Op donderdag 13 september vond in de Openbare Bibliotheek van Oss de eerste bijeenkomst van de Lezers van Stavast plaats. Van de 35 deelnemers waren er 25 aanwezig. Het gros van de afwezigen had zich van tevoren wegens andere verplichtingen afgemeld, maar hebben wel aangegeven mee te gaan lezen en later de bijeenkomsten te gaan bijwonen. De opzet om veertig Lezers van Stavast te vinden is dus niet helemaal gehaald, maar het is een mooi aantal en een diverse groep geworden. Later zal op dit weblog een verslag komen van deze avond + een poging de vele informatie die over de Lezers van Stavast is 'uitgestort' op een rij te zetten.
Aanmelden kan nog steeds
Deelnemers mogen zich nog steeds aanmelden. Dat kan omdat elke Lezer van Stavast zijn eigen weg door de vele aangedragen titels dient te banen en het niet absoluut nodig is om de aftrapbijeenkomst te hebben bijgewoond. Uiteraard zal men dan pas bij een volgende bijeenkomst (op donderdag 11 oktober) de andere deelnemers leren kennen. Dat is - naar nu al duidelijk is geworden - hét doorslaggevende argument om mee te doen: andere lezers treffen en met hen in gesprek raken of komen over lezen en de inhoud van de aangedragen boeken en thema's.
Op donderdag 13 september was ook Henri van der Steen - redacteur van het Brabants Dagblad - aanwezig. Hij zal de komende veertig weken in zijn krant verslag doen van dit leesavontuur. Op vrijdag 14 september deed hij verslag van de aftrapavond onder de kop Man en vrouw prikkelen elkaar.
Wereldverbeteraar
Henri van der Steen heeft - zoals het een goed journalist betaamt - zijn eigen kijk op zaken die hij waarneemt. Toch is het hier nodig om een misverstand rondom het woord wereldverbeteraar toe te lichten. Het kan niet ontkend worden dat veel boeken die op de lange lijst terecht zijn gekomen gaan over 'een andere wereld'.
Wekelijks verschijnen er boeken waarin deze of gene zijn mening geeft over de vele problemen die op ons (Nederland, Europa, 'de wereld') afkomen. Dagelijks kun je in een interview met iemand de uitspraak horen of lezen dat we op een 'kantelpunt' staan. Dat de wereld zoals we die nu kennen de komende jaren, decennia drastisch zal veranderen. Moet veranderen. De bestaande modellen lopen op hun laatste 'benen', we lopen tegen grenzen aan, 'het' kan zo niet verder. Uiteraard zijn er ook mensen die andere geluiden laten horen maar in de praktijk zullen zelfs de grootste optimisten moeten toegeven dat er her en der toch wel wat problemen zijn.
De attitude van een bibliothecaris
Anyway. Op de aftrapavond gaf ik aan dat een Openbare Bibliotheek geen standpunt inneemt. Maar wel een rol heeft om mensen attent te maken op het feit dat er vele geluiden zijn. Dat er maatschappelijk een debat gevoerd wordt over de richting die we als mensheid dienen in te slaan. Uiteraard heeft iedereen die zich in dit debat mengt het beste met 'de wereld' voor. Er zijn weinig 'wereldverslechteraars'. Het woord wereldverbeteraar heeft echter een verkeerde klank in relatie tot het fenomeen Openbare Bibliotheek. Een bibliothecaris is geen wereldverbeteraar!!! Maar is wel - in de ideale situatie - iemand die begrijpt wat er in 'de wereld' speelt en die een poging doet om in zijn omgeving mensen attent te maken op uiteenlopende geluiden rondom die wereld. Hij stimuleert dat mensen zich (breed) oriënteren, deelnemen aan het (maatschappelijke) debat en uiteraard dat zij zich een mening kunnen vormen.
Man en vrouw prikkelen elkaar
Hij zocht er 40, hij vond er 33, 'Lezers van Stavast', mensen die het aandurven 40 weken lang, elke week een non-fictieboek te lezen over een onderwerp dat er werkelijk toe doet. Gisteravond troffen ruim 20 van deze Lezers van Stavast elkaar in de bibliotheek van Oss, waar ze van bedenker-inspirator-organisator Hans van Duijnhoven een pep-talk kregen en een boek, 'De verovering van de vrijheid', van de 31-jarige Poolse filosofe Alicja Gescinska. Ze komt in oktober trouwens naar de Groene Engel voor een lezing.
Van Duijnhoven, bibliothecaris van beroep, wereldverbeteraar en boekofiel van overtuiging: 'Prachtig boek, moet je gelezen hebben! Het gaat over het belang van lezen en over vrijheid, positieve en negatieve. Negatieve vrijheid is de vrijheid van Wilders: ik moet alles kunnen zeggen wat ik wil. Positieve vrijheid is engagement tonen, echte betrokkenheid bij onze maatschappij."
Van Duijnhovens Lezers van Stavast zullen die betrokkenheid allemaal wel hebben - anders hadden ze niet zo veel belangstelling voor boeken over de werking van ons brein, de toekomst van de democratie en de dreiging of zegening van nanotechnologie.
De boekenprojectleider wist intussen wel waar de schoen wringt: 'Onwetendheid is de vijand'. Niemand die opperde dat onverschilligheid misschien nog een grotere vijand is, maar voor tegenwerpingen was het de avond niet - daarvoor had Van Duijnhoven gewoon te veel te vertellen.
Hij werd wel even onderbroken met de vraag welke structuur er precies achter het avontuur zit, maar die structuur blijkt zich vanzelf wel te vormen, als de groep elke maand eens bij elkaar komt en gaat praten over de boeken die zijn gelezen.
Er was ook een soort pauze waarin Van Duijnhoven de groep in tweetallen verdeelde, zodat iedereen alvast kennis met elkaar kan maken. Zo hoor je dat er zelfs een echtpaar meedoet, Els en Ton Bijkersma. Die twee gaan elkaar prikkelen is de bedoeling ... om meer te lezen! Els, bij een door de bibliotheek verstrekt gebakje met koffie: "Dat verwacht ik tenminste, dat we elkaar stimuleren. Maar mijn drijfveer is vooral meedoen, luisteren naar wat anderen lezen. Alles beter dan dat oppervlakkige gedoe dat je oren aan steeds meer tafels teistert."
Als ze even later wil weten wie dat prachtige boek met een doopkaars of zo ook alweer schreef, wordt meteen Rianne Vermeulen geroepen, medewerkster van de bibliotheek en wandelende encyclopedie. Die weet dat soort dingen meteen: M. Eversma, 'De doopkaars en vogeltje'.
In een dergelijke omgeving is het goed over boeken praten - en dan thuis gauw zelf weer lekker een boek lezen natuurlijk. Dat is het idee van Lezers van Stavast.
In deze krant hebben we vanaf volgende week 40 weken lang aandacht voor dit project. Dinsdag is de eerste aflevering.
Homepage Artikelen uit het Brabants Dagblad
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen