Maarten van Rossem over populisme en onze democratie
Nieuw Amsterdam 2024, 111 pagina's - € 17,50
Wikipedia: Maarten van Rossem (1943)
Korte beschrijving
Een kritische verhandeling over ruim twintig jaar populisme in de Nederlandse politiek. Maarten van Rossem onderzoekt hoe partijen zoals de PVV, NSC en BBB populair konden worden en hoe een deel van het electoraat de overheid en de maatschappelijke elite als vijanden is gaan zien. Hij analyseert hierin de rol van politieke figuren als Pim Fortuyn, Rita Verdonk en Geert Wilders. Het boek belicht de kloof tussen de belofte en de werkelijkheid van de democratie, waarin het populisme gedijt. In verdiepende en essayistische stijl geschreven. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep. Maarten van Rossem (Zeist, 1943) is een bekende Nederlandse schrijver, historicus, televisiepresentator en academisch docent. Hij schreef vele boeken. Dit boek is een geactualiseerde uitgave van ‘Waarom is de burger boos?’ (2010).
Tekst op website uitgever
De PVV leek in een politiek isolement langzaam te verkommeren. Tot ieders verrassing is die partij wakker gekust door de VVD, een dominante partij die bij de verkiezingen van 2023 een soort politieke zelfmoord heeft gepleegd. Wat gaat dit betekenen voor de Nederlandse politiek?
In deze geactualiseerde uitgave van de bestseller Waarom is de burger boos? blikt Maarten van Rossem terug op ruim twintig jaar populisme in Nederland: van Pim Fortuyn, Rita Verdonk en Thierry Baudet tot Caroline van der Plas, Pieter Omtzigt en Geert Wilders. Van Rossem laat zien hoe PVV, NSC en BBB zo populair konden geworden. Hij maakt duidelijk dat een deel van het electoraat de overheid, het politieke systeem en de maatschappelijke elite als vijanden zijn gaan zien. Deze ontevreden kiezers hebben sinds het begin van de eeuw steeds op nieuwe, veelbelovende ‘verlossers’ gestemd. Tragisch genoeg hebben die nooit de indruk gewekt de gesignaleerde problemen op te kunnen lossen. Het populisme is het onkruid dat groeit in de kloof tussen de belofte en de werkelijkheid van de democratie.
Fragment uit Louter de Tegenpartij?
Zo zijn we weer terug bij de PVV, nu Nederland sterkste politieke partij, die in vrijwel alle denkbare opzichten een programmatische boodschap heeft die zowel in strijd met de werkelijkheid is als met de werkelijke belangen van de natie. Vrijwel sinds de oprichting beweert de PVV dat Nederland wordt bedreigd door 'islamisering'. Daarbij gaat het niet om de problemen in sommige wijken van onze grote steden, nee, het gaat om de dreigende islamisering van heel Nederland. Die dreiging is niet een zaak van de lange termijn, of één mogelijkheid onder vele; die dreiging is nu, die dreiging is urgent. Er moeten nu maatregelen genomen worden. Wat in Nederland dreigt, dreigt in heel Europa, Eurabië is een reel perspectief, in samenhang met de georganiseerde 'omvolking'. Vandaar ook de noodzakelijke criminalisering van alle uitingen van de islam in Nederland. Om de rechtsstaat te redden moet de rechtsstaat voorlopig opgedoekt worden. Vanzelfsprekend moeten we ook zo snel mogelijk uit de EU, en terug naar de gulden. Onze grenzen moeten dicht en vervolgens streng worden bewaakt. Maar van die islamisering is geen sprake, de moslims vormen nog steeds een kleine, machteloze minderheid, laat staan dat Eurabië een serieuze propositie is.
Ach, zullen veel kiezers van de PVV daarom zeggen: het loopt zo'n vaart dus niet en Wilders is toch milder geworden? Data zit toch iets heel geks in. De PVV heeft twintig jaar lang een even luguber als vals sprookje tot zijn centrale boodschap gemaakt, en nu, nu de macht lonkt, telt dat ineens niet. Hoe zeker weten we dat? Is het niet vreemd dat de PVV alleen kan meeregeren als zij de kern van haar politieke bestaan plotseling moet ontkennen? Hoeven we de hele PVV eigenlijk niet serieus te nemen? Zijn die 37 zetels dan eigenlijk niet meer dan de opgestoken vinger van de boze kiezer? Is de PVV slechts louter de fameuze Tegenpartij van F. Jacobse en Tedje van Es?
Uitvoering van het programma van de PVV is niet alleen in strijd met de Grondwet, maar ook in strijd met onze normale wetgeving, met de regelgeving van de EU, met de internationale verdragen die wij hebben getekend en ten slotte fundamenteel in strijd met de beginselen van de democratische rechtsstaat in het algemeen. De formatie van een eventueel kabinet is nog in de verkennende fase op het moment dat ik dit schrijf. Ik heb dus geen idee hoe dit gaat aflopen. Het lijkt mij echter essentieel dat de mogelijk deelnemende partijen kraakhelder en zwart op wit de verzekering van de PVV krijgen dat de partij afziet van vrijwel haar gehele gedachtegoed. (pagina 106-107)
Lees ook: Kapitalisme zonder remmen : opkomst en ondergang van het marktfundamentalisme (2011) en De 21ste eeuw die in de jaren zeventig begon (2024?)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen