Gerard van Stralen & René Gude (redactie)

... En denken : Bildung voor leraren
ISVW 2012, 408 pagina's - €29,50

Website Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW)

Korte beschrijving
Onze cultuur verandert snel. Dat maakt onderwijs moeilijk. In dat onderwijs staat de leraar centraal. Hij moet niet alleen economisch (rekenen en taal), maar ook sociaal en geestelijk kapitaal doorgeven. De schrijvers voeren het begrip 'bildung' in. Dat is het proces van innerlijke ontwikkeling en de schrijvers kiezen als model de Agora, het oud-Griekse plein. De leraar moet de leerling helpen in de toekomst te kijken. Hij moet dan vertaler zijn tussen de wereld van het kind en de grote wereld (nu en straks). Dertig scribenten uit tal van disciplines schrijven over de betekenis van onze cultuur en hoe dat in de opleiding vorm kan krijgen. Aan het slot van het boek staan tien bladzijden met stellingen die tot discussie moeten leiden. Het boek is prachtig uitgevoerd en roert een belangrijk thema aan. De redacteuren, de socioloog Van Stralen en de filosoof Gude, zijn sterk bij het onderwijs betrokken. Door de vele medewerkers is het toch moeilijk een helder beeld van bildung te krijgen. Vooral bruikbaar op opleidingsinstituten en voor leraren die leerlingen op hun toekomst voorbereiden.

Korte beschrijving (tekst afkomstig van website ISVW
Scholieren moeten leren lezen, schrijven en rekenen. Goed, maar hoe zit het dan met het denken? Dit boek bevat vurige pleidooien voor meer bildung in het onderwijs. Deze vorm van reflectie is nodig om leerlingen culturele bagage mee te geven en hen beter te laten denken. Prominente cultuurdragers leggen in dit boek uit dat het tijd is voor een hernieuwde bildung, een vorming van leerlingen tot erudiete, zelfstandig denkende burgers.

Hoofdredactie: Gerard van Stralen & René Gude

Met tekstuele bijdragen van: Joop Albeda, Arthur d’ Ansembourg, Cok Bakker, Barbara Baarsma, Babs van den Bergh, Désanne van Brederode, Pieter Broertjes, Ans Buijs, Hans de Deckere, Jos Dute, Joost Ector, Timur Ero˘gluer, Erno Eskens, Ab Gietelink, René Gude, Dominique Hoozemans, Huib de Jong, Agnes Jongerius, Frans Leijnse, Leo Lenssen, Bowen Paulle, Daan Roovers, Theo Ruijs, Timo de Rijk, Albert van der Schoot, Peter Sloterdijk, Albert Smit, Jos Stelling, Gerard van Stralen, Frank van Tubergen, Manon Uphoff, Wim Veen, Mathi Vijgen, Ed Weijers, Dick de Wolff, Paul Zoontjens.

Interviews: Arjeh Kalmann en Channa Kalmann

Een goede school leidt op voor een samenleving die er nog niet is. De sfeer op school moet bepalend zijn voor de sfeer in de samenleving en niet andersom.' Peter Sloterdijk in dit boek. Leraren moeten beter geschoold worden in taal en rekenen. Goed, maar onze complexe samenleving stelt een grotere uitdaging aan de leraar. Ouders vragen meer en meer erudiete leraren die creatief op de onderwijsbehoeften van de leerlingen kunnen aansluiten en hun rol van overdrager van cultuur serieus nemen. Het vereist van leraren dat zij kunnen reflecteren op hun werk, maatschappelijk betrokken zijn, culturele diepgang hebben en een actieve intellectuele houding bezitten. Door leerlingen zo meer culturele bagage mee te geven, worden zij beter voorbereid op onze toekomstige kennissamenleving. Prominente cultuurdragers uit vele sectoren van de samenleving leggen in dit boek uit dat het tijd is voor een hernieuwde 'bildung'. Ze adviseren leraren hoe zij hun leerlingen kunnen vormen tot erudiete, zelfstandig denkende burgers.

Fragment uit De balans tussen disciplinering en liberalisering - Peter Sloterdijk in gesprek met René Gude over bildung in de 21e eeuw
De hedendaagse discussie over bildung gaat, net als in iedere andere historische periode dus, over een passend compromis tussen disciplinering en liberalisering. Disciplinering is nodig om leerlingen de vaardigheden te leren die een samenleving nodig heeft om zichzelf in stand te houden. Liberalisering van individuen is nodig om een samenleving de innovatiekracht te geven, die nodig is wanneer onvoorziene tegenslagen of ongekende kansen veranderingen mogelijk of zelfs noodzakelijk maken. Iedere samenleving wordt permanent geprikkeld tot verandering, maar ook onmiddellijk gealarmeerd als die verandering chaos en identiteitsverlies veroorzaken. Een samenleving is altijd een compromis tussen conserverende en veranderingsgezinde krachten. Een maatschappij die alleen conserveert versteent, een samenleving die alleen maar verandert vervluchtigt. (pagina 61)

Terug naar Overzicht alle titels