vrijdag 24 januari 2025

Christian Grataloup

Van savanne tot stad
Nieuw Amsterdam 2025, 461 pagina's - € 34,99

Oorspronkelijke titel: Géohistorie (2023)

Wikipedia: Christian Grataloup (1951-)

Korte bespreking
Een grondig (461 blz.) overzicht van de geschiedenis van de mensheid vanuit geografisch perspectief. Geograaf Christian Grataloup biedt een vernieuwende kijk op de geschiedenis door te beginnen bij de geografie. Hij onderzoekt hoe geologie, antropologie, klimatologie, demografie, genetica en economie hebben bijgedragen aan de vorming en ontwikkeling van menselijke samenlevingen. Het boek beschrijft de opkomst van de eerste beschavingen, hun groei en ondergang. Grataloup gaat tevens uitgebreid in op eigentijdse kwesties als het veranderende klimaat. Vaardig en erudiet geschreven, zonder voetnoten of bibliografie. Met kaarten en diagrammen in kleur en zwart-wit. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep.  Christian Grataloup (1951) is een Franse geograaf en emeritus-hoogleraar aan de Université Diderot in Parijs, die zich met name bezig houdt met geo-historisch onderzoek. Hij schreef eerder o.a. de ‘Atlas van de wereldgeschiedenis’ (2021, 2025)*.

Tekst op website uitgever
Wat als we onze geschiedenis vertellen door te beginnen bij de geografie? Aan de hand van geologie, antropologie, klimatologie, demografie, genetica en economie schetst dit baanbrekende boek een andere geschiedenis van menselijke samenlevingen door de eeuwen heen.

Van savanne tot stad maakt duidelijk hoe en waarom de eerste menselijke beschavingen konden ontstaan, hoe die zich verder ontwikkelden en soms ook weer verdwenen. Een geschiedenis van de mens en de wereld waarin hij leeft. Een wereldwijde geschiedenis. Een geogeschiedenis.

'Christian Grataloup brengt de geschiedenis van de mens op unieke wijze in kaart.' Le Figaro

'Hoe de mens zich verspreidde over Polynesië, hoe de ijstijd onze soort beïnvloedde, de mens in zijn moderne stadsomgeving: Grataloup beschrijft het allemaal. Kortom, pure geo-historie' KIJK Geschiedenis

Fragment uit hoofdstuk 7. De wereld was eventjes Europees
Welke hedendaagse samenleving vertoont geen oorspronkelijk Europese kenmerken, al is het tegen wil en dank? Kijk dan alleen maar naar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties: overwegend mannen - hoewel daar misschien niets specifieks Europees aan is - van wie de meeste in pak. Ze communiceren voornamelijk in de officiële VN-talen, waarvan er vier Europees zijn (Engels, Frans, Spaans en Russisch; de andere twee officiële talen zijn Arabisch en Chinees, maar Engels voert de boventoon). Deze talen behoren inderdaad tot de talen die meer dan 100 miljoen sprekers hebben, maar daarvan zijn er nog wel meer. Hindi (de wereldwijd op twee na meest gesproken taal), Bengali, Urdu, Indonesisch, Japans, Marati, Telugu, Tamil, Kantonees, Vietnamees, Tagalog, Perzisch, Hausa, en daarnaast slechts twee andere talen, Portugees en Duits (de laatstgenoemde net aan). De meerderheid van de leden van de Algemene Vergadering eet geglobaliseerd voedsel waarvan veel gerechten van Europese origine zijn. Bovendien doen ze dat vaak met mes en vork, volgens een dagelijks ritme dat en in een volgorde van gerechten die grotendeels uit Europa zijn overgenomen, te beginnen met het ontbijt Het recht waarnaar ze verwijzen is van dezelfde herkomst. Ze vertegenwoordigen natiestaten, een geopolitieke constructie die ontstond in het Europa van de achttiende-negentiende eeuw (een samenleving die zich bewust was van haar eenheid en zich bevond op een grondgebied dat door duidelijke grenzen was afgebakend) en in de twintigste eeuw uitgroeide tot de wereldwijd theoretische norm.
  De lijst van Europese erfenissen is nog veel en veel langer , op het vlak van waarden, smaakvoorkeuren, kunst, morele normen, enzovoort. Maar al deze Europese kenmerken, en dit is de kern van het globaliseringsproces, zijn geglobaliseerd. Dat wat we vaak voor universeel houden was eigenlijk heel specifiek. Bezien vanuit het perspectief van de vijftiende eeuw is het ronduit verbazingwekkend want destijds leek werkelijk niets te wijzen op zo'n expansie van de wereld. Europa was weliswaar een van de dichtstbevolkte en meest dynamische werelden van de As, maar het had niet de meeste inwoners en kende evenmin de grootste technologische ontwikkeling. Bovendien kon het ook niet profiteren van een centrale ligging ten opzichte van het verkeer in de As. (pagina 329-330)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen