Rebecca Henderson

Een nieuw kapitalisme voor een wereld in verwarring
Business Contact 2020, 349 pagina's - € 29,99

Oorspronkelijke titel: Reimagining capitalism in a world on fire (2020)

Wikipedia: Rebecca Henderson (19?)

Korte beschrijving
De auteur, één van de meest vooraanstaande hoogleraren op Harvard, beschrijft in dit boek het nieuwe bedrijfseconomische denken. Voortbordurend op het 3P-model (People, Planet, Profit) geeft ze vele voorbeelden van het succes van dit nieuwe denken. Het aardige is dat ze daarbij een route kiest waarin bedrijfsontwikkeling en winst niet tegenover ecologisch denken staat en dat het nieuwe denken ook groei en innovatie kan bevorderen. Ondanks het feit dat het als zeer wetenschappelijk kan worden beschouwd (alleen al de voetnoten beslaan ruim 40 pagina's) leest het prettig; vaktaal wordt vermeden. Tevens voorzien van uitgebreid register. Actueel onderwerp en geschreven door één van de toppers op het terrein van dit nieuwe denken, waarin binnen het kapitalisme ruimte is voor duurzaamheid, rechtvaardigheid en gelijkheid.

Tekst op website uitgever
In ‘Een nieuw kapitalisme voor een wereld in verwarring’ legt Harvard-professor Rebecca Henderson uit dat alhoewel het kapitalisme de grootste bron van welvaart is die de wereld ooit gekend heeft, het succes ervan duur betaald wordt. Het kapitalisme staat op het punt de aarde te vernietigen, en de groeiende kloof tussen arm en rijk dreigt te zorgen voor maatschappelijke ontwrichting. Wat we nodig hebben is een heel nieuw kapitalisme, niet gericht op winst en groei, maar op duurzaamheid, rechtvaardigheid en gelijkheid. Dat klinkt abstract, maar er zijn al heel wat organisaties die laten zien dat het kan. Sterker nog, deze nieuwe aanpak blijkt grote strategische voordelen op te leveren: meer slagkracht en innovatievermogen, grotere betrokkenheid van de medewerkers en een beter imago. In ‘Een nieuw kapitalisme voor een wereld in verwarring’ combineert Henderson de inzichten uit haar lange onderzoekscarrière met inspirerende praktijkverhalen. Ze toont ons een haalbaar alternatief in deze tijd van extreme uitdagingen – maar ook van unieke kansen.

Fragment uit 1. 'Als de feiten veranderen, verander ik van gedachten. En wat doet u?'
Aandeelhouderswaarde als achterhaald idee
Het gevaar
Jarenlang hebben voorstanders van de ongecontroleerde vrije markt de Amerikaanse regering aangevallen. Maar het alternatief voor een sterke democratisch gecontroleerde regering is niet de zegevierende vrije markt. Het alternatief is een kapitalisme van vriendjespolitiek, of wat een ontwikkelingseconoom 'extractie' noemen, een politiek systeem waarin de rijken en de machtigen samen het land - en de markt - runnen om hun eigen belangen te dienen. Extractieve elites monopoliseren de economische activiteit en onderinvesteren (als ze al investeren) in het algemeen belang, in de vorm van wegen, ziekenhuizen, scholen en dergelijke.

Er wordt altijd een prijs betaald. Te veel nadruk op het algemeen belang gaat ten koste van de ondernemersdynamiek die de levensader van goed functionerende markten is. Te veel nadruk op economische vrijheid leidt tot de vernietiging van de maatschappelijke en de natuurlijke wereld en de gestage desintegratie van de instituties die de markt in evenwicht houden.

De geschiedenis van Rusland illustreert deze dynamiek. De Sovjeteconomie onder het communisme groeide veel langzamer dan de westerse economieën, terwijl ze bovendien de persoonlijke en politieke vrijheid aan banden legde. Na de val van de Berlijnse muur en de ineenstorting van het Sovjetrijk, omarmde Rusland van harte een volledig ongehinderde markteconomie in haar zuiverste vorm. Eén glorieus moment leek het erop dat Rusland een ontwikkelde markteconomie zou worden. Maar niemand dacht eraan om een prijs te verbinden aan niet doorberekende kosten; om instituties op te bouwen die wetgeving konden handhaven; om goed onderwijs en gezondheidszorg aan te bieden; of te zorgen dat bedrijven niet hun eigen regels konden bepalen. Achter al die vriendelijke gezichten waren de mannen met de geweren nog altijd de baas. De Russische staat verkocht zijn eigendommen - het overgrote deel van de economie - aan een kleine groep 'vrienden'., waarmee een uitgesproken akelige vorm van nepotistisch kapitalisme werd gecreëerd. De Verenigde Staten heeft 327 miljoen inwoners en een BBP van $21 biljoen. Rusland heeft ongeveer de helft van het bevolkingscijfers en een BBP van slechts $1,6 biljoen. Vrije markten kunnen niet zonder vrije politiek: goed functionerende instituties zijn belangrijk voor het bedrijfsleven. (pagina 34-35)

Lees o.a. Waarom sommige landen rijk zijn en andere arm van Daron Acemoglu en James Robinson (uit 2012), De limieten van de markt : de slinger tussen overheid en kapitalisme van Paul De Grauwe (uit 2014/2020) of kijk eens op deze literatuurlijst.

Terug naar Overzicht alle titels