Athenaeum, Polak & Van Gennep 2025, 206 pagina's - € 22,99
Korte bio van Olaf Tempelman (1971)
Korte beschrijving
Een persoonlijke en filosofische beschouwing over de zoektocht van reizigers naar datgene wat zij missen in hun eigen bestaan. Auteur Olaf Tempelman ziet dat hoe welvarender mensen zijn en hoe meer mogelijkheden ze hebben, hoe sterker ze zich bewust worden van gemis in hun leven. In dit boek analyseert hij het gedrag van deze Reizigers, en identificeert wat zij in hun leven missen en waarin moderne samenlevingen tekortschieten. Terwijl reizigers wereldwijd op zoek zijn naar liefde, verlichting, bevlogenheid en geborgenheid, gaat er veel aan hen voorbij in hun streven om alles te ervaren, stelt Tempelman. In een boek waarin hij reisimpressies met contemplaties mengt, pleit hij voor de kunst van het missen. In persoonlijke, onderzoekende en prettig leesbare stijl geschreven. Geschikt voor een brede tot geoefende lezersgroep. Olaf Tempelman (1971) is een Nederlandse auteur, journalist en columnist. Van 2000 tot 2008 was hij Oost-Europacorrespondent voor de Volkskrant. Eerdere boeken van zijn hand zijn ‘Roemeense lente’ en ‘Omweg naar Istanbul’.
Tekst op website uitgever
Hoe welvarender mensen zijn en hoe meer mogelijkheden ze hebben, hoe sterker ze zich bewust kunnen raken van gemis in hun leven. Legden mensen zich in het verleden neer bij de mores van een levenscyclus, nu willen velen uit het leven halen 'wat erin zit', meemaken 'waar het echt om gaat', deelgenoot worden van wat Norman Mailer 'the sweet of life' noemde. Begrippen als 'bucketlist' en 'fomo' vinden we inmiddels ook in Nederlandse woordenboeken terug.
Eén van de gedaantes van de moderne mens die zoekt naar vervulling is De Reiziger. Aan de hand van het gedrag van reizigers brengt Volkskrant-journalist Olaf Tempelman in kaart wat bevoorrechte mensen in hun leven missen, en waarin moderne maatschappijen tekortschieten. Over de hele wereld ziet hij reizigers zoeken naar liefde, verlichting, bevlogenheid, geborgenheid en meer. Hij ziet óók dat er veel voorbijgaat aan mensen die niets willen missen. In een boek waarin hij reisimpressies met contemplaties mengt, pleit hij voor de kunst van het missen.
Fragment uit Adams in de lusthof - Als je geborgenheid mist
Weinig mensen vinden dat we nooit iets kostbaars kwijtraken, weinig mensen vinden dat we nooit iets kostbaars winnen. In de manier waarop we de balans opmaken tussen wat we winnen en verliezen op onze reis door de tijd, speelt onze aanleg voor nostalgisch denken een rol. Dat 'nostalgisme' niet als aandoening in het handboek van de psychiatrie staat, kan te maken hebben met de forse aantallen mensen die in de moderne wereld worden overvallen door gevoelens van verweesdheid en ontheemdheid. Het komt te veel voor om het als pathologische te kunnen categoriseren.
Nostalgisme kent vele alledaagse vormen. We zijn ervan getuige als mensen zeggen dat we in een prachtige wereld leefden toen elk dorp nog een bakker en een kruidenier telde en iedereen nog tijd voor elkaar had en niemand zijn deur op slot deed.
Boeken, schilderijen en films kunnen verlangen naar andere tijden fors aanwakkeren. In de Woody Allen-film Midnight in Paris kent de door Owen Wilson gespeelde, gretig lezende hoofdpersoon een sterk verlangen naar de jaren twintig van de vorige eeuw. De kijker mag zelf bedenken waar de oldtimer vandaan komt die om middernacht voorrijdt om Wilson rechtstreeks naar zijn gouden decennium terug te voeren. Wat die film zo interessant maakt is dat Wilson in de cafés van 1925 gasten ontmoet die sterk blijken terug te verlangen naar de late negentiende eeuw. Als er iets van vele tijden lijkt te zijn, dan zijn het wel mensen die geloven dat ze de goede tijden hebben gemist. (pagina 168-169)
Toen ik nadacht of ik wel eens reizigers had zien aankomen in een aards paradijs zonder dat die zich daar vooraf al 'een idee' van hadden gevormd, meende ik dat ik ze had gespot in een all-inclusive hotel. Ze reisden daar voornamelijk per lift. De onderste knop van die lift leidde naar een kelder vol tuinmeubilair, de bovenste naar een verdieping waar d kamers niet waren gerenoveerd. Wie daar verder durfde te lopen, een lange stille gang door, vond een halfduistere trap die naar nog een hogere verdieping voerde. Daar ontdekten ze opslagruimtes voor beddengoed, rookvertrekken van kamermeisjes en verlaten suites waarvan de deuren de hele dag openstonden.
Mijn dochter was op die vakantie zes en heeft nog maanden nagepraat over de magnifieke hoogste verdieping van dat hotel en Berra, Sara en andere liftreizigers. Er zaten West- en Oost-Europese kinderen in die groep, en Turkse en Iraanse kinderen. Het mooie van zes of zeven zijn, is dat je Iraanse leeftijdgenoten dan nog begrijpt zonder Perzisch te spreken. Het mooie is óók dat het ontdekken van wat ergens is dan nog niet vergezeld gaat van het missen van wat er niet is. Een zwembad stelt je op die leeftijd nooit teleur als het aan de kleine of ondiepe kant is, het is namelijk een zwembad!
Het kan zijn dat die liftreizigers me minder goed waren bijgebleven als sommige van hun ouders dat hotel niet als 'minder paradijselijk' hadden ervaren - als die gene gebreken en gemis hadden gemeld bij de receptiebalie Vooral de ouders van Sara uit Frankfurt stonden daar vaak.
Je kunt erover twisten welke mensen het vaakst werk moeten opknappen dat eigenlijk voor de psychiater is, maar ik heb wel eens gedacht dat het hotelreceptionisten zijn. Die moeten mensen opvangen die ontdaan zijn over rochelende toiletten, lekkende douchecabines en te kleine balkons, en die moeten als de wifi hapert zelfs boeddhistische monniken kalmeren. Wie wel eens bij een receptiebalie van een all-inclusivehotel heeft gestaan, weet dat klachten van gasten daar ook 'inclusief alles' zijn, dat receptionisten daar ook mensen moeten opvangen die de rosé, bij de lunch misten en d daarna bij het buitenzwembad gescheurde handdoeken kregen overhandigd.
Wie denkt dat receptionisten van goedkope hotels bezig zijn gasten te kalmeren, wil ik vertellen dat ik een keer een verhaal moest maken over een prijzig golfresort van Donald Trump in Miami. Aan de receptiebalie die tien vette meters van het edelgesteente onyx lang was, heb ik veel geleerd over onvrede in kamers met pronknamen als Premier Suite, Presidential Suite en Presidential Spa Suite. Mensen die een Presidential Spa Suiet kunnen betalen, blijken ook bekwaam in het ervaren van gemis in een Presidential Spa Suite. 'If succes hasn't spoilt you, we will', stond profetisch in het welkomstwoord op mijn Trump-nachtkast. Een van de mooiste dagen uit mijn leven was de dag waarop ik bij Trump kon uitchecken. In een park in het stadsdeel Little Havana heb ik uren zitten kijken naar sjofele doch opgewekte Cubaanse mannen die daar zaten te rummicuppen.
Er zijn veel goederen en diensten die online op slechte beoordelingen mogen rekenen. Wat een paar miljoen onaardige hotelbeoordelingen online zo interessant maakt, is dat de recensenten elk op hun eigen manier steeds weer hetzelfde vertellen, namelijk dat ze ergens niet vonden wat ze zochten maar wel vonden wat ze niet zochten. 'Onaardige mensen zijn vaak ongelukkige mensen,' is een aforisme uit de bundel Een gemengd boeket van acteur-pianist Walter Crommelin, die deze woorden optekende uit de mond van Juf Jos, bij wie zijn dochter in de klas zat. (pagina 194-196)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen