Bot uitgevers 2022, 271 pagina's - € 25,--
Korte bio van Paul Schenderling (1988)
Korte beschrijving
Een boek over sociaaleconomische ontwikkeling, welzijn en de toekomst. Het neemt de lezer mee naar het jaar 2040 en presenteert verbetervoorstellen voor de inrichting van de economie, de sociale zekerheid, de landbouw, de zorg en mobiliteit. Voorop staat een focus op welvaart in plaats van economische groei. Helder en met diepgang geschreven. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep. Paul Schenderling is econoom en schrijver. Hij schreef dit boek in nauwe samenwerking met twaalf deskundigen: Matthias Olthaar, Kiza Magendane, Frank Maas, Guido Israëls, Martijn Stoutjesdijk, Nadine Mingers, Wouter Marchand, Ruben van de Belt, Rob van der Rijt, Maarten van Nieuw Amerongen, Bjorn Lous en Winne van Woerden.
Tekst op website uitgever
Stel je voor: een Nederland dat binnen de grenzen van de aarde leeft. Een land waarin economische groei niet meer voorop staat, terwijl de welvaart van verreweg de meeste Nederlanders intact blijft. Een land waarin mensen gelukkiger worden, omdat ze minder stress en meer vrije tijd hebben.
Er is leven na de groei laat zien hoe dit kan, op een haalbare en betaalbare manier en in korte tijd.
Aan de hand van kleine en grote verhalen neemt het boek je mee naar het Nederland van 2040. Daarbij passeren vele concrete verbetervoorstellen de revue, voor de inrichting van de economie, de sociale zekerheid, de landbouw, de zorg en mobiliteit. Ook laat het boek zien wat deze veranderingen praktisch betekenen voor jouw dagelijkse leven: in je huishouden, je werk en je leefomgeving.
Nu steeds meer wetenschappers stoppen met groei bepleiten, is dit het eerste boek in Nederland dat laat zien hoe dit kan.
Dit nieuwe verhaal voor Nederland is ambitieus, wetenschappelijk gefundeerd, waardengedreven, sociaal en realistisch.
Het enige dat nodig is, is vertrouwen en daadkracht. Om oude gewoonten en ideeën die de aarde en de mens uitputten los te laten en om samen een nieuwe richting in te slaan. Want na de groei wacht een mooier leven.
Fragment uit hoofdstuk 8. Mythes die vooruitgang in de weg staan
De mythe van de overbevolking
Er zijn verschillende redenen waarom mensen betwijfelen of stoppen groei noodzakelijk is. De twee meest genoemde redenen zijn dat groei de beste oplossing is en dat de overbevolking het probleem is, niet groei.
Om met dat laatste twijfelpunt te beginnen: het relateren van milieuproblemen aan overbevolking is niet nieuw. Well heeft het recent een impuls gekregen. Er wordt daarbij soms een grafiek aangehaald waarbij de CO2-uitstoot en de omvang van de wereldbevolking aan elkaar werden gerelateerd, alsof er een oorzakelijk verband tussen de twee zou zijn. Beide grafieken lopen namelijk de laatste dertig jaar steil omhoog.
Zo'n vergelijking is selectief en het gesuggereerde oorzakelijke verband bestaat niet. Sinds 1960 is de wereldbevolking gegroeid met zo'n factor 2,3. In dezelfde periode is de reële consumptie per Nederlander, dat wil zeggen de consumptie gecorrigeerd voor koopkracht, gegroeid met een factor 4,5. De reële consumptie per persoon in landen in het mondiale Zuiden is in dezelfde periode veel minder hard gestegen. Er is dus in de hele wereld sprake van een economische inhaalslag zoals we die in China zien. De rijkste 1 procent op deze aardbol stoot meer CO2 uit dan de armste 50 procent bij elkaar.
De rijkste 10 procent van de mensen neemt 45 procent van de uitstoot voor zijn rekening. En bijna de helft van de groei van de mondiale uitstoot van de afgelopen dertig jaar wordt veroorzaakt door de rijkste 10 procent wereldbewoners. Met andere woorden: de empirische gegevens laten duidelijk zien dat overconsumptie in het mondiale Noorden het voornaamste probleem is.
Maar, zo denk je misschien, de bevolkingsgroei in het mondiale Zuiden is toch veel groter dan in andere landen? Dan kan het toch niet anders dan dat die een grote impact heeft op de aarde? Het klopt inderdaad dat de bevolkingsgroei in het mondiale Zuiden hoger is. Maar het verschil in milieu-impact van een nieuwe inwoner van Nederland is veel groter dan die van een nieuwe inwoner in landen waar de bevolkingsgroei hoog is. Neem bijvoorbeeld Ethiopië, een land met ruim 120 miljoen inwoners. Ethiopië is een van de snelst groeiende landen ter wereld, met een gemiddelde bevolkingsgroei van zo'n 3 procent per jaar, een groei die volgens de meest recente prognoses in de toekomst nauwelijks af zal nemen. De verwachting is daarom dat de bevolking van Ethiopië over veertig jaar verdubbeld zal zijn. Het is logisch dat dit bij mensen de gedachte oproept dat dit onhoudbaar is. Toch is dat niet zo. De CO2-voetafdruk van een Nederlander is 3650 procent hoger dan de voetafdruk van Ethiopiër (nee, ook daar staat geen nulletje teveel). Er is per wereldburger ruim 1 hectare vruchtbare grond beschikbaar. Dat is meer dan voldoende om in de basisbehoeften van de gehele wereldbevolking te voorzien, Een gemiddelde Ethiopiër zit daar met een ecologische voetafdruk van 0,1 hectare ruim onder. Dat maakt dat ondanks het feit dat de Ethiopische bevolking ruim een factor 7 groter is dan de Nederlandse bevolking, de milieu-impact van Nederland als geheel nog steeds een factor 5 groter is dan die van heel Ethiopië.
Ook als de bevolking van Ethiopië in de komende 40 jaar verdubbelt, terwijl de bevolking in Nederland volgens het CBS groeit van 17 naar 20 miljoen, dan zal bij een constant blijvende milieu-impact per persoon de totale milieu-impact van heel Nederland nog steeds ruim een factor 3 groter zijn dan die van heel Ethiopië. Zelfs al zou de voetafdruk per Ethiopiër in de komende decennia niet constant blijven, maar met een factor 3 toenemen, wat een spectaculaire economische groei veronderstelt, dan nóg zou de totale milieu-impact van heel Ethiopië gelijk zijn aan die van heel Nederland. En dat terwijl de bevolking van Ethiopië tegen die tijd een factor groter zal zijn dan die van Nederland. (pagina 119-121)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen