Prometheus 2025, 160 pagina's - € 13,99
Korte bio van Simon van Teutem (1997)
Korte beschrijving
Een actuele en kritische bespreking van de discrepantie tussen de liberale idealen en de politieke praktijk van de VVD in Nederland gedurende de afgelopen vijftien jaar. Simon van Teutem stelt in dit boek dat de VVD haar liberale ideologie heeft verlaten, waardoor veel liberalen zich vervreemd voelen van de partij. De auteur levert kritiek op de manier waarop de VVD omgaat met thema's als de 'hardwerkende Nederlander', vrijheid en migratie. De partij zou weinig concrete resultaten boeken en vrijheid reduceren tot individualisme zonder verantwoordelijkheid. Het boek fungeert als een pleidooi om het liberalisme te herdefiniëren en terug te winnen van de huidige politieke erfgenamen, voordat de ideologie onherkenbaar wordt. Betogend, vaardig en met diepgang geschreven. Met name geschikt voor een geoefende lezersgroep.
Simon van Teutem schrijft voor De Correspondent over politiek. Als PhD-student aan de Universiteit van Oxford onderzoekt hij de groeiende steun voor radicaal-rechts. Eerder schreef hij ‘De Bermudadriehoek van talent’.
Tekst op website uitgever
Vijftien jaar zat de VVD aan de knoppen. Ze noemt zich dé liberale partij van Nederland, maar doet het liberalisme vooral geweld aan. Zo pronkt de partij met de ‘hardwerkende Nederlander’, maar levert ze nauwelijks tastbare resultaten. Vrijheid werd versmald tot het ‘Dikke Ik’; gemak zonder verantwoordelijkheid. En bij migratie klonken de grote woorden als trompetgeschal, maar bleven de oplossingen uit. Dit boek is een pleidooi om het liberalisme terug te winnen van zijn eigen erfgenamen, voordat het onherkenbaar wordt. Voor iedereen die voelt dat er iets op het spel staat.
Simon van Teutem schrijft voor De Correspondent over politiek. Als PhD-student aan de Universiteit van Oxford onderzoekt hij de groeiende steun voor radicaal-rechts. Eerder schreef hij De bermudadriehoek van talent.
Fragment uit (de) Inleiding
Maar het gaat mij om het liberalisme binnen Nederland. De bedreiging hier is subtieler, en verraderlijker. Ze komt niet luidkeels in opstand tegen het liberalisme, maar bedient zich juist van eenzelfde taal. Het is geen frontale aanval, maar een geleidelijke vervorming. Niet van buiten, maar van binnenuit. De woorden zijn vertrouwd, de idealen klinken bekend, maar intussen worden ze losgeweekt van hun oorspronkelijke betekenis.
En wel door de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), de partij waar Stijn op stemde. Al decennialang presenteert de VVD zich als het liberale anker van Nederland. Maar wat blijft daarvan over, als principes vooral dienen om mooie sier te maken in speeches, en in de praktijk net zo makkelijk opzijgezet worden voor peilingsgevoelig opportunisme?
Ik ben, net als Stijn, een liberaal. Voor mij draait liberalisme hierom:
1. Jouw leven is van jou. Niet van de staat, niet van de gemeenschap, niet van een leider die denkt namens jou te sopreken, en ook niet van een meerderheid die denkt te weten wat goed voor je is. Ja mag denken wat je zegt, zeggen wat je zegt, bidden, beminnen, hopen, zolang je anderen niet knevelt of beperkt.
2. Hard werken moet lonen. Niet je afkomst, niet je bezit, niet het netwerk waarbinnen je bent geboren, maar inzet en durf zijn bepalend voor je levensloop. In een liberale samenleving is succes geen erfstuk, maar iets wat je verdient.
3. Verstand boven emotie. Gevoel lijkt in deze tijd haast heilig. Maar liberalisme begint met de bereidheid om je gevoel kritisch te bevragen, jezelf tegen te spreken. Feiten gaan voor sentiment, twijfel voor stelligheid. Liberalen hebben net zo goed gevoelens, maar wenden zich nooit af van de rede.
4. Vooruitgang is mogelijk. Liberalen zijn geen dromers, maar ook gene cynici. Geen heimwee naar een verleden dat nooit heeft bestaan. Geen berusting in een wereld die zogenaamd niet te veranderen valt. Vooruitgang is geen illusie, maar ook geen vanzelfsprekendheid. Ze begint met de weigering om te zeggen: 'Zo is het nu eenmaal.'
5. Niemand staat boven de wet. Geen premier, geen Kamerlid, geen miljardair. De wet beschermt niet alleen tegen misdaad, maar ook tegen willekeur, arrogantie en overmoed. Juist wie veel macht heeft, moet zich houden aan het recht. Anders is democratie een schijnvertoning.
6. De waarheid gaat voor. Politici moeten het eerlijke verhaal durven vertellen, ook als anderen dat niet doen. Liberalisme vraagt moed om niet alleen te zeggen wat mensen graag horen. En om leugenaars genadeloos te ontmaskeren, ook als ze populair zijn, Zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
7. Minderheden worden beschermd. Zonder bescherming van minderheden is democratie slechts de tirannie van de meerderheid. Afwijken in kleur, geloof of overtuiging mag nooit betekenen dat je rechten wankelen. Vrijheid heeft alleen waarde als zij wordt gedeeld; daarom is gelijkheid geen bijzaak, maar de tweede pijler van het liberalisme.
8. Onderwijs levert beschaving. Scholen zijn plekken waar burgers leren denken, twijfelen, spreken met respect en luisteren zonder angst. Goed onderwijs kweekt geen volgzame mensen, maar zelfstandige geesten: weerbaar, nieuwsgierig, bereid hun eigen gelijk ter discussie te stellen. Het kalslokaal is ons krachtigste wapen tegen onverschilligheid en hufterigheid.
Misschien kun jij je vinden in deze waarden. Of misschien zie je jezelf weliswaar als liberaal, maar geef je daar een andere invulling aan. Dat kan. Want liberalisme is geen in steen gebeitelde doctrine, geen catechismus met geboden en verboden. Het is geen handboek, maar een gesprek. Een levend idee, dat alleen blijft bestaan zolang er debat over is. De principes hierboven zijn mijn inzet voor dat debat. (pagina 8-11)
Lees ook: De Bermudadriehoek van talent : hoe knappe koppen verdwijnen in betekenisloze banen (uit 2025).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen