zondag 8 september 2024

Tuur Elzinga

Democraten aller landen, verenigt : een manifest voor de 21e eeuw
Bot uitgevers 2024, 112 pagina's  € 13,99

Wikipedia: Tuur Elzinga (1969)

Korte beschrijving
Een kritisch essay (112 p.) over de populariteit van het autoritaire populisme en de staat van de democratie in Europa en daarbuiten. Tuur Elzinga analyseert de opkomst van autoritair populisme en de groeiende onvrede onder burgers die het gevoel hebben dat de democratie hen niet langer dient. Hij stelt dat economische belangen de dienst uitmaken, ten koste van de gewone mens. De democratie wordt daardoor nu van twee kanten bedreigd: door hebzucht en machtswellust. Het essay onderzoekt deze bedreigingen voor de democratie en pleit voor een echte democratie als oplossing voor autocratie en plutocratie. Verdiepend en in betogende stijl geschreven. Met name geschikt voor de meer geoefende lezer.  Tuur Elzinga (1969) zit sinds 2017 in het bestuur van vakbond FNV, sinds 2021 als voorzitter. Voor die tijd zette hij zich in voor internationaal vakbondswerk bij Mondiaal FNV en zat hij namens de SP in de Eerste Kamer.

Tekst op website uitgever
Er waart een spook door Europa en de hele, vrije, democratische wereld; het spook van het autoritaire populisme. Sterke leiders mobiliseren een diepgevoelde onvrede met de belofte de zorgen van de mensen weg te nemen. Maar eenmaal aan de macht, zo leert de ervaring, nemen ze vooral rechten en vrijheden weg. Steeds meer mensen hebben het gevoel dat de democratie voor hen niet meer werkt. Dat de overheid niet langer aan hun kant staat. Grote economische belangen maken de dienst uit, gewone mensen hebben het nakijken. Onze democratie wordt nu van twee kanten bedreigd: door hebzucht en machtswellust. Potentaten zijn niet het antwoord op zakkenvullers. Wat is dan wel het antwoord op autocratie en plutocratie? Echte democratie, daarover gaat dit manifest.

Fragment uit 3. Een democratische revolutie!
Macht en tegenmacht

De concentratie van de macht van het kapitaal gaat hand in hand met de accumulatie en concentratie van het kapitaal zelf. Het kapitaal is op zoek naar maximaal rendement (zoals winsten, dividenden, rente) en vindt in de meeste economieën en tijdvakken een rendement op kapitaal dat hoger is dan de economische groei. Kapitaal accumuleert ook binnen ondernemingen, doordat bedrijven winsten herinvesteren en op de investeringen ook weer rendement maken. En doordat succesvolle bedrijven minder succesvolle bedrijven overnemen of uit de markt drukken en hun afzetmarkt overnemen. Op het niveau van een individueel bedrijf loopt het kapitaal dan ook risico. En daar krijgt het in ons kapitalistische systeem een risicopremie voor. Maar de echte rijken en de grote ondernemingen spreiden doorgaans hun risico. De financiële sector is gebouwd op het veilig beheren en alloceren van kapitaal en het managen van risico's. En de bank zelf, die wint altijd. Dat weet iedereen die ooit een casino heeft bezocht. Heel soms, in een financiële crisis, gaat het goed mis. Maar dan is de centrale bank, als lender of last resort, of in het uiterste geval de minister van Financiën er om de banken die too big to fail zijn te redden vanuit de belastinginkomsten. En zo is er, gedurende de geschiedenis van het kapitalisme, op elke iets langere termijn, volautomatisch steeds verdere opeenhoping van kapitaal en concentratie van economische macht.
  Dat geldt niet voor tegenmacht. Die komt niet vanzelf, die moet je organiseren. En daar hebben we bij de vakbeweging gelukkig ervaring mee. Solidariteit, organisatie en vereniging zitten ingebakken in ons DNA, want alleen in een collectief ben je als werknemer sterk genoeg om op te staan tegen de werkgever. Dat je samen sterker staat, weet elk vakbondslid. De collectiviteit en de solidariteit krijg je alleen samen voor elkaar, door je te verenigen in een democratische vakbeweging.
  Eendracht maakt macht
, wist Aesopus al. En Willem van Oranje maakte 'Concordia res parvae crescunt' tot zijn lijfspreuk om de Nederlandse provincies samen in opstand tegen de Spaanse overheerser te krijgen. Dat zelfs voor geweldloze tegenmacht massa nodig is, konden Mahatma Gandhi en Jawaharlal Nehru je al vertellen. Tegenmacht berust op organisatie en vereniging. En verenigen is het overbruggen van tegenstellingen. (pagina 89-91)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen