Damon 2025, 192 pagina's - € 24,90
Korte bio van Marc Van den Bossche (1960)
Korte beschrijving
Tekst op website uitgever
Wat betekent het vandaag de dag om wereldburger te zijn? In een wereld die steeds sterker verdeeld raakt door polarisatie, nationalisme en uitsluiting, zoekt filosoof Marc Van den Bossche naar een ander uitgangspunt: onze lichamelijkheid. Als kwetsbare, belichaamde wezens zijn we altijd al verbonden met anderen – en juist daarin ligt een begin van betrokkenheid. Vanuit dit besef ontwikkelt 'Wereldburgers' een filosofisch parcours langs vragen over identiteit, gemeenschap en verantwoordelijkheid. Van den Bossche brengt westerse denkers als Bauman, Taylor, Vattimo en Rorty in gesprek met niet-westerse stemmen zoals Mbembe, Anzaldúa, Mignolo en Appiah. Zo ontstaat een rijk en meerstemmig denken over wereldburgerschap dat ruimte laat voor verschil zonder vervreemding, en verbondenheid zonder uniformiteit. De verbeelding staat daarbij centraal: ons vermogen om nieuwe manieren van samenleven te denken, voorbij vaststaande grenzen en identiteiten. Het boek eindigt waar het begon – bij het lichaam – maar dan dat van de ontheemde, de vluchteling, die symbool staat voor de morele vragen van deze tijd.
Fragment uit Kosmopolieten aller landen
Een beeld, een verbeelding, doet de ronde van 'de kosmopoliet' als een min of meer wereldvreemd burger, mobiel per bakfiets, genietend van één van de onuitputtelijk vele soorten koffie in een trendy bar en zich duidelijk distantiërend van anderen die dan als racistisch, bekrompen, conservatief enz. door het leven zouden gaan. De eersten betekenen dan voor sommige opiniemakers (dat woord alleen al!) de cultuurrelativistische initiatoren van de ondergang van het Westen en de daar vigerende normen en waarden. Kan ik het mij hier dan als auteur nog permitteren om iets kritisch te zeggen over het Westerse denken of althans een aldaar vigerende manier van denken over en verstaan van zichzelf en de wereld? Ja, ik noem mezelf een kosmopoliet, en, neen, dat betekent niet dat ik geen oog heb voor de vaak zeer terechte bekommernissen van die tweede categorie mensen, zij die zich wat meer bodenständig gedragen en niet te veel willen morrelen aan gangbare rolpatronen of pakweg manieren van zich verplaatsen en voeden. Kunnen we de manier waarop we de wereld bewonen, verbeelden als een onlosmakelijke mix van wereldburgerschap en plaatsgebondenheid? Ik denk echter ook dat er iets schort aan de verbeelding die momenteel 'de' Westerse blik vormt en dat we meteen ook maar beter het 18de-eeuwse Verlichtingsideaal van de kantiaanse wereldburger voor hertekening vatbaar verklaren.
In hun inleiding tot Cosmopolitanism stellend e samenstellers, Beckenridge e.a., dat het kosmopolitisme geen bestaand fenomeen is dat een duidelijke genealogie zou hebben van de Stoïcijnen over Immanuel Kant tot het hedendaagse kosmopolitisme. Voor hen is het zelfs moeilijk om een kant en klare definitie te geven van kosmopolitisme. Als een praktijk is het eigenlijk nog niet aanwezig, tenzij als een fenomeen dat nog gerealiseerd moet worden. Wat meer is: het lijkt de auteurs zelfs de voorkeur te genieten dat een concept van kosmopolitisme geen positieve en definitieve specificatie krijgt. Voor hen zou dat wel te doen in feite een zeer onkosmopolitische houding zijn. De reden daarvoor is dat het nooit zou kunnen gaan om een definitie die vertrekt vanuit een bepaalde maatschappijvorm of levenswijze. Net dit is natuurlijk wat al te vaak gebeurd is vanuit een eurocentrische traditie, met Immanuel Kant als grote roerganger.
Beckenridge en de andere samenstellers wijzen er bij het begin van hun inleiding al op dat de 20ste eeuw eindigt zoals hij begonnen is: nationalismen allerhande, of ze nu religieus of etnisch zijn, hebben nog niets aan kracht verloren. Dat stelden zij dus zonder al te weten wat het Rusland van Poetin nog in petto had en hoe dat resulteerde in de invasie van Oekraïne in 2022. (pagina 161-162)
Boeken die in de literatuurlijst worden genoemd én op dit blog staan
|
Waarom sommige landen rijk zijn en …. |
2013 |
|
|
De leugens die ons binden |
2019 |
|
|
Totalitarisme |
2014 |
|
|
De vloeibare generatie |
2018 |
|
|
Hoop |
2024 |
|
|
Het grote wereldtoneel |
2020 |
|
|
De kolonie mept terug |
2024 |
|
|
De nieuwe zijderoutes |
2018 |
|
|
De zijderoutes |
2016 |
|
|
Identiteit |
2019 |
|
|
Hoe migratie echt werkt |
2023 |
|
|
Het rechtvaardigheidsgevoel |
2021 |
|
|
Sapiens |
2014 |
|
|
Verschuivingen |
2022 |
|
|
De kracht van het paradijs |
2014 |
|
|
Vrede en oorlog |
2018 |
|
|
De eeuw van Azië |
2008 |
|
|
Heeft China al gewonnen? |
2021 |
|
|
Is het Westen de weg kwijt? |
2018 |
|
|
De kosmopolitische traditie |
2022 |
|
|
Hallo witte mensen |
2017 |
|
|
Oriëntalisme |
2022 |
|
|
Theorie van de kraal |
2019 |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
De redactie behoudt zich het recht voor reacties te verwijderen