donderdag 16 januari 2025

Geert Mak 2

Wisselwachter : Amerika-Europa , 1933-1945
Atlas Contact 2025, 624 pagina's  - € 44,99

Lenen als E-book via bibliotheek.nl

Wikipedia: Geert Mak (1946)

Korte beschrijving
Een verdiepend boek over de politieke geschiedenis van het Witte Huis tussen 1933 en 1945, met bijzondere aandacht voor de Amerikaanse staatsman Harry Hopkins. Harry Hopkins (1890-1946), een voormalige welzijnswerker uit New York, speelde een cruciale rol in de geschiedenis van Europa en de VS. Als rechterhand van president Roosevelt en vertrouweling van Churchill, onderhandelde hij met Stalin en was hij een drijvende kracht achter de New Deal en het geallieerde bondgenootschap tegen nazi-Duitsland. Het boek behandelt aan de hand van zijn verhaal de grote politieke bewegingen van de jaren dertig en veertig en biedt een intieme blik op de politieke families en individuen die het Witte Huis in die tijd bevolkten. In informatieve en begrijpelijke stijl geschreven. Met zwart-witfoto's, -portretten en -kaart. Geschikt voor een brede tot geoefende lezersgroep.  Geert Mak (Vlaardingen, 1946) is een Nederlandse schrijver en historicus. Zijn werk won verschillende literaire prijzen, zoals de Gouden Ganzenveer, de Leipziger Buchpreis en de NS Publieksprijs..

Tekst op website uitgever
In Europa kent bijna niemand hem. Toch hoort Harry Hopkins bij de handvol mensen die bepalend waren voor het lot van ons continent en van ons land. Hopkins was een voormalige welzijnswerker in de armste buurten van New York. Uiteindelijk werd hij de rechterhand van president Roosevelt, raakte bevriend met Churchill en onderhandelde met Stalin. Hij werd de stuwende kracht achter de New Deal en, na 1940, achter het geallieerde bondgenootschap dat uiteindelijk nazi-Duitsland op de knieën kreeg. Het wervelende Wisselwachter gaat over de grote politieke bewegingen van de jaren dertig en veertig, over gecompliceerde onderhandelingen tussen de grootmachten en, altijd weer, botsende belangen.

Tegelijk vertelt Geert Mak een intieme geschiedenis van een politieke familie, de vrouwen en mannen die in die jaren het Witte Huis bevolkten, van de uitgesproken Eleanor Roosevelt en haar vriendinnen tot de slimme alleskunner Missy LeHand, de secretaresse en tweede echtgenote van de president. Op ongekende wijze schetst Mak het beeld van een tijd vol dilemmas over democratie, economie en oor- log. Het zijn vraagstukken die ons, in deze jaren, maar al te bekend voorkomen.

Fragment uit Pearl Harbor 1941-1942
De onderhandelingen daverden inderdaad maar door, ook tijdens de kerst, in allerlei samenstellingen, op alle niveaus. Washington was, volgens opperbevelhebber Marshall, overspoeld met Britten van alle rangen en standen, 'we rennen van de ene conferentie naar de andere'. Generaal Joseph 'Vinegar Joe' Stilwell beschreef in een brief aan zijn vrouw het ministerie van Oorlog in die weken: 'Deuren die constant openzwaaien, mensen met papieren die achter andere mensen met papieren aan hollen, kleine groepjes die in een hoek staan te fluisteren, iedereen die opspringt zodra je begint te praten, zoemers die overgaan, telefoons die rinkelen, overvolle kamers, ambtenaren die overal op schrijfmachines zitten te rammelen. En iedereen rookt verwoed sigaretten...'
  De Britten waren vooral verbaasd. Volgens hun bevelhebber John Dill hadden de Amerikanen totaal geen idee wat een moderne oorlog in werkelijkheid betekende. 'De president ziet zijn stafchefs onregelmatig, notities worden niet gemaakt,' schreef hij tijdens die eerste dagen naar huis. 'De hele organisatie dateert uit de dagen van George Washington.'
  Daarin werd trouwens snel verbetering gebracht. Er kwam een Combined Chiefs of Staff om alle geallieerde oorlogsinspanningen te coördineren, daarnaast vormden de Amerikaanse opperbevelhebbers van leger, marine en luchtmacht samen een Joint Chiefs of Staff. Bij dat exclusieve trio mochten verder alleen nog de president en defensieminister Stimson aanschuiven, plus Harry Hopkins. Typisch voor Roosevelt: de Joint Chiefs of Staff, een van de belangrijkste machtscentra tijdens de Tweede Wereldoorlog, had geen enkele formele status, aan de basis lag zelfs geen presidentieel decreet. Net als bij de New Deal lag de uiteindelijke macht bij informele office boys, niet bij enige formele autoriteit.
  Nieuw was ook de map rooms die, afgekeken van Churchill, werd ingericht op de benedenverdieping van het Witte Huis. het werd het centrale knooppunt van de communicatielijnen tussen alle politieke en militaire leiders van de geallieerden, van Churchill en Stalin tot en met Marshall en Eisenhower. Aan de muren hingen grote kaarten van de Pacific en de Atlantische Oceaan, de posities van de geallieerden en vijandelijke schepen werden voortdurend met de hand bijgesteld, met vetstiften werden op doorzichtig plastic de fronten gevolgd, koeriers van het leger en de departementen brachten permanent nieuwe gegevens binnen, allemaal supergeheim. Naast de vaste bemanning hadden maar zeven personen toegang tot deze commandocentrale, van hen was Hopkins de enige niet-militair. 
  Wat de strategie betreft bleef Roosevelt aarzelen. Churchill pleitte voor een snelle invasie in Noord-Afrika, er stonden vijfenvijftigduizend Britse troepen klaar, de Amerikanen konden zo meedoen. Voor de president was dat een aantrekkelijk idee: om de krijgshaftige stemming in het land te behouden moest er het komende jaar hoe dan ook een front worden geopend waarin de Amerikanen stevig meevochten. Aan de andere kant was hij als de dood dat bij een geallieerde invasie het Vichyregime de Franse vloot aan de Duitsers zou overdragen. Vooralsnog werd het dilemma nog even in de ijskast geschoven, in afwachting van adviezen van de Britse en Amerikaanse staf. (pagina 362-363)

Lees ook: Reizen zonder John : op zoek naar Amerika (2012)

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen