zaterdag 16 april 2022

Ruud Hisgen & Adriaan van der Weel

De lezende mens : de betekenis van het boek voor ons bestaan
Atlas Contact 2022, 350 pagina's € 24,99

Korte bio van Ruud Hisgen (19?) en Adriaan van der Weel (19?)

Korte beschrijving
Een boeiend boek waarin de betekenis van lezen voor welzijn en democratie wordt onderzocht. Het gaat in op de leescultuur van de mens, de boekcultuur, de invloed op het denken en de omslag van boekcultuur naar schermcultuur. Nuchter, feitelijk en diepgaand geschreven. Het boek zal vooral geoefende lezers aanspreken.

Tekst op website uitgever
Wat is lezen eigenlijk, en hoe gaat het in zijn werk? Wat betekent de opkomst van het scherm voor onze leesgewoonten? Hisgen en Van der Weel geven een krachtig pleidooi voor de toekomst van het lezen.

De lezende mens van Ruud Hisgen en Adriaan van der Weel is een zoektocht naar de onderliggende betekenis van het lezen voor ons welzijn en onze democratische maatschappij. Het boek beschrijft de relatief korte geschiedenis van kleitablet tot e-book en de ingrijpende veranderingen die het lezen bracht voor individu en samenleving. Zo gingen geletterdheid en de opkomst van de democratie in de negentiende eeuw hand in hand. Maar wat is lezen eigenlijk, en hoe werkt het? En wat doen de digitale schermen met onze leesgewoonten? Hisgen en Van der Weel zetten op heldere wijze de laatste inzichten van het leesonderzoek uiteen en houden een krachtig pleidooi voor hernieuwde aandacht voor de toekomst van het lezen.

Fragment uit (de) Inleiding
Als de eerste stelling van dit boek is dat we ons er onvoldoende rekenschap van geven hoe belangrijk lezen is voor ons denken, en daarmee voor ons eigen welzijn en dat van de samenleving, dan is de tweede stelling dat niet alleen het vermogen tot lezen zelf belangrijk is voor ons denken, maar ook de manier waarop we lezen. Hoe we lezen wordt in hoge mate bepaald door de technologie. Kleitablet, schriftrol, gedrukte pagina, beeldscherm: elke technologische ontwikkeling heeft een andere wijze van lezen en denken met zich meegebracht. De digitale technologie die ons leven steeds meer beheerst, heeft een ongunstige uitwerking op de kwaliteit van ons denken. De derde stelling is dat schrift en lezen goed illustreren hoe weinig greep we hebben op de manier waarop die technologische ontwikkelingen zich ontvouwen en de maatschappelijke gevolgen daarvan. Ondanks het feit dat we er zelf de uitvinders van zijn, is onze macht over de technologie een illusie. De macht van het individu is maar klein. De geschiedenis laat zien dat we nauwelijks invloed hebben op de loop van de geschiedenis.

In de lange ontwikkelingsgang van de culturele evolutie van de mens bevinden we ons nu opnieuw in een periode waarin we veel razendsnelle ontwikkelingen in de schrifttechnologie meemaken. De vraag is wat ons te wachten staat, nu het lezen van schermen steeds meer de plaats inneemt van het lezen van papier. Hoe verandert daardoor ons lezen en denken? In dit boek zijn we er zeker niet op uit om een sombere toekomst te voorspellen. Wel denken we dat de samenleving veel te onverschillig blijft onder de digitale veranderingen. Feit is dat de meeste mensen zich maar weinig tot niets bekommeren om wat grote digitale veranderingen voor ons leesgedrag betekenen.

Het 'nieuwe lezen' zal grote gevolgen hebben voor ons denken, onze identiteit, ons onderwijs en onze samenleving. De overheid, beleidsmakers in het onderwijs, docenten - iedereen zal zich rekenschap moeten geven van de betekenis van het ontstaan van een schermcultuur. met dat bewustzijn kunnen we de uitdagingen van de toekomst beter tegemoet treden. (pagina 16)

Fragment uit hoofdstuk 7. Lezen en laten lezen: een handreiking
In dit hoofdstuk geven de auteurs vijftien tips. Het zijn:
1. Ga eens grasduinen in een bibliotheek
2. Sluit je aan bij een lees- of boekenclub
3. Spijker een vreemde taal bij
4. Ga vertalen
5. Volg een schrijfcursus
6. Bestrijd je leesangst
7. Zoek hulp als je niet weet wat je wilt lezen (bijvoorbeeld tips op dit blog!)
8. Maak handig gebruik van je verslaving aan sociale media
9. Combineer het lezen met andere media
10. Voor docenten
11. Voor ouders
12. Tips om jezelf aan het lezen te krijgen
13. begin met een korte tekst: gedichten en songteksten
14. Verstevig met lezen je greep op het bestaan
15. Ga eropuit! (pagina 241-286)

Artikel: De ontlezing is ieders probleem (NRC, vrijdag 15 april 2022)

Terug naar Overzicht alle titels


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen