Podium 2024, 111 pagina's - € 17,99
Website van Doortje Smithuijsen (1992)
Korte beschrijving
Een kritisch en actueel pamflet (111 p.) over de positie van de vrouw binnen het kapitalisme. Doortje Smithuijsen analyseert in dit boek hoe de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen uitgebuit wordt binnen het kapitalistische systeem. Ze belicht hoe vrouwen van nu worstelen met de spagaat tussen carrière en gezinsleven, en hoe zij beïnvloed worden door sociale druk en influencers. Aan de hand van persoonlijke ervaringen laat Smithuijsen zien hoe fenomenen als moedervloggers en wellness-trends bijdragen aan de marginalisatie van vrouwen, en hoe het kapitalisme het vermogen om vrije keuzes te maken beperkt. Het boek bevat afwisselend persoonlijke anekdotes, referenties naar andere teksten en beschouwingen en analyses van de auteur. Met diepgang, maar ook vlot en onderhoudend geschreven. Geschikt voor een brede tot geoefende lezersgroep. Doortje Smithuijsen (Amsterdam, 1992) is filosoof en journalist. Ze schreef meerdere boeken, maakte documentaires voor de NPO, publiceert in de Volkskrant en presenteert wekelijks de podcast Voorheen Schaamteloos Randstedelijk.
Tekst op website uitgever
Jonge vrouwen bevinden zich in een onmogelijke spagaat. Ze willen carrière maken, maar ook een gezin. Niet onzeker worden door influencers, maar zijn ook bang te laat aan botox te beginnen.
Binnen het kapitalisme wordt de ongelijkheid tussen man en vrouw schaamteloos uitgebuit. Mannen werken standaard buitenshuis, vrouwen worden nog steeds gezien als 'natuurlijke' verzorgers. Ze leven in een wereld die rijker wordt aan wellness, maar steeds armer aan autonomie en onderlinge verbinding.
Doortje Smithuijsen analyseert aan de hand van persoonlijke ervaringen hoe schijnbaar onschuldige fenomenen als moedervloggers en Rocycle onderdeel zijn van een systeem dat vrouwen blijft marginaliseren. Met haar vlijmscherpe blik laat ze zien hoe moeilijk het is om als vrouw binnen dit systeem vrije keuzes te maken.
Fragment
Toen we nog op school zaten, wilden mijn vriendinnen en ik niets liever dan volwassen zijn - eruitzien als ouder dan eenentwintig, zodat we zonder gedoe elke club in zouden kunnen. Nu we volwassen zijn, willen we niets liever dan er weer uitzien als eenentwintig, of nog jonger.
Sinds we de dertig gepasseerd zijn, kijken we tijdens verjaardagsfeestjes alsmaar naar elkaars voorhoofd: doet zij het al, en zij, en zij? We hebben allemaal een of meerdere studies gedaan, maken allemaal carrière - maar het gesprek gaat de laatste tijd vooral over de vraag of je wel of geen botox moet nemen, en zo ja, wanneer je ermee moet beginnen, en bij welke kliniek je moet zijn. Dankzij decennia aan emancipatie kunnen we eindelijk genoeg geld verdienen om helemaal zelfstandig te zijn - en dit is waar we het aan uitgeven.
In 1991 beschreef Naomi Klein in The Beauty Myth hoe de schoonheidseisen die aan vrouwen worden opgelegd toenemen naarmate ze meer emanciperen. Zodra de vrouw niet meer automatisch eigenwaarde ontleent aan het huisvrouwenbestaan, wordt haar schoonheid de manier om haar deugdzaamheid te bewijzen. De schoonheidsmythe kan je zien als een culturele auto-immuunreactie: als een patriarchaal medicijn tegen de 'koorts' van vrouwenemancipatie, vergelijkbaar met het maatschappelijk hameren op de 'biologische klok' en het 'natuurlijk moederschap' zodra vrouwen carrière maken. Terwijl vrouwen alsmaar mee mogelijkheden voor zichzelf creëren, hebben zij er - in tegenstelling tot hun mannelijke collega's en concurrenten - altijd nog een extra verplichting bij: de verplichting te voldoen aan het schoonheidsideaal. En die verplichting wordt steeds veeleisender.
Al in 1949 beschreef Simone de de Beauvoir hoe de dagelijkse werkzaamheden van de vrouw niet alleen bestaan uit haar werk en de zorg voor het gezin, maar ook uit de zorg voor zichzelf - het constant bijwerken van een representatief uiterlijk. Vandaag is dit idee actueler dan ooit: presentatrices van talkshows moeten niet alleen slim zijn en ad rem en geestig, ze moeten er ook nog jong en knap uitzien. Een vrouw met zichtbare rimpels is een unicum op tv. Bij mannen gelden dit soort regels niet: alleen al bij talkshow Op1 waren de jongste mannelijke presentatoren (53) ouder dan de oudste vrouwelijke presentator (48), zo bleek eind 2023 uit onderzoek van NRC. Ook de vrouwelijke gasten waren veel jonger: onder de dertig was de man-vrouwverdeling nog fiftyfifty, maar vanaf de dertig nam het aandeel vrouwen sterk af naarmate de leeftijd toenam. Boven de zestig was nog maar een kwart van de tafelgasten vrouw, boven de zeventig 20%. De tv-kijker krijgt in zo'n programma een hel scala aan mannelijke gezichten te zien, terwijl vrouwen op tv altijd jong blijven. (pagina 79-81)
Lees ook: Iedereen verslaafd? : een analyse van ons digitale gedrag (uit 2022)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen