zondag 3 april 2022

Gal Beckerman

De stilte voor de storm : over de oorsprong van radicale ideeën
Spectrum 2022, 394 pagina's  € 29,99

Oorspronkelijke titel: The quiet before : on the unexpected origins of radical ideas (2021)

Website Gal Beckerman (197)

Korte beschrijving
Een verhandeling over de oorsprong van radicale ideeën en de invloed van moderne technologie. Van oudsher worden de ideeën die aan revoluties ten grondslag liggen door een kleine voorhoede achter gesloten deuren gevormd. Met de opkomst van sociale media heeft de hele wereld plotseling toegang tot deze voorheen zo gesloten netwerken. Onderhoudend en intelligent geschreven. Voor geoefende lezers met speciale interesse in het onderwerp. Gal Beckerman is schrijver en journalist bij onder andere The New York Times en The Wall Street Journal. Hij is gepromoveerd in Mediastudies aan Columbia University. Zijn prijswinnende boek 'When They Come for Us, We’ll Be Gone' werd uitgeroepen tot beste boek van het jaar door The New Yorker en The Washington Post.

Tekst op website uitgever
Wanneer we het hebben over revoluties, denken we algauw aan chaotische protesten waarbij demonstranten met veel lawaai de straat op gaan om te strijden voor hun overtuigingen. Toch worden de ideeën die aan deze revoluties ten grondslag liggen al van oudsher in stilte achter gesloten deuren gevormd. Van dekolonisatie tot feminisme – de meest wereldveranderende bewegingen werden door een kleine voorhoede in gang gezet en daarna pas op grote schaal verspreid.

Maar met de opkomst van Facebook en Twitter heeft de hele wereld plotseling toegang tot deze voorheen zo gesloten netwerken. Grote bewegingen als de Arabische Lente, Occupy Wall Street en Black Lives Matter werden al beïnvloed door de sociale media. In De stilte voor de storm werpt Gal Beckerman zijn licht op de kansen en gebreken van dit nieuwe digitale ecosysteem. Hij neemt ons mee langs de totstandkoming en uitvoering van radicale ideeën, van de heimelijke inspanningen van zeventiende-eeuwse wetenschappers tot het georganiseerde sociale media-activisme van vandaag de dag. Grote politieke en maatschappelijke veranderingen, zo toont Beckerman aan, vallen of staan met de inspanningen van de vooruitstrevende denkers die achter de schermen het heft in eigen hand nemen.

Fragment uit (de) Inleiding
Verandering, en zeker het soort verandering dat sociale normen omverwerpt en dogma's onderuithaalt, gaat in het begin langzaam. Mensen onthouden hun koning niet zomaar. Jarenlang spreken ze kwaad over hem, zeggen dat hij iemand is die zonder kleren rondstapt en maken hem belachelijk, degraderen hem van godheid tot feilbare sterveling (met een hoofd dat kan worden afgehakt). Dit geldt voor alle soorten revoluties. Er is slavernij. Een kleine groep mensen begint zich zorgen te maken over de morele schande van het in eigendom hebben van een ander mens. Ze praten erover, wat kan ertegen worden gedaan. Hun gepraat verandert hen in een groep met een doel, afschaffing, en discussie loopt ne een tijd uit in actie, en vervolgens in het veranderen van gedachten en uiteindelijk in wetten.


We worden gegrepen door het moment waarop de menigte op straat samenkomt - de adrenaline, het traangas, de luid gescandeerde slogans, een politieman te paard die een eenzame demonstrant opjaagt of een man die het opneemt tegen een tank. maar als we terugspoelen naar het moment waarop een solide blok van gedeelde realiteit voor het eerst barsten gaat vertonen, is dat meestal bij een groep pratende mensen. Preciezer nog, een groep pratende mensen die aan het broeden is. En het uitbroeden van radicale, nieuwe ideeën is een heel apart proces waar bepaalde voorwaarden aan verbonden zijn: een kleine ruimte, veel warmte, hartstochtelijk gefluister en een zekere mate van vrijheid om te discussiëren en te werken aan een gemeenschappelijk, gericht doel.

Saul Alinsky, de activist en opbouwwerker wiens Rules for Radicals een activistenbijbel werd, schreef dat succesvolle revoluties dezelfde drie-aktenstructuur hebben als een film of toneelstuk. 'In de eerste akte worden de personages en het plot geïntroduceerd, in de tweede akte ontwikkelen het plot en de personages zich terwijl het stuk er alles aan doet om de aandacht van het publiek vast te houden. In de laatste akte vindt de dramatische confrontatie plaats tussen goed en kwaad, en volgt de ontknoping.' Het probleem met de generatie revolutionairen die Alinsky aan het eind van de jaren zestig vanaf zijn uitkijkpost observeerde, was dat zij ongeduldig waren. Ze haastten zich naar de derde akte, verlangend naar 'de openbaring' die volgt wanneer kwaad is verslagen door goed. Maar deze kortere weg was schijn, leidde nergens toe. het was 'confrontatie omwille van de confrontatie - een opflakkering en dan terug naar de duisternis'. 


In de eerste twee aktes vindt het broeden plaats. Alinsky wist dat je zonder het samenspannen, plannen, debatteren en overtuigen een fantastisch protest kunt opzetten waar je met open mond naar staat te kijken, maar je houdt er niets aan over, het laat je met lege handen achter.

Waar gebeurt dit soort broeden vandaag de dag? Op sociale media? Op sites als Twitter en Facebook, waar een hashtag die viraal gaat nog steeds wordt gezien als iets met subversieve potentie? (pagina 11-12)

Lees in dit verband een artikel over het Raam van Overton: You can blow out a candle/But you can’t blow out a fire (december 2015).

Terug naar Overzicht alle titels

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen