Prometheus 2025, 348 pagina's - € 20,99
Wikipedia: Maarten Boudry (1984)
Korte beschrijving
Een kritische verhandeling waarin filosoof Maarten Boudry onderzoekt waarom de westerse beschaving haar geloof in verlichting en vooruitgang verloor. Hij beschrijft hoe progressieven zich afkeerden van wetenschap en technologie, bijvoorbeeld door postmodernisme en de groene beweging. Volgens progressieven is de expansiedrift van de westerse moderniteit schadelijk en bron van ongelijkheid. Boudry roept op tot hernieuwd geloof in vooruitgang, met een nieuwe beweging die streeft naar onbegrensde groei, overvloed, openheid en technologische innovatie. Vaardig en gelaagd geschreven. Met zwart-witportretten, -illustraties en -foto's. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep.
Tekst op website uitgever
De westerse beschaving is haar geloof in verlichting verloren: de overtuiging dat de menselijke rede de wereld steeds kan verbeteren door wetenschap, het vrije woord en democratie. Lange tijd werd dat geloof uitgedragen door ‘progressieve’ mensen – dat was wat het woord betekende –, maar diezelfde progressieven hebben op talloze domeinen verraad gepleegd aan de waarden van de verlichting, die ongeziene ideeënrevolutie die ontstond in West-Europa.
De westerse moderniteit helpt de planeet om zeep, vinden progressieven. De zogenaamde ‘verlichting’ is slechts een schaamlapje voor suprematiedenken en kolonialisme. Kapitalisme en globalisering zijn gebaseerd op uitbuiting en leiden tot extreme ongelijkheid. Eindeloze groei is een waanbeeld. En vrije meningsuiting is een dekmantel voor racisme en onderdrukking.
Hoe heeft het zover kunnen komen? In dit vurige pleidooi zoekt filosoof Maarten Boudry naar de wortels van het moderne verraad aan de verlichting en toont hij hoe we ons geloof in vooruitgang kunnen terugwinnen. Want het progressieve verraad is verre van onschuldig. Als niemand zich nog over de verlichting ontfermt, dan zal de vlam ook uitdoven.
Fragment uit III Daders en slachtoffers
De tv-serie The Handmaid's Tale, gebaseerd op een boek van Margaret Atwood, beschrijft een dystopische toekomst in Amerika. Een totalitaire en patriarchale dictatuur, genaamd Gilead, heerst over wat overblijft van de Verenigde Staten. Door radioactieve straling en vervuiling is de vruchtbaarheid van de bevolking sterk aangetast. Alle jonge vrouwen die nog vruchtbare eierstokken hebben, worden door de christelijke overheid tot slaaf gemaakt en als broedmachines ingezet. Streng verboden zijn homoseksualiteit, seks buiten het huwelijk, en elke vorm van seksuele activiteit die niet in het teken staat van voortplanting. Een ijzingwekkend verhaal dat je thuis vanuit je knusse zetel kan bingewatchen. Gelukkig is het allemaal maar fictie - of toch niet?
De pijnlijke waarheid is dat tienduizenden vrouwen nú al in hun eigen Gilead leven. Niet alleen in landen als Afghanistan en Iran, maar zelfs in de getto's van onze eigen westerse steden. Deze vrouwen mogen enkel hun huid verlaten als ze zich van kop tot teen sluieren en vergezeld zijn van een mannelijke begeleider. Zij worden op jonge leeftijd uitgehuwelijkt en elven altijd onder het absolute gezag van een man. Als ze zich daartegen verzetten, maken ze de familie en de gemeenschap te schande. In het ergste geval riskeren ze slachtoffer te worden van een eremoord. Deze vrouwen passen echter niet in het binaire wereldbeeld, dus krijgen ze geen aandacht. Liever liggen westerse progressieven wakker van de vergezochte mogelijkheid dat hun eigen samenleving, zowat de liberaalste in de geschiedenis, zou afglijden naar het Gilead uit The Handmaid'sTale.
Erger nog, vele westerse progressieven vieren religieuze accessoires zoals de hidjab als een toonbeeld van emancipatie. Gesluierde vrouwen prijken op de voorpagina's van modetijdschriften en lopen op catwalks in westerse steden. Grote merken als Nike pakken uit met kledingreeksen als 'Pro Hidjab', speciaal voor moslima-atleten. Daar krijgen ze vervolgens uitgebreid applaus voor op progressieve banken. Natuurlijk hebben vrouwen het recht om te dragen wat ze willen, als dat hun eigen vrije keuze is. Maar waarom moeten progressieven uitgereknd een religieus kuisheidssymbool vieren dat voor miljoenen vrouwen in deze wereld een instrument is van hun onderdrukking? En ondertussen maar griezelen bij The Handmaid's Tale. Kan je je voorstellen dat feministen in de jaren zestig nonnenkappen als symbool van vrijheid hadden gevierd?
De religieuze fundamentalisten zelf lachen ondertussen in hun vuistje. Zij maken dankbaar misbruik van onze westerse verdwazing. Dat toont het verhaal van de Britse islamdissident Maajid Nawaz aan. De voormalige jihadstrijder ronselde jarenlang voor het radicale islamisme, maar kwam tot inkeer in de gevangenissen van de Egyptische dictator Moebarak. Toen hij daar vastzat als politieke gevangene, zette Amnesty International zich onbaatzuchtig in voor zijn mensenrechten. Dat raakte hem zo diep dat hij begon te twijfelen aan zijn haat voor die ongelovige honden;
De onvoorwaardelijke aard van Amnesty's steun maakte mij nederig: Je bent een mens, dus je verdient onze steun. Er zat iets heel krachtigs en heel puurs in die premisse, Zoals veel ideologieën ontleent het islamisme een deel van zijn kracht aan zijn ontmenselijking van 'de ander''
In zijn latere leven ontpopte Nawaz zich tot moslimhervormer, die pleit voor een moderne en rationele islam. In zijn autobiografie Radical beschrijft hij nauwkeurig hoe hij en andere jihadisten Britse universiteitscampussen infiltreerden, om daar zieltjes te ronselen voor de radicale groep Hizb ut-Tahrir. Doelbewust camoufleerden hij en zijn medestrijders hun sektarische haat voor het Westen achter dichte sluiers van multiculturalisme en verdraagzaamheid. Kritisch weerwerk deden ze steevast af als racisme. Wie een authentieke moslim wilde zijn, zo stelden Nawaz en zijn kompanen, moest westerse uitvindingen als liberalisme en seksuele bevrijding uitspuwen. Dat was een uitgekiende strategie, want niets boezemt een goede progressief meer angst in dan een aantijging van racisme. Zoals een virus de chemische eigenschappen van zijn gastheer imiteert om onder de radar te blijven, zo gebruiken religieuze fanatici 'cultureel respect' om binnen te dingen in progressieve bolwerken. (pagina 125-127)
Lees ook: Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat (uit 2019) en Waarom ons klimaat niet naar de knoppen gaat (als we het hoofd koel houden) (uit 2021).
Terug naar Overzicht alle titels
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen