zondag 7 maart 2021

Hans Mulder

De ontdekking van de natuur
Terra 2021, 256 pagina's -  € 49,99

Hans Mulder (1961)

Korte beschrijving
De natuur was er al vanaf het begin van de mensheid – en langer – maar vanaf de 16e eeuw leek men de natuur voor het eerst wérkelijk te zien en te willen verkennen en beschrijven. Dat resulteerde in vele rijk geïllustreerde studies. Uit deze prachtige boeken putte Hans Mulder (1961), o.a. historicus en conservator, om er twintig verhalende hoofdstukken van te maken. Het zijn verhalen over de fascinerende wereld van ontdekken, beschrijven, soms uit pure belangstelling, soms gedreven door financieel handelsgewin, maar altijd word je meegenomen in de tijd van weleer. De ‘dichterlijke vrijheid’ die de schrijver zich toestaat, doet de verhalen nóg meer tot leven komen. Alleen al de schitterende illustraties (16e- en 17e-eeuwse gravures en tekeningen) in zwart-wit en kleur maken het boek de moeite waard, en de tekst brengt het tot leven. Met bronnenoverzicht, beknopte literatuurlijst, personenregister en leeslint. Prachtig kijkboek en makkelijk leesbaar voor breed publiek.

Tekst op website uitgever
Vanaf de vroege zestiende eeuw verschenen er in Europa steeds meer studies waarin dieren en planten 'naar het leven' werden beschreven en verbeeld. In de daaropvolgende eeuwen werd het onderzoek naar de natuurlijke wereld verdiept en werd de kunst om die wonderbaarlijke natuur af te beelden geperfectioneerd.

In De ontdekking van de natuur vindt u twintig prachtige en rijk geïllustreerde verhalen over vogels, insecten, bacteriën, draken en nog veel meer. De beschreven ontdekkingen zijn doorspekt met anekdotes over de bijzondere mannen en vrouwen die er tussen 1500 en 1900 voor hebben gezorgd dat wij het leven om ons heen en dat van onszelf zoveel beter begrijpen. Lees over de draak die in 1572 op een akker bij Bologna werd verslagen, over Van Leeuwenhoek, die met behulp van de door hemzelf gemaakte microscoop bacteriën in zijn eigen tandplak ontdekte. Of over hoe de jonge Charles Darwin tijdens zijn reis met de Beagle inzichten kreeg die de basis legden voor zijn evolutieleer.

Hans Mulder is opgeleid als historicus en werkt als conservator natuurlijke historie van het Allard Pierson, de collecties van de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceert over de geschiedenis van het boek en over hoe in de westerse samenleving de kijk op de natuur in de loop der tijd veranderde. Onderwerpen waarover hij ook doceert aan de UvA. Veel van de belangrijkste natuurhistorische handschriften, gedrukte boeken, tekeningen en aquarellen die Mulder in dit boek heeft gebruikt, zijn te vinden in de Artis Bibliotheek, onderdeel van het Allard Pierson.

Fragment uit (de) Inleiding
Het schrijven van een boek over de natuurlijke historie heeft een belangrijk pluspunt: het kan mooi worden geïllustreerd. Het zal duidelijk worden dat in het behandelde tijdvak 1500-1900 de ontwikkeling van de wetenschap op een paar uitzonderingen na min of meer gelijke tred houdt met de ontwikkeling van de teken- en schilderkunst. In de loop van de tijd werden de afbeeldingen steeds beter, fotografisch bijna. Sterker nog, beter dan fotografisch. Het is niet voor niets dat ook nu nog de meeste vogelgidsen zijn geïllustreerd met tekeningen en aquarellen. Zo kunnen bepalende kenmerken van ene vogel, of van elk ander dier of plant, veel beter zichtbaar worden gemaakt. En het allermooiste is misschien wel de illusie te scheppen dat de vogel nog leeft, vliegend in zijn eigen leefomgeving. In dit boek is dan ook volop ruimte gemaakt voor die wonderschone verbeeldingen van de natuur.

Artikel: Conservator Artis Bibliotheek Hans Mulder: ‘Heel lang vonden we het bestaan van draken heel gewoon’ (Trouw, 17 januari 2021)

Grijp voor de aardigheid tijdens het lezen af en toe eens terug naar Een kleine geschiedenis van bijna alles van Bill Bryson (uit 2004)

Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen