Thijs Kleinpaste

Nederland als vervlogen droom
Bert Bakker 2013, 239 pagina's - € 19,95

Website Thijs Kleinpaste (1989)

Korte beschrijving
Deze jonge historicus, o.m. columnist en publicist, geeft in dit essay, verdeeld in acht hoofdstukken en een epiloog, beschouwingen over de natiestaat. Deze speelde de afgelopen twee eeuwen een belangrijke rol, maar heeft nu grotendeels opgehouden te bestaan. Kleinpaste duikt in het verleden voor achtergronden van deze samenlevingsvorm. Uitvoerig gaat hij in op de Verlichting en Romantiek. Vooral de laatste stroming was van belang voor de natievorming. Het individualisme van nu zorgt voor vloeibare en netwerkverhoudingen. De Europese Unie ziet hij als een enigszins chaotisch keizerrijk. Omdat het vroegere nationalisme nu niet meer mogelijk is, pleit hij voor de bevordering van kleinere collectiviteiten waar de burger zich thuis kan voelen. Zijn betoog heeft een tamelijk abstract karakter. Kleinpaste had niet de intentie een wetenschappelijk werk te schrijven. Hij heeft afgezien van een literatuuropgave en voet- en eindnoten. Alle verwijzingen zijn in de tekst zelf opgenomen. Dit essay is wel erg lang; de vraag is of deze verhandeling wel als zodanig aangeduid mag worden. De uitgave is van hoog intellectueel niveau en daardoor bestemd voor lezers met de nodige achtergrondkennis.

Fragment uit 9. Wennen aan het eind van de Geschiedenis
In de film The Graduate uit 1967 wordt de hoofdpersoon Benjamin Braddock geplaagd door lamlendigheid. Hij is cum laude afgestudeerd en heeft zelfs een prijs gewonnen, maar hij heeft geen idee wat hij met zijn leven moet. Op een feestje ter ere van zijn afstuderen spreekt Benjamin met meneer McGuire, een vriend van zijn vader. Meneer McGuire belooft hem ene spectaculaire toekomst: 'Ik wil je slechte één ding zeggen - luister je ? - één ding: plastic. Er zit een gouden toekomst in plastic.'
The Graduate is een film over de eeuwig bestaande botsing tussen autonomie en een leven dat door anderen wordt bepaald, Benjamin wil geen toekomst plannen, hij wil ontsnappen aan de terreur van een voorgeprogrammeerd bestaan, door anderen - welwillend, ongetwijfeld - voor hem uitgedacht. Zijn daad van verzet bestaat eruit dat hij overdag ronddobbert op een luchtbed in het zwembad terwijl hij bier drinkt, en 's avonds seks heeft met Mrs Robinson, de vrouw van de zakenpartner van zijn vader. Alles beter dan succesvol zijn onder de voorwaarden van een ander.
() Benjamins benauwdheid is de benauwdheid van onze tijd. Wie koestert de illusie dat er te ontsnappen valt aan het vastgestelde ritme van de wereld? Wie maakt eigenlijk de regels? (pagina 215-216)

Terug naar Overzicht alle titels