Madelaine Böhme, Rüdiger Braun & Florian Breier

Hoe we mensen werden : een geheel nieuwe kijk op de oorsprong van de mensheid
Spectrum 2020, 268 pagina's - € 22,50

Oorspronkelijke titel: Wie wir menschen wurden (2020)

Wikipedia: Madelaine Böhme (1967), Rüdiger Braun (1964) & Florian Breier

Korte beschrijving
Deze zoektocht naar de oorsprong van de mens (Afrika of niet?) en de verspreidingsgeschiedenis, met 289 literatuurverwijzingen, is heel boeiend om te volgen. Met veel aandacht voor gevonden overblijfselen, bijkomende gegevens over geologie, palaeoklimatologie en palaeontologie (fossielen, artefacten en modern onderzoek) en de visie van diverse wetenschappers daarover. En zo komen er soms heel onverwachte feiten voorbij: bijvoorbeeld de Sahara met bossen en een rijk dierenleven, een droogstaande Middellandse Zee (Messiaanse saliniteitscrisis), een woestijngordel van Afrika tot in China, continenten die er anders uitzien dan nu. Stap-voor-stap wordt geprobeerd de feiten tot theorieën te smeden. Wat duidelijk aangegeven wordt, is hoe moeilijk dat is, onder andere omdat er altijd te weinig fossiele overblijfselen zijn. En toch groeit er een beeld van de ontwikkeling van mensaap tot de moderne mens en hun verblijf op Aarde. Skeletkenmerken en moderne DNA-technieken spelen daarbij een rol. Een index ontbreekt. Wel zijn er literatuurverwijzingen in eindnoten. Zwart-witafbeeldingen zijn soms moeilijk leesbaar. Alleszins interessant.

Tekst op website uitgever
De bakermat van de mensheid ligt in Afrika – dat werd lang beschouwd als onbetwistbare kennis. Maar de laatste jaren zijn er steeds meer botten opgedoken die qua tijd en vindplaats niet meer in dat beeld passen. Onderzoekers in Europa ontdekten talloze fossielen van vroege voorouders van de hedendaagse mensapen, waaruit een ander beeld van de menselijke evolutielijn naar voren kwam.

Uit bekende informatie en volledig nieuwe puzzelstukjes reconstrueert de gerenommeerde paleontoloog Madelaine Böhme een ander beeld van het ontstaan van de huidige mensheid dat breekt met de nu bestaande ideeën. Böhme beschrijft de wetenschappelijke race die ze heeft afgelegd in dit onderzoek om de eerste te zijn die dit nieuws kon brengen; een speurtocht met verbazingwekkende hoogtepunten en kantelmomenten. Ze brengt de fascinerende wereld van onze vroegste voorouders tot leven. Een sensationele populairwetenschappelijke thriller

Fragment uit (de) Inleiding
Hoe de mens zich verhief uit het dierenrijk was de titel van een kinderboek dat ik op mijn twaalfde kreeg van mijn ouders. Het had op mij een magische aantrekkingskracht, het wekte mijn nieuwsgierigheid en tot op de dag van vandaag liet het onderwerp me niet meer los. Het riep bij mij protest op, bleef in mijn onderbewustzijn doorwerken en leidde tot talrijke vragen: Hoe kunnen we ons verheffen boven iets waarvan we deel uitmaken? Is dat geen egocentrische houding? Is Homo sapiens, de verstandige mens, niet veeleer een ramp voor deze planeet? Wat onderscheidt ons mensen van de rest van het dierenrijk? Wat maakt ons uniek en hoe was die uiterst dynamische en culturele ontwikkeling van onze soort mogelijk? Welke factoren hebben uiteindelijk de koers van de menselijke evolutie bepaald, en welke betekenis hebben deze factoren tegenwoordig nog voor ons? En niet in de laatste plaats: Wat zijn de feiten en wat is slechts speculatie?
  Deze vragen heb ik mij vanaf het begin van mijn werk als onderzoeker gesteld. Ze hebben mij duidelijk gemaakt dat de wetenschap zichzelf steeds opnieuw moet bevragen. Ook de gangbare theorie dat de ontwikkeling van aap naar mens uitsluitend in Afrika heeft plaatsgevonden was daarom voor mij geen in beton gegoten dogma.
  De eerste twijfel aan deze officiële opvatting ontstond in de zomer van 2009 en hij is de afgelopen tien jaar door talrijke nieuwe vondsten en nieuw onderzoek versterkt. (pagina 7)

Lees vooral ook: Sapiens : een kleine geschiedenis van de mensheid van Yuval Noah Harari (uit 2014) of Leven met goden : 40.000 jaar volkeren, objecten en religie van Neil MacGregor (uit 2018).

Terug naar Overzicht alle titels