en politieke ideologieën veranderen voordat we de natuur kunnen redden. Naomi Klein ziet klimaatverandering als katalysator voor verandering en een betere wereld.

‘Naomi Klein is een analiste die andere vragen stelt dan de rest. Haar antwoorden zijn provocerend maar logisch en uitstekend gedocumenteerd.’ – NRC Handelsblad

Fragment uit de Inleiding - Linksom of rechtsom, alles verandert
Maar ik heb het ook geschreven omdat klimaatverandering een katalysator kan zijn voor een reeks heel verschillende en veel minder wenselijke vormen van sociale, politieke en economische verandering.
  De afgelopen vijftien jaar heb ik me verdiept in onderzoek naar samenlevingen die extreme shocks te verduren kregen - shocks die veroorzaakt waren door economische meltdowns, natuurrampen, technische aanslagen en oorlogen. En ik heb zorgvuldig gekeken naar hoe samenlevingen in tijden van overweldigende stress veranderen. Hoe de gebeurtenissen het collectieve besef van wat mogelijk is ten goede, maar vooral ten kwade keren. Zoals ik in mijn laatste boek De shockdoctrine  heb aangegeven, zijn in het belang van het bedrijfsleven stelselmatig de verschillende vormen van crisis geëxploiteerd om een beleid door te drukken dat een kleine elite verrijkt - door deregulering, door het mes te zetten in sociale uitgaven en grootschalige privatisering van openbare instellingen af te dwingen. Het vormde ook het excuus om hard in te grijpen in burgerlijke vrijheden en voor de huiveringwekkende schending van mensenrechten.
  Er zijn volop aanwijzingen dat klimaatverandering hierop geen uitzondering zal zijn, dat in plaats van oplossingen te genereren die werkelijk de catastrofale opwarming zouden kunnen voorkomen en die ons beschermen tegen de onvermijdelijke rampen, ook deze crisis zal worden benut om middelen baar de 1 procent e laten vloeien. (pagina 17)

Terug naar Overzicht alle titels

Stephan Steinmetz

De brievenbus van Mevrouw De Vries : gekmakende post van onze (semi)overheid
Atlas Contact 2013, 143 pagina's - € 16,95

Bio Stephan Steinmetz (1956)

Korte beschrijving
In dit boek beschrijft de auteur de wijze waarop overheids- en geprivatiseerde organisaties schriftelijk met burgers communiceren. Via zijn hulp aan een hulpbehoevende Amsterdamse buurvrouw beschrijft hij de inhoud van aan haar gerichte brieven. Deze staan bol van jargon, tegenstrijdigheden, goede bedoelingen en 'kluitje in het riet'-passages. Hij schetst ook de effecten die dit soort correspondentie heeft op het dagelijks leven van zijn buurvrouw. Met dit essayistische relaas schetst de auteur een onthutsend beeld van de wijze waarop er met burgers wordt omgegaan. Behoorlijke fatsoens- en communicatienormen lijken te ontbreken. Bij elkaar een tot nadenken stemmend tijdsbeeld van de relatie tussen overheid en burger. De auteur vermeldt in zijn verantwoording de betrokken instanties, noten en literatuur. Met enkele afbeeldingen in zwart-wit; citaten uit de brieven staan in grijze tekstkaders.

Fragment uit 6. De bronnen van de vrije markt
Waar komt de neiging van de overheid vandaan om op terreinen van publiek belang als zorg, vervoer en hulpverlening, een stap opzij te zetten en marktpartijen uit te nodigen deze taken geheel of gedeeltelijk over te nemen? Uit de Verenigde Staten van Amerika. Daar groeide ongeveer vijftig jaar geleden onder filosofen en economen het idee dat een vrije werking van de markt, waarin de overheid zich onthoudt van bemoeienis zal leiden tot de ideale samenleving. In De utopie van de vrije markt schetst Hans Achterhuis het dogmatische, bijna blinde geloof in de vrije markt door toonaangevende Amerikaanse wetenschappers als Milton Friedman, Alan Greenspan en vooral diens leermeester Ayn Rand. Aan deze stroming ligt geen wetenschappelijke studie ten grondslag maar de leerstelling dat het individu, gedreven door geldzucht en niet gehinderd door anderen, zich zal ontplooien. Al handelend met andere individuen zal de welvaart toenemen. Vraag en aanbod zullen dan als uitkomst van de marktwerking in ene optimale balans geraken. De overheid kan worden ingekrompen tot politie en leger, voor het geval de buren lastig doen. Ieder voor zich: dan is niemand meer nodig voor ons allen. Het komt wat rigide over maar in Amerika is deze denkwijze dieper ingedaald dan menig Europeaan geloven wil. (pagina 49-50)

Lees ook: Jan Schuurman Hess. Voettocht naar het hart van het land : hoe sociaal en democratisch zijn we nog (2014)

Terug naar Overzicht alle titels

Ewald Engelen

De schaduwelite voor en na de crisis :niets geleerd, niets vergeten
Amsterdam University press 2014, 248 pagina's - € 19,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Wikipedia: Ewald Engelen (1963) en Twitter

Korte beschrijving
De financiële sector heeft eigenlijk niets geleerd van de crisis die nu toch wel achter ons ligt – dat is in grote lijnen de inhoud van dit boek. In heldere taal wordt de aanleiding tot de crisis van ruim voor 2008 geschetst, alsmede de gevolgen van die crisis, niet in de laatste plaats voor de financiële sector zelf. De maatregelen om de financiële sector weer gezond te maken, worden uitgebreid besproken, maar ook de weerstand daartegen in financiële kringen en het succes van de lobby om niet werkelijk door te pakken nu de geesten daar rijp voor zijn. Lessen geleerd? Nou nee – eigenlijk niet, is des schrijvers conclusie in een alleszins leesbaar boek

Aankondiging op website uitgever
De gevolgen van de financiële crisis van 2008 zijn gigantisch geweest. Niet alleen voor de Nederlandse economie, de schatkist en de leefomstandigheden van honderdduizenden burgers, maar ook voor de sector zelf. De banken zijn nog slechts een schim van wat ze geweest zijn en de hoop van Amsterdam om als financieel centrum ooit nog eens Londen naar de kroon te steken is een ijdele droom gebleken.

In de twee decennia tot aan de crisis werd in Nederland een financieel waterhoofd gecreëerd dat mondiaal zijn gelijke niet kent. Met desastreuze gevolgen: toonaangevende banken die met geld van de belastingbetalers van de ondergang gered moesten worden, een dramatische toename van het aantal huishoudens met torenhoge hypotheekschulden en een alsmaar stijgende werkloosheid.

Desondanks probeert een hecht netwerk van bankiers, accountants, advocaten, trustboeren, lobbyisten, toezichthouders en een enkele verdwaalde politicus de geoliede geldmachine zoveel mogelijk te beschermen tegen in wetgeving verpakte volkswoede.

Dit boek gaat over hen: de schaduwelite, die niets heeft geleerd en niets is vergeten. En over de middelen - lobbyen, dreigen, chanteren, verwarren, spinnen, framen, verhullen, verdraaien, verzwijgen - die zij gebruikt om alles zoveel mogelijk bij het oude te laten.

"Ewald Engelen begrijpt hoe het werkt met de banken, hij is onafhankelijk, niet bang om te zeggen wat hij denk en hij schrijft het ook nog begrijpelijk op. " - Joris Luyendijk
Ewald Engelen

Ewald Engelen is hoogleraar financiële geografie aan de Universiteit van Amsterdam. Als columnist schrijft hij voor De Groene Amsterdammer, Follow the Money en De Correspondent.

Fragment uit 7. De ontwijkingsindustie
Redacties mochten dan nog steeds fiscalisten als Peter Kavelaars van Deloitte uitnodigen om te komen uitleggen 'hoe het nou echt zit' en ze toestaan dat te doen als de bijzonder hoogleraar die ze in deeltijd zijn en niet als de partner van het commerciële bedrijf die ze eigenlijk waren. Het Financieel Dagblad spant hierin de kroon. Ook al staan Siem Eikelenboom en Gaby de Groot die de Nederlandse ontwijkingsindustrie al jaren kritisch op de voet volgen, er op de loonlijst. De opinieredactie geeft fiscalisten en trustbestuurders al jaren ruim baan om de lof op de eigen ontwijkingsindustrie te zingen. Sinds 2010 heeft de krant uitsluitend voorstanders aan het woord gelaten, nimmer tegenstanders. Maar het grote publiek had al lang in de gaten dat dit preken voor eigen parochie was en begon te begrijpen dat wat er zich aan de Zuidas afspeelde, belastingverlaging voor multinationals en belastingverhoging voor burgers betekende.
Internationaal had Nederland weinig in de melk te brokkelen. De G20 van 2010 in Canada was de laatste waarvoor Nederland was uitgenodigd. Dus moest in ieder geval worden voorkomen dat de internationale aandacht voor de Nederlandse dubbelfunctie - doorsluisparadijs en schaduwbancair centrum, belastingontwijking en toezichtsontduiking - tot binnenlandse onrust zou leiden. Geen fictieve vrees. In een tijd van lastenverzwaringen en bezuinigingen kunnen goedbetaalde fiscalisten en advocaten die banken en multinationals helpen hun belastingplichten te ontwijken, immers op weinig electorale sympathie rekenen. Een partij als Groen Links en de SP, en ngo's als Oxfam-Novib, Somo en Tax Justice aasden op buitenlandse affaires om daarnaast binnenlands stampij te maken. (pagina 189)

Terug naar Overzicht alle titels

Evgeny Morozov

Om de wereld te redden, klik hier 
De Wereld 2014, pagina's - € 24,95

Oorspronkelijke titel: To save everything, click here (2013)

Wikipedia: Evgeny Morozov (1984) en zijn website

Korte beschrijving
In de samenleving bestaat een sterk geloof in de positieve waarde van het internet en andere technologieën. In dit boek, dat zeer polemisch is geschreven, wordt dat geloof krachtig aan de kaak gesteld. De auteur, die verbonden is aan de Stanford Universiteit in Californië en zichzelf 'digitale ketter' noemt, verdedigt in dit goed leesbaar geschreven boek dat niet iedere innovatie een verbetering is. Het boek, dat een Nederlandse vertaling is van een spraakmakend Engels werk, ligt op het raakvlak van technologie, politiek, filosofie en sociale vraagstukken. Daarmee heeft het boek een veelzijdig karakter. De opvattingen van de auteur, die tevens vele publicaties op zijn naam heeft staan, zijn uitdagend en niet vanzelfsprekend. Het boek is geschikt voor een ieder die verder wenst na te denken over vraagstukken op het gebied van technologie en samenleving..

Tekst op website uitgever
Dit keiharde boek stelt dat mensen slaven geworden zijn van de apparaten waarmee ze communiceren. Het is scherpzinnig en prachtig geschreven; of u het met Morozov eens bent of niet, hij zet u flink aan het denken.Richard Sennett In Silicon Valley denken ze dat alle problemen op te lossen zijn - en dat is volgens Evgeny Morozov een groot probleem. "Het internet" is niet overal de oplossing voor. Morozov behandelt in dit boek de belangrijkste kwesties rondom digitale technologieën, privacy en politiek. Hij ontmaskert valse voorstellingen en naïeve opvattingen. Het denken dat het internet uniek is en dat techniek een eigen wil heeft, haalt hij overtuigend onderuit. Hij is geestig, snel, actueel en keihard. Door velen wordt Morozov gezien als de jongste en belangrijkste criticus van de vooruitgang en het internetoptimisme - een moderne Voltaire.Om de wereld te redden, klik hier is een klassiek werk voor filosofen, beleidsmakers, ondernemers, wetenschappers en iedereen die de democratie een warm hart toedraagt.

Fragment uit hoofdstuk negen. Slimme apparaten, domme mensen
Radio's, rupsen en lampen
Wij mensen leiden geen elegante, door ingenieurs ontworpen levens, goed vormgegeven en na technische tests aangepast om imperfecties te verwijderen. In plaats daarvan hebben we concurrerende verplichtingen en gecompliceerde levenslopen. We doen vanwege trots, altruïsme of patriottisme vaak dingen die niet in ons belang zijn. We reageren niet op prikkels - of we omarmen de prikkels zozeer dat we nergens anders meer op reageren. We leven in een wereld die sterk en stabiel lijkt, maar die dat niet blijkt te zijn. Veel van wat we gewoon zijn te doen, is slecht voor de planeet, voor onze buren, voor de tieners ineen fabriek in Cambodja, voor de kwartels in Tadzjikistan of voor een nog onbekende gemeenschap die haar verzet tegen onze manier van leven begint te benoemen.
Onze wereld zit vol conflicten en tegenstellingen - vaak is dat goed, want het zorgt ervoor dat niet één groep de hegemonie te lang bezit - en onze wetten zijn per definitie niet volmaakt en behoeven constante herziening en herinterpretatie. Al onze acties hebben onvoorspelbare consequenties, maar in plaats van uit deze netelige situatie weg te vluchten, moeten we proberen onze sociale en politieke structuren aan te passen. We worden gemakkelijk misleid door verschillende technologieën - zelfs de meest simpele. We herkennen zelden dat het gebruik ervan slechts mogelijk is door enorme sociotechnologische systemen, zoals de watervoorziening en tegenwoordig de cloud, die meestal onzichtbaar blijven. (pagina 343-344)

Youtube: Evgeny Morozov: The Risks of Advanced Information Technology (1:07:49)



Tegenlicht: Het einde van de internet-utopie  (26-9-2011) (60 min.)

Terug naar Overzicht alle titels

Arthur Gotlieb

Operatie 'werk Arthur de deur uit' : dagboek van een ongewenste werknemer
(onder redactie van Joep Dohmen & Jeroen Wester)
Bertram+De Leeuw Uitgevers 2014, 315 pagina's - €18,95

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Wikipedia: klokkenluider

Korte beschrijving
Arthur Gotlieb (1963-2014) werkt jarenlang met veel toewijding en plezier bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Taak van de NZa is het toezicht houden op de zorgsector waarin jaarlijks 90 miljard euro omgaat. Zo rond 2007 verandert de cultuur bij Gotliebs werkgever en Gotlieb krijgt aanvaringen, voelt zich miskend en men wil hem eruit hebben. Dat gaat ver, is psychisch ingrijpend en Gotlieb besluit begin 2012 er een verslag van te maken, daarbij gebruikmakend van zijn eerdere aantekeningen. Een uitgebreid bezwaarschrift tegen zijn beoordeling en de behandeling op zijn werk schokt zijn managers. Hij wordt een klokkenluider tegen wil en dank. Geïntimideerd, vernederd en psychisch geterroriseerd, pleegt hij in januari 2014 zelfmoord. In overleg met Gotliebs familie bewerkten de auteurs (redacteuren van NRC Handelsblad die een reeks artikelen over de zaak schreven) het bezwaarschrift tot dit boek en voegden er inleidende en afsluitende hoofdstukken aan toe. Met lijst van gebruikte afkortingen en personen- en zakenregister. Onthutsend, dit 'dagboek van een ongewenste werknemer' dat veel aandacht in de media kreeg. Het tv-programma Zembla wijdde in september 2014 een aflevering aan de zaak Gotlieb..

Tekst van website uitgever
“Ik zit in een situatie die zo absurd is, dat ik mij gedeisd houd. Vóór alles ben ik geschrokken van hoe slecht mensen kunnen zijn. Mijn verontwaardiging probeer ik te bedwingen. Als je toegeeft aan je boosheid, ga je lijken op datgene waartegen je vecht.”

Jarenlang werkt Arthur Gotlieb (1963) met veel plezier bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), de toezichthouder die de besteding van 90 miljard euro in de zorg bewaakt. Een toegewijde en zorgvuldige ambtenaar, maar ook een begaafd fotograaf en pianospeler. Een intelligente, gevoelige man met een scherp observatievermogen. De cultuur op zijn werk verandert. Hij voelt zich niet meer gewaardeerd. Sterker, hij wordt genegeerd, tegengewerkt en buitengesloten. Ze willen hem kwijt, is zijn stellige overtuiging.

Arthur besluit zich te verzetten. In een uniek, uitgebreid en minutieus onderbouwd bezwaarschrift tegen zijn beoordeling legt hij op overtuigende wijze de schokkende acties van zijn managers vast. Hij wordt een klokkenluider tegen wil en dank. Begin 2014 pleegt Arthur zelfmoord. Met zijn verhaal staat Arthur symbool voor de ongewenste werknemer van vandaag.

Citaten uit een column/analyse van Marc Chavannes
Arthur Gottlieb verdient een monument. Zijn nagelaten beschrijving van de gang van zaken binnen de Nederlandse Zorgautoriteit hoort besproken te worden op alle jaarlijkse heidagen van deze tijd van het jaar in heel ambtelijk Nederland worden gehouden. Dit gaat over ons.
() Gotlieb's levenswerk is een haarscherpe MRI van de 'zorgmarkt'.  Een zedenschets van de typisch Nederlandse, door managementmodes en ons-kent-ons congressen gevormde kleine wereld die goed voor zichzelf zorgt en graag spreekt over de mondige patiënt. Kostenbewust als eerstelijns mantra, maar roekeloos in de opeenvolging van vernieuwingen. Met een gebrek aan vastgelegde of gedeelde normen, zoals blijkt in Gotliebs bericht van het front.

Lees ook: Marc Chavannes. Niemand regeert (2009)

Fragment uit 2. De krant in actie
Op deze manier komen wij, journalisten van NRC Handelsblad, in het bezit van Arthurs verweerschrift en alle onderliggende documenten. De krant heeft ervaring met klokkenluiders. Daarbij is voorzichtigheid geboden. Vaak gaat het om mensen met een arbeidsconflict en soms blijkt er een heel ander probleem te spelen dan datgene wat de klokkenluider meldt. De vraag is steevast of hetgeen gemeld wordt klopt en of het maatschappelijk relevant is. Is deze meneer of mevrouw betrouwbaar, een querulant, een fantast, een terechte klager of een combinatie hiervan?

  Wij onderzoeken de zaak en lezen het bezwaarschrift van Arthur. Zoiets hebben we nooit eerder gezien; liefst zeshonderd pagina's vertellen het verhaal van iemand die beetje voor beetje gekraakt wordt door zijn managers, gecombineerd met een gedetailleerde beschrijving van een reeks misstanden binnen de Nederlandse Zorgautoriteit. Het bezwaarschrift heeft bovendien een indrukwekkend notenapparaat. Elke pagina bestaat voor een derde uit verwijzingen naar e-mails, rapporten, film- en geluidsfragmenten. Als een proefschrift. Beschuldigingen worden onderbouwd met interne stukken. (pagina 18)

Terug naar Overzicht alle titels

Jan Schuurman Hess

Voettocht naar het hart van het land : hoe sociaal en democratisch zijn we nog?

Atlas Contact 2014, 301 pagina's - € 19,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Korte beschrijving
Jan Schuurman Hess (1956) schreef als journalist voor de Belgische krant De Morgen. Als lid van de PvdA en voor die partij werkzaam als redacteur vraagt hij zich af hoe sociaal en democratisch Nederland nog is. Hij wil dat te weten komen door met mensen te spreken die niet zo gauw als gast zullen worden uitgenodigd in een tv-programma als De Wereld Draait Door. Wat zijn hun ergernissen, hun dromen, hun verhalen? 'Om het te achterhalen ga ik op stap, tegen de geest en het tempo van de tijd in: te voet, twee dagen per week twee jaar lang door het hele land.' Tijdens zijn voettochten – ondersteunt door de Wiardi Beckman Stichting – ondervraagt hij toevallige passanten. In een soepel leesbare stijl constateert Schuurman Hess dat alle lagen van het openbaar bestuur te veel van bovenaf zijn georganiseerd en te weinig rekening houden met de behoeften vanuit de samenleving. Dat leidt tot een grotere sociale en economische tweedeling, met aan de ene kant mensen die gebukt gaan onder zware lasten en aan de andere kant een groep die profiteert van diezelfde mensen..

Tekst op website uitgever
Burgers zijn teleurgesteld in de politiek. `Gewone mensen voelen zich door bestuurders in de steek gelaten of zelfs verraden. Het zijn bekende uitspraken.
Maar wat is er nou precies aan de hand in ons land? Om daar achter te komen trok Jan Schuurman Hess de wandelschoenen aan en liep twee jaar lang door Nederland. Van de Hedwigepolder tot aan de Wadden, van de Eems tot aan het drielandenpunt. Onderweg sprak hij talloze burgers, huisvrouwen, kostwinners, bejaarden en tieners; leraren, mantelzorgers, vissers en fabrieksarbeiders. En een orgeldraaier. Hij noteerde de ergernissen en de dromen van jong en oud, rijk en arm in de steden en op het platteland.

Wat gaan we doen om de kloof tussen hoog- en lager opgeleiden niet nóg groter te laten worden? Hoe zorgen we ervoor dat straks de helft van Nederland niet buiten boord valt, omdat werk en inkomen steeds minder vanzelfsprekend zijn? Kortom, hoe sociaal zijn we nog? De antwoorden zijn te vinden in de gesprekken onderweg.

Fragment uit Vooraf
Hoe kunnen zulke dingen gebeuren? Wat is er aan de hand wanneer het politici aan macht en gezag ontbreekt om een oplossing voor eenvoudige problemen te verzinnen? Wat is er aan de hand wanneer een school met vele duizenden leerlingen verzandt in organisatorische chaos, waarvan de verhalen van mijn zoon en zijn vrienden dagelijks getuigen?
 De partij van de Arbeid krijgt bij verkiezingen, keer op keer, de rekening gepresenteerd. De boodschap van de partij: opkomen voor eenvoudige mensen, voor gelijke rechten en gelijke kansen, staat meer en meer op gespannen voet met de decadentie in het openbaar bestuur en in de samenleving. Gaat het niet vaak om het eigenbelang, om ijdelheid en macht, niet alleen in het gemeentehuis maar ook in de grote zorginstellingen, in de scholen, in al die publieke diensten die in de voorbije decennia zijn geprivatiseerd en verzelfstandigd.  
  Er is nog iets anders. De wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog heeft niet alleen geleid tot een enorme vrijheidsdrang maar ook tot algemene toepassing van nieuwe technologieën. Gezinnen bezitten twee, drie auto's, vliegverkeer wordt steeds goedkoper. De computer en het internet veroorzaken een maatschappelijke revolutie. Lekker jezelf zijn is al enkele generaties ene levensmotto, en tegelijk maken steeds meer mensen geen deel uit van die economische en sociale dynamiek.

  Zijn er meer Hedwigpolders in Nederland? Zijn er meer kinderen waarvoor het schoolsysteem niet past? En hoe wordt geld verdiend in het land? Wie vaart wel en wie valt buiten de boot? Hoe ziet het land er eigenlijk uit? En wat is de actualiteit en betekenis van de sociaaldemocratie? Wat zijn de ergernissen, de verhalen en dromen van mensen die je niet ziet in De Wereld Draait Door? Wat zijn de stemmen van de mensen die al slapen wanneer Pauw en Witteman de luiken van hun praathuisje openen, omdat zij de volgende ochtend om vijf uur opstaan en om zes uur naar het werk gaan? Die vragen dringen zich bij mij op, elke dag opnieuw? Wat te doen?  (pagina 10-11)

Fragment twee
Een van de vrijwilligers schuift aan. Hij probeert hier de draad van zijn leven weer op te pakken. Een paar jaar geleden was hij nog kraanmachinist in de Rotterdamse haven maar bij een reorganisatie verloor hij zijn werk. Na het faillissement van zijn volgende baas in Bergen op Zoom verloor hij niet alleen zijn werk maar ook de moed om door te gaan. Hij heeft zijn huis te koop gezet. 'Met 37 jaar kan het toch niet zo zijn dat je geen kant meer op kunt,' vraagt hij. Helpt het UWV dan niet, vraag ik. Hij haalt zijn schouders op. 'Het UWV is een computer. Het bestaat niet.' (pagina 270)

Korte aankondiging in Trouw (6-9-2014)
PvdA-lid Jan Schuurman Hess trok met steun van het wetenschappelijk bureau van zijn partij, de Wiardi Beckman Stichting, twee jaar lang te voet door Nederland op zoek naar 'burgers die teleurgesteld zijn in de politiek'. De Zeeuw wilde weten waar de schoen wringt, sprak met allerlei mensen, en peilde 'hoe sociaal en democratisch we nog zijn'.  In zijn boek belooft hij antwoord op de vraag wat de politiek te doen staat.

'Te voet heb je alle tijd voor een goed gesprek'
Een item uit een programma van Omroep Zeeland (2:38) geplaatst 3 september 2014


Opmerking
Dit boek is vooral ook bedoeld voor politici die niet snappen dat mensen geen begrip hebben voor hun voorstellen om Nederland 'beter te maken'. Ook interessant voor politici die niet begrijpen waarom er geëxperimenteerd moet worden met ons democratisch proces (zoals een G1000).

Lees vooral ook: Pleidooi voor populisme van David Van Reybrouck uit 2008
En lees ook: De brievenbus van mevrouw De Vries : gekmakende post van onze (semi)overheid van Stephan Steinmetz (2013)

Lees ook een column, waarin dit boek voorkomt: Naar het hart van het land (Brabants Dagblad, 4 oktober 2014)

Artikel: Het UWV - Is een computer. Het bestaat niet.' (september 2014)

Terug naar Overzicht alle titels

Arnold Heertje 2

Economie
Prometheus/Bert Bakker 2014, 357 pagina's - € 19,95

Wikipedia: Arnold Heertje (1934-2020)

Korte beschrijving
De auteur heeft een aantal bekende studieboeken over de economie op zijn naam staan. In dit werk zijn de economische inzichten aangevuld met de nieuwste ontwikkelingen. Uiteraard komen alle basisprincipes van de economische wetenschap aan bod. De auteur geeft aan dat handelen langs alleen economische richtlijnen niet automatisch leidt tot welvaart, welzijn en geluk. Het opofferen van een deel fraaie natuur voor een zeer winstgevende industrie is niet per definitie een gewenste vooruitgang. Uitvoerig wordt ingegaan op de rol van banken, Europa en het ingrijpen van politici om de economie een gewenste richting te sturen. Uiteraard is er aandacht voor de noodzakelijke integriteit in bestuur en uitvoering. Het boek geeft een goed overzicht van de stand van zaken in het economisch denken en handelen. Daarnaast zijn er voldoende aanwijzingen voor verdere zelfstudie. Met registers op namen en zaken.

Fragment uit het Voorwoord
Er waart een misverstand door Europa. Het misverstand dat het in de economie uitsluitend gaat om geld. Tot het ontstaan en in stand houden van dit misverstand leveren economen zelf een belangrijke bijdragen. De gedachte dat economische gezichtspunten in geld moeten worden uitgedrukt, wordt door velen van hen onderschreven. En niet alleen door bedrijfseconomen, die van nature niet geneigd zijn over de grondslagen van hun vak na te denken, maar zich in dienst stellen van het streven naar winst en het opvoeren van de rendementen van ondernemingen. Zij beseffen niet voldoende dat het maken van winst veeleer te danken is aan de creativiteit van technici dan aan economen. Bedrijfseconomen en accountants doen zelden meer dan achteraf registreren waarom het in het verleden verkeerd is gegaan. Maar ook de algemene economen vervallen in de fout de economische kant van de maatschappelijke verschijnselen te beperken tot een financiële calculatie. Zij menen buiten het terrein van de economie te treden, indien deze werkwijze niet meer mogelijk is. Als de economen zelf al moeite hebben met het uitgangspunt van hun wetenschap, dan neemt men buitenstaanders nauwelijks kwalijk dat zij menen dat de economie in onze samenleving beperkt is tot het meten der dingen in geld. Bovendien zijn  buitenstaanders en ingewijden al zo lang gewend om te gaan met geld en in geldprijzen  te rekenen dat het een tweede natuur is geworden. Dat deze gewoonte tot ingrijpende maatschappelijke misrekeningen leidt is een inzicht dat niet van de ene op de andere dag gemeengoed is. (pagina 13-14)

Lees ook: Echte economie : een verhandeling over schaarste en welvaart en over het geloof in leermeesters en lernen (uit 2006)

Terug naar Overzicht alle titels