Prometheus 2022, 103 pagina's - € 15,--
Wikipedia: Kim Putters (1973)
Korte beschrijving
Een beschouwing van de sociaaleconomische staat van Nederland en de relatie tussen burger en overheid in tijden van polarisatie, kansenongelijkheid en de transitie naar een duurzame samenleving. Het steeds efficiënter managen van de BV Nederland biedt geen antwoord op de grote vragen van vandaag, stelt Kim Putters. Ook staat de betrouwbaarheid en rechtvaardigheid van de overheid ter discussie — het ‘sociaal contract’ tussen burgers en de overheid is afgebrokkeld, terwijl zij juist op elkaar moeten kunnen rekenen. ‘Het einde van de BV Nederland’ is Putters’ voorstel voor een nieuw verhaal over en voor Nederland waarin verbinding, zinvol meedoen en erbij horen centraal staan. ‘Het einde van de BV Nederland’ is in een intelligente, heldere stijl geschreven en neemt de lezer makkelijk mee in het bondige betoog (102 blz.). Voor lezers met interesse in politieke en maatschappelijke kwesties in Nederland. Kim Putters (1973) was tot medio 2022 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Daarnaast heeft hij in vele gremia zitting, zoals de SER, het Oranje Fonds en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Eerder schreef hij onder meer 'Veenbrand. Smeulende kwesties in de welvarende samenleving' (2019).
Tekst op website uitgever
Nederland staat aan de vooravond van grote veranderingen rond duurzaamheid en energievoorziening, de aanpak van de woningnood en het tegengaan van polarisatie en kansenongelijkheid. Er is veel behoefte aan duiding van wat dit vandaag en morgen voor ons betekent in een steeds meer verdeelde samenleving (en wereld), waarin het vertrouwen in politici en hun handelen daalt. De nadruk op het steeds efficiënter managen van de BV Nederland biedt geen antwoord op die grote vragen. Bovendien staat de betrouwbaarheid en rechtvaardigheid van de overheid ter discussie door bijvoorbeeld de kinderopvangtoeslagaffaire en de ingewikkelde regels in de zorg en sociale zekerheid. Het is onduidelijk wat mensen van hun overheid mogen verwachten en andersom. Het ‘sociaal contract’ tussen burgers en hun overheid is afgebrokkeld, terwijl we op elkaar moeten kunnen rekenen. Er is meer toekomstperspectief nodig, een verhaal over en voor Nederland. Over hoe mensen zich verbonden voelen, zinvol mee kunnen doen en erbij blijven horen. Een verhaal dat ons inspireert.
Kim Putters was tot medio 2022 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Daarnaast heeft hij in vele gremia zitting, zoals de SER, het Oranje Fonds en het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Eerder schreef hij onder meer Veenbrand. Smeulende kwesties in de welvarende samenleving (2019).
Fragment uit 6. Naar een samenleving met een verhaal
Onze samenleving heeft een verhaal nodig. Dat gaat niet komen van een sturende overheid die maar beperkt op de samenleving koerst. Ons sociaal contract is onder druk komen te staan doordat het te lang verengd is tot het sturen op het management van de BV Nederland, die van calculerende burgers uitgaat. Opgeteld bij de nadruk die si komen te liggen op alsmaar beter presteren op school, en zelfredzaam te zijn in werk of in het sociale leven, is de participatiesamenleving ook een prestatiesamenleving geworden die stress, burn-out, uitsluiting en oppervlakkigheid met zich mee kan brengen, en waarin een deel van de samenleving eerder op achterstand raakt. Het bracht velen ook autonomie en meer vrijheid, maar roept vragen op over wat zorgzaamheid en solidariteit ons waard zijn.
In wijken, buurten, op het werk of met vrienden maken mensen zelf echter tal van verbindingen om elkaar te helpen, alleen is niet iedereen verbonden met anderen. Als de maatschappelijke verhoudingen scheefgroeien, de sociale ongelijkheid groter wordt en de instituties structureel in het voordele van sommigen lijken uit te werken, dan komt het bouwwerk (lees: het sociale contract) in gevaar. Willem Witteveen, hoogleraar Encyclopedie van het Recht aan de Universiteit van Tilburg en mijn oud-collega uit de Eerste Kamer, die met zijn dochter en vrouw bij de Russische aanslag op de MH17 is omgekomen, stelde dit aan de orde met een indringende vraag: hoeveel ongelijkheid kan de democratische rechtsstaat verdragen? Hij zag het destijds al.
Het anders kijken naar mensen, naar maatschappelijke opgaven en naar hoe we met elkaar omgaan, vraagt om een herijking van ons sociaal contract, als basis voor een verhaal voor en over Nederland. Daarin zouden burgerschap, burgerinitiatieven in ondernemerschap een veel belangrijkere plek moeten krijgen, zodat we leren omgaan met de variëteit in onze samenleving. De overheid is dus niet alleen aan zet, maar ze kan wel normen stellen, bijvoorbeeld over de sociale basis , en omtrent de doelen van een inclusieve samenleving. Er is ook een andere manier van kennisverwerking en dialoog nodig ten behoeve van de lastige afwegingen rondom brede welvaart. Met een aantal aanbevelingen voor de herijking van het sociale contract sluit ik daarom dit boek af. Dat zijn geen kant-en-klare oplossingen, maar ze geven wel de richting aan die we op zouden moeten gaan. (pagina 71-71)
Lees ook: Groter denken, kleiner doen (uit 2019) en Kan de overheid crises aan? (uit 2021) van Herman Tjeenk Willink, Moreel leiderschap (uit 2019) van Alex Brenninkmeijer, De onmisbaren (uit 2021) van Ron Meyer en Een nieuw sociaal contract (uit 2021) van Pieter Omtzigt of De grote verkilling (uit 2021) van Geert Van Istendael.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen