Boom 2013, 274 pagina's - € 18,50
Wikipedia: Marli Huijer (1955) en website
Marli Huijer sprak op 19 januari 2014 in de Groene Engel in Oss over dit boek. Klik hier voor een kort videoverslag.
Korte beschrijving
Huijer bespreekt in dit boek de relatie tussen discipline en vrijheid. Onder discipline verstaat zij individuele vormen (werken aan jezelf), institutionele (ordening, toezicht) en geïnternaliseerde (persoonlijke) eigenschappen om verleidingen te kunnen weerstaan. De auteur onderzoekt hoe het komt dat discipline in diskrediet raakte en nu weer lijkt terug te keren. Zij beschrijft de effecten van de culturele revolutie van de jaren zestig en zeventig, inzichten van Aristoteles, Nietzsche, Elias, Foucault en anderen en vraagt zich af hoe we kunnen (samen)leven in een tijd van overvloed aan middelen en mogelijkheden. De oplossing zoekt Huijer, bijzonder hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en bekend als Filosofisch Elftal-speelster van het dagblad Trouw, in uitbesteden (apps) en menselijke betrekkingen die berusten op wederkerigheid. Daarbij blijven zaken als beperkte fysieke of sociale mogelijkheden een beetje onderbelicht, evenals de discipline en het fatsoen om in de overvloed te delen. Zo is het boek primair bedoeld voor lezers uit de middenklasse. Speels vormgegeven.
Uit een bewerking van haar boek in het artikel "De terugkeer van de discipline"
(Zadie) Smith en (Amy) Winehouse zijn niet de enigen die worstelen met discipline. Nu we ons in vrijheid mogen laven aan een overvloed aan drank, websites en andere aangename zaken, blijken steeds meer mensen moeite te hebben om in de overvloed overeind te blijven.
Het valt niet mee om slank te blijven als je overal voor weinig geld kunt snacken. Om geen alcoholist te worden als de drank in elke bar royaal vloeit. Om je werk af te krijgen als er keer op keer e-mails binnenkomen die onmiddellijk antwoord vragen. Of om trouw te blijven als je van relatie naar relatie kunt hoppen en daar ook gelukkig mee kunt zijn.
Overvloed vraagt om discipline.
Maar als er veel te halen is, is juist dat het eerste waar we vanaf willen.
(in: Psychologie magazine, september 2013)
Ritmes beschermen ons tegen het eindeloze vullen van de tijd. Ze vergroten de vrijheid om bij herhaling 'nee' te zeggen, om op vaste momenten rust te nemen, niets te doen of te zwijgen. Die vrijheid wordt mogelijk gemaakt door de discipline, die nodig is om de herhalingen en daarmee een ordening aan te brengen.
Een echte YLO (You Only Live Once) heeft niets met ritmes. Hij leeft in het hier en nu en legt zich niet vast op terugkerende momenten van rust of activiteit. Vrij van routines kan hij op zoek naar nieuwe ervaringen. Maar juist die ritmeloze carpe diem-levenshouding maakt ons kwetsbaar in de overvloed aan tijd. De vrijheid om voortdurend zelf de tijd in te delen kan mensen tot speelbal maken van krachten die hen dwingen op elk moment van de dag maximaal productief te zijn. De bescherming die de ritmes van vaste werk-, school- en winkeltijden boden tegen het altijd beschikbaar en productief willen zijn, zijn weggevallen, en in plaats van dat we nu genieten van de vrijheid buigen we des te dieper voor de ongelimiteerde tijdeisen die het huidige, door media en communicatietechnologieën beheerste leven stelt.
In zijn boek Neem de tijd stelt de journalist Koen Haegens dat deze bereidheid om te buigen voor de ongelimiteerde tijdseisen terug te voeren is op de idealen uit de jaren zestig. (pagina 108-109)
Artikel: Gelezen - Overvloed vraagt om discipline. Maar als er veel te halen is, is juist dat het eerste waar we vanaf willen. (september 2013)
Artikel: Marli Huijer - Een welvarende samenleving als de onze kan niet zonder discipline. Juist waar overvloed heerst ... (januari 2014)
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen