Atlas Contact 2021, 270 pagina's - € 22,99
Oorspronkelijke titel: Litt som os (2020)
Korte biografie Kristoffer Hatteland Endresen (19?)
Korte beschrijving
Wat is een varken eigenlijk voor dier, anders hamlappen, worstjes en karbonades? De Noorse auteur (1983) zoekt het antwoord onder andere door te gaan werken op een varkensboerderij. Bijvoorbeeld om zo de ontwikkeling van pasgeboren biggetje tot slachtrijp varken te kunnen zien. Tegelijkertijd om te kijken naar wat de dieren bezighoudt, of juist niet. Wat ze ervaren enzovoort. Dat is de lijn in het boek met bij elk hoofdstuk uitstapjes naar allerlei gerelateerde onderwerpen, zoals teelt en verzorging (in Noorwegen), de evolutionaire oorsprong, archeologie, dierenwelzijn, (beroeps)ethiek, religie (onder andere antisemitisme en spijswetten), klassieke schrijvers (en hun feesten), sociale en culturele aspecten, klimaatconsequenties (voeding en uitstoot), proefdieren, intelligentie en hersenbouw, pandemieën. Kortom: het is veel meer dan kijken naar een varken. Naast veel objectieve informatie (ruimschoots ondersteund door literatuur en noten) wordt de lezer opgeroepen tot nadenken, ook over voedselkeuze en de verantwoordelijkheid van mensen voor de wereld. Wie geïnformeerd wil worden gaat dit lezen! Door de brede informatie een aanrader.
Tekst op website uitgever
In Het varken verkent Hatteland Endresen de vele facetten van dit bijzondere dier. Springend van de biologie naar de archeologie en van de filosofie naar medische wetenschappen laat hij zien waarom varkens méér zijn dan een stuk vlees: waarom het het waard is ze eens in de ogen te kijken. De relatie tussen varkens en mensen zit vol tegenstrijdigheden. Varkens worden al eeuwen geassocieerd met viezigheid en ‘onreinheid’, maar zijn ondertussen wel de meest gegeten diersoort ter wereld. Ze zijn genetisch nauw verwant aan de mens, maar worden vetgemest in mensonterende omstandigheden. Hoe kan dat? En wat zegt dat over ons? Kristoffer Hatteland Endresen besloot om het dier achter zijn supermarktkarbonaadje te leren kennen en meldde zich aan bij een varkenshouderij. Daar doorgrondde hij niet alleen een megalomaan en industrieel productieproces. Bovenal ontdekte hij wat een mooie, slimme en veelzijdige dieren varkens zijn, die – als we eerlijk zijn – maar heel weinig van ons verschillen.
Fragment uit 17. Slacht
Geen enkel weldenkend mens zal moeite hebben om de logica te zien van de groteske analogie tussen de Holocaust en het industrieel doden van dieren. Tegelijkertijd zullen veel mensen beweren dat een dergelijke vergelijking bedoeld is om een van de grootste misdaden tegen de menselijkheid in de geschiedenis te bagatelliseren en om een onnatuurlijk hoge waarde aan dieren toe te kennen. Dat gezegd hebbende, is de analogie natuurlijk legitiem als een retorisch en filosofisch punt voor degenen die dierlijke waardigheid gelijkstellen aan menselijke waardigheid. Recent onderzoek heeft ook aangetoond dat er een verband bestaat tussen het doden van mensen en het doden van dieren. Eén daarvan is het goed gedocumenteerde verband tussen geweld tegen dieren en huiselijk geweld. Nog verrassender zijn de onderzoeken die aantonen dat slachthuismedewerkers verdacht vele gemeen hebben met soldaten die van oorlog naar huis zijn teruggekeerd.
Posttraumatische stressstoornis (PTSS) is een wijdverbreide diagnose onder veel groepen in de samenleving, waaronder militaire veteranen en slachthuispersoneel. Centraal hierin staat een subcategorie genaamd perpetrator-induced traumatic stress (PITS). Deze aandoening komt veel voor onder militaire veteranen, beulen in Amerikaanse gevangenissen, veroordeelden voor moord, medeplichtigen aan genocide en ten slotte slachthuispersoneel. Terwijl PTSS betekent dat iemand in het verleden is blootgesteld aan iets traumatisch dat voortdurend tot leven wordt gebracht door nieuwe ervaringen die verband houden met het trauma, wordt PITS veroorzaakt door het feit dat iemand een traumatische daad heeft begaan tegen anderen. Aangenomen wordt dat slachthuispersoneel, door voortdurende blootstelling en deelname aan het slachtproces, geleidelijk een breekpunt kan bereiken en niet langer adequaat functioneert in het dagelijkse leven. Studies tonen aan dat medewerkers van slachthuizen vaak in verband worden gebracht met criminaliteit, alcohol- en drugsmisbruik en huiselijk geweld. Gelukkig zou je kunnen zeggen dat geen van de studies uit Noorwegen komt.
Op het terrein van het slachthuis passeren we twee slagbomen, waarvan de laatste bestaat uit een massief ijzeren hek met oranje waarschuwingslichten en ene krans van prikkeldraad bovenop. (pagina 223-224)
Boeken over onze nieuwe omgang met niet-dieren en dingen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen