Björn Soenens

De laatste walvis : het ongezouten verhaal van Amerika
De Arbeiderspers 2024, 504 pagina's - € 29,99

Wikipedia: Björn Soenens (1968)

Korte beschrijving
Een bespreking van het heden en verleden van de Verenigde Staten. Björn Soenens heeft het land intensief bereisd en gaat in op verschillende facetten van de Amerikaanse geschiedenis, van de prilste kolonisten en heksenverbranders tot Trump, de zippo van Amerika. Hij deed verslag van belangrijke gebeurtenissen zoals de George Floydprotesten, de covidcrisis en de bestorming van het Capitool. Het boek vertelt zo het verhaal van Amerika, een verhaal vol wreedheid, uitsluiting, verovering en bedrog, met opvallend veel gelijkenissen tussen vroeger en nu. Beschouwend en analytisch geschreven. Geschikt voor een brede tot geoefende lezersgroep.  Björn Soenens (Roeselare, 1968) is een Belgische schrijver en journalist. Hij is VS-correspondent voor de VRT in New York. Zijn podcastreeks 'Björn in the USA' kreeg prijzen en zijn tv-documentaires werden genomineerd voor de AIB Awards in Londen. Voor zijn journalistieke verdiensten werd hij benoemd tot Ridder in de Kroonorde. Zijn vorige boek is 'De lengte van een oceaan' (2020).

Tekst op website uitgever
De laatste walvis duikt de Amerikaanse geschiedenis in, van de prilste kolonisten en heksenverbranders tot Trump, de zippo van Amerika. Het is een schurend verhaal vol wreedheid, uitsluiting, verovering en bedrog. Een historie van ongemakkelijke waarheden met opvallend veel gelijkenissen tussen vroeger en nu. vrt-correspondent Björn Soenens verrijkt de geschiedenis met eigen observaties uit talloze reportagereizen en door acht jaar lang wonen en werken in de vs. Hij deed verslag over de turbulentie na de moord op George Floyd en zag met eigen ogen de bestorming van het Capitool. Dit boek fileert de geschiedenis nauwgezet en vertelt ze vol vuur, van Lincoln tot Clinton, van Roosevelt tot Reagan.

De laatste walvis – een nieuwe pil op het snijvlak van journalistiek en geschiedschrijving van de bekendste Amerikaverslaggever van Vlaanderen.

"Björn Soenens (Roeselare, 25 april 1968) is een Vlaams journalist. Hij was tussen 8 november 2013 en 6 september 2016 hoofdredacteur van Het Journaal. Van Soenens verschenen de boeken Eiland op drift (1995), Blijven proberen, Obama! (2010) en Amerika: een biografie van dromen en bedrog (2012). In 2016 schreef hij Amerika - De droom op drift.

Fragment uit 42. Toen de hemel bloedend naar beneden kwam
In landen waar woedende verschoppelingen slechts economische groei of vooruitgang merken voor een kleine groep, wordt westerse democratie beschouwd als een spel voor de machtigen, de rijken, en mensen met connecties. Sedert 9/11 is de wereld in de ban van de woedende malcontenten. Alle frustraties kwamen bovendrijven. Sommige analisten spreken van een global civil war, een wereldwijde oorlog tussen burgers.
  Het diepe verlangen van veel burgers naar meer billijkheid, meer rechtvaardigheid én gelijkheid van kansen wordt danig gedwarsboomd. Zo verliest de democratie, of het geloof erin, steeds meer pluimen. Dat is zonder meer tragisch. Wraakgevoelens uiten zich in extreem stemgedrag, haattaal op internet - 'moord door woord' - en een groeiend verlangen om het hele systeem te slopen en alle bekende vormen van autoriteit te ondermijnen, van pers en gerecht tot politiek, economie en cultuur. De wereld lijkt het noorden kwijt. Het ooit onwrikbare vooruitgangsdenken ligt aan diggelen. De noodzakelijke basis van optimisme voor de toekomst is sinds 9/11 in rook opgegaan. Het systeem heeft zijn morele ruggengraat verspeeld. Het sociale contract zieltoogt. Solidariteit is een scheldwoord. Vreemdelingen en vluchtelingen uit het zuiden zijn de zondebokken omdat ze nieuwe concurrenten zijn geworden voor schaarse banen. De angst om nog méér te verliezen van wat er is, manifesteert zich in een meedogenloze houding tegen minderheidsgroepen die ook aanspraak maken op een deel van de koek.
  Respectloze conversatie zonder luisteren lijkt aan de orde van de dag. De gebruikte taal verhult een diepe frustratie over de eigen status of het eigen bestaan. De vrees dat onze verkruimeld welvaart en de bijna niet meer te volgen technologische evolutie de mens ontwricht. De angst dat wat is overgebleven, moet worden gedeeld met mensen die het nog slechter hebben getroffen. Wie zich onderaan de ladder voelt wankelen, stampt helaas soms met genoegen naar beneden. Dat is menselijk en begrijpelijk. Maar ook diep tragisch. Want zowel in de platgestampte als de stampende groep voelen zich tekortgedaan.
  De tornado van ontevredenheid in onze post-9/11-wereld toont een diepe kloof tussen wie geld en connecties heeft, en de anderen. Wie zich buitengesloten voelt, revolteert. Economische elites lijken dat niet altijd te snappen. Het gevolg is dat alles wat ze beweren - ook al is dat vaak zinvol en nuttig - niet meer wordt geloofd. Zo laven de demagogen zich aan de volkswoede. Als Dracula's drinken ze het bloed.
  Na 9/11 overreageerden Amerika en het Westen op de terreuraanslag. Ze lanceerden militaire interventies in landen zonder ooit te vragen aan de lokale bevolking of zo'n tussenkomst gewenst was. Intussen bleef het Westen despotische en corrupte leiders steunen, terwijl het in het openbaar sprak over democratie en mensenrechten. Het chronische gebrek aan morele rechtlijnigheid. De beloofde universele beschaving met stemrecht voor iedereen, toegang tot onderwijs voor elkeen, economische vruchten voor iedereen en persoonlijke ontwikkeling voor allen is vooralsnog géén realiteit geworden na 9/11. (pagina 374-375)

Lees ook: De lengte van een oceaan : stemmen en stemmingen in Amerika (De Arbeiderspers, 2020) én Deze waarheden : een geschiedenis van de Verenigde Staten van Jill Lepore (een dikke pil uit 2020)

Artikel: De Amerikaanse verkiezingen van 2020 (oktober 2020).

Terug naar Overzicht alle titels